การพัฒนาเอกสารประกอบการเรียนร่วมกับการจัดการเรียนรู้เชิงรุก
ชื่อเรื่อง : การพัฒนาเอกสารประกอบการเรียนร่วมกับการจัดการเรียนรู้เชิงรุก (Active Learning)
รายวิชา สุขศึกษา รหัสวิชา พ 23103 ชุด ชีวิตสดใสอนามัยสมบูรณ์ ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 3
โรงเรียนเทศบาลจุ่งฮั่ว
ชื่อผู้วิจัย : นางสาวสุวรรธนา ศรัณยุตานนท์ ตำแหน่งครู วิทยฐานะ ครูชำนาญการพิเศษ
โรงเรียนเทศบาลจุ่งฮั่ว สังกัดกองการศึกษา เทศบาลเมืองพัทลุง จังหวัดพัทลุง
กรมส่งเสริมการปกครองท้องถิ่น กระทรวงมหาดไทย
ปีที่วิจัย : ภาคเรียนที่ 1 ปีการศึกษา 2566
การวิจัยครั้งนี้ มีวัตถุประสงค์ ดังนี้ 1) เพื่อศึกษาข้อมูลความจำเป็นพื้นฐานในการพัฒนาการจัด การเรียนรู้เชิงรุก (Active Learning) รายวิชา สุขศึกษา รหัสวิชา พ 23103 ชุด ชีวิตสดใสอนามัยสมบูรณ์ ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 3 โรงเรียนเทศบาลจุ่งฮั่ว 2) เพื่อสร้างและพัฒนาเอกสารประกอบการเรียนร่วมกับการจัดการเรียนรู้เชิงรุก (Active Learning) รายวิชา สุขศึกษา รหัสวิชา พ 23103 ชุด ชีวิตสดใสอนามัยสมบูรณ์ ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 3 โรงเรียนเทศบาลจุ่งฮั่ว ให้มีประสิทธิภาพตามเกณฑ์ 80/80 3) เพื่อศึกษาผลการทดลองใช้เอกสารประกอบการเรียนร่วมกับการจัดการเรียนรู้เชิงรุก (Active Learning) รายวิชา สุขศึกษา รหัสวิชา พ 23103 ชุด ชีวิตสดใสอนามัยสมบูรณ์ ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 3 โรงเรียนเทศบาลจุ่งฮั่ว และ 4) เพื่อประเมินและปรับปรุงแก้ไขเอกสารประกอบการเรียนร่วมกับ การจัดการเรียนรู้เชิงรุก (Active Learning) รายวิชา สุขศึกษา รหัสวิชา พ 23103 ชุด ชีวิตสดใสอนามัยสมบูรณ์ ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 3 โรงเรียนเทศบาลจุ่งฮั่ว กลุ่มตัวอย่างที่ใช้ในการวิจัย คือ นักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 3/4 โรงเรียนเทศบาลจุ่งฮั่ว ภาคดเรียนที่ 1 ปีการศึกษา 2566 ที่ได้มาโดยวิธีการเลือกแบบเจาะจง (Purposive Sampling) จำนวน 32 คน เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัย ได้แก่ 1)เอกสารประกอบการเรียนร่วมกับการจัดการเรียนรู้เชิงรุก (Active Learning) รายวิชา สุขศึกษา รหัสวิชา พ 23103 ชุด ชีวิตสดใสอนามัยสมบูรณ์ ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 3 โรงเรียนเทศบาลจุ่งฮั่ว จำนวน 10 เรื่อง 2) แผนการจัดการเรียนรู้ จำนวน 10 แผน เวลาเรียนรวมทั้งหมด จำนวน 20 ชั่วโมง 3) แบบทดสอบ วัดผลสัมฤทธิ์ทางการเรียน แบบปรนัยชนิด 4 ตัวเลือก จำนวน 50 ข้อ และ 4) แบบสอบถามความพึงพอใจแบบมาตราส่วนประมาณค่า ชนิด 5 ระดับของลิเคิร์ท จำนวน 10 ข้อ จำนวน 1 ฉบับ สถิติที่ใช้ ในการวิเคราะห์ข้อมูล ได้แก่ ค่าร้อยละ ค่าเฉลี่ย ค่าส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน และการทดสอบค่าทีแบบไม่อิสระ (t - test Dependent Samples) ผลการวิจัย พบว่า
1. ผลการศึกษาความต้องการและข้อมูลความจำเป็นพื้นฐานในการพัฒนาการจัดการเรียนรู้เชิงรุก (Active Learning) รายวิชา สุขศึกษา รหัสวิชา พ 23103 ชุด ชีวิตสดใสอนามัยสมบูรณ์ ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 3 โรงเรียนเทศบาลจุ่งฮั่ว ของผู้เข้าร่วมการสนทนา จำนวน 12 คน และจากข้อมูลของผู้วิจัย พบว่า 1) ผลการจัดการเรียนรู้รายวิชา สุขศึกษา รหัสวิชา พ 23103 ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 3 ภาคเรียนที่ 1 ปีการศึกษา 2565 จำนวน 147 คน นักเรียนมีผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนจำแนกได้เป็นคุณภาพระดับดีมาก คือ คะแนนตั้งแต่ร้อยละ 75.00 ขึ้นไป จำนวน 56 คน คิดเป็นร้อยละ 38.09 คุณภาพระดับดี คะแนนตั้งแต่ร้อยละ 65.00 – 74.00 จำนวน 48 คน คิดเป็นร้อยละ 32.65 คุณภาพระดับพอใช้ คือ คะแนนตั้งแต่ร้อยละ 50.00 – 64.00 จำนวน 33 คน คิดเป็นร้อยละ 22.45 และระดับปรับปรุง มีคะแนนต่ำกว่าร้อยละ 49 ลงมา จำนวน 10 คน คิดเป็นร้อยละ 6.80 จึงมีความจำเป็นที่จะต้องทำการปรับปรุงแก้ไขและพัฒนาให้มีคุณภาพสูงขึ้น เพราะเป็นเรื่องพื้นฐานที่มีความสำคัญที่นักเรียนทุกคน เนื่องจากมีความสำคัญในการดำเนินชีวิต และเป็นพื้นฐานสำคัญในการดูแลรักษาสุขภาพอนามัยของนักเรียนซึ่งอยู่ในช่วงวัยรุ่น จะต้องได้รับการพัฒนาทั้งในด้านร่างกาย จิตใจ อารมณ์ และสังคม เพราะเป็นพื้นฐานที่มีความสำคัญในการดำเนินชีวิตและการอยู่ร่วมกับผู้อื่น ซึ่งจะต้องเรียนรู้ทั้ง 5 สาระ ตามหลักสูตร นอกจากนั้น โรงเรียนจะต้องประกาศเป็นนโยบายที่สำคัญเร่งด่วนในการแก้ปัญหา ครูผู้สอน จะต้องพัฒนาและเปลี่ยนวิธีการจัดกาเรียนรู้ในกลุ่มสาระการเรียนรู้ ให้มีความเหมาะสมทั้งสื่อการเรียนรู้ รูปแบบวิธีการจัดการเรียนรู้เชิงรุก (Active Learning) การวัดและประเมินผล เน้นให้ผู้เรียนมีส่วนร่วมและสร้างองค์ความรู้ได้ด้วยตนเอง
2. เอกสารประกอบการเรียนร่วมกับการจัดการเรียนรู้เชิงรุก (Active Learning) รายวิชา สุขศึกษา รหัสวิชา พ23103 ชุด ชีวิตสดใสอนามัยสมบูรณ์ ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 3 โรงเรียนเทศบาลจุ่งฮั่ว มีค่าประสิทธิภาพ (E1/E2) เท่ากับ 82.80/80.94
3. ผลการทดลองใช้เอกสารประกอบการเรียนร่วมกับการจัดการเรียนรู้เชิงรุก (Active Learning) รายวิชา สุขศึกษา รหัสวิชา พ 23103 ชุด ชีวิตสดใสอนามัยสมบูรณ์ ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 3 โรงเรียนเทศบาลจุ่งฮั่ว ได้แก่
3.1 เอกสารประกอบการเรียนร่วมกับการจัด การเรียนรู้เชิงรุก (Active Learning) รายวิชา สุขศึกษา รหัสวิชา พ 23103 ชุด ชีวิตสดใสอนามัยสมบูรณ์ ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 3 โรงเรียนเทศบาลจุ่งฮั่ว มีค่าประสิทธิภาพ (E1/E2) เท่ากับ 83.47/82.25
3.2 ผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนหลังการเรียนโดยใช้เอกสารประกอบการเรียนร่วมกับการจัด การเรียนรู้เชิงรุก (Active Learning) รายวิชา สุขศึกษา รหัสวิชา พ 23103 ชุด ชีวิตสดใสอนามัยสมบูรณ์ ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 3 โรงเรียนเทศบาลจุ่งฮั่ว สูงกว่าก่อนเรียนอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ.01 โดยมีค่า t ที่ได้จากการคำนวณเท่ากับ 45.35 สูงกว่าค่า t จากการเปิดตาราง (.01 t 31= 2.4528)
3.3 ดัชนีประสิทธิผล (Effectiveness Index : E.I.) ของเอกสารประกอบการเรียนร่วมกับการจัด การเรียนรู้เชิงรุก (Active Learning) รายวิชา สุขศึกษา รหัสวิชา พ 23103 ชุด ชีวิตสดใสอนามัยสมบูรณ์ ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 3 โรงเรียนเทศบาลจุ่งฮั่ว มีค่าเท่ากับ 0.6627 หรือนักเรียนมีความก้าวหน้าทางการเรียนเพิ่มขึ้นร้อยละ 66.27
3.4 นักเรียนมีความพึงพอใจต่อการเรียนโดยใช้เอกสารประกอบการเรียนร่วมกับการจัดการเรียนรู้เชิงรุก (Active Learning) รายวิชา สุขศึกษา รหัสวิชา พ 23103 ชุด ชีวิตสดใสอนามัยสมบูรณ์ ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 3 โรงเรียนเทศบาลจุ่งฮั่ว ในภาพรวมอยู่ในระดับมากที่สุด โดยมีค่าเฉลี่ยเท่ากับ 4.54 และค่าส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐานเท่ากับ 0.52
4. ผลการประเมินและปรับปรุงแก้ไขการจัดการเรียนรู้เชิงรุก (Active Learning) รายวิชา สุขศึกษา รหัสวิชา พ 23103 ชุด ชีวิตสดใสอนามัยสมบูรณ์ ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 3 โรงเรียนเทศบาลจุ่งฮั่ว ในภาพรวม มีค่าเฉลี่ยเท่ากับ 8.31 ผ่านเกณฑ์ที่กำหนดไว้ไม่น้อย 8.00 ขึ้นไป โดยได้ทำการปรับปรุงเนื้อหาการเรียนรู้ให้มีความทันสมัย สอดคล้องกับเหตุการณ์ต่าง ๆ กิจกรรมการเรียนรู้ที่เน้นผู้เรียนเป็นสำคัญ ให้ผู้เรียนสามารถเชื่อมโยงและปฏิบัติกิจกรรมการเรียนรู้ด้วยตนเองเพื่อสร้างองค์ความรู้ใหม่ให้มากยิ่งขึ้น รวมถึงการวัดและประเมินผลที่เน้นทั้งในด้านความรู้ ทักษะ คุณลักษณะอันพึงประสงค์ และสมรรถนะสำคัญของผู้เรียน
รายวิชา สุขศึกษา รหัสวิชา พ 23103 ชุด ชีวิตสดใสอนามัยสมบูรณ์ ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 3
โรงเรียนเทศบาลจุ่งฮั่ว
ชื่อผู้วิจัย : นางสาวสุวรรธนา ศรัณยุตานนท์ ตำแหน่งครู วิทยฐานะ ครูชำนาญการพิเศษ
โรงเรียนเทศบาลจุ่งฮั่ว สังกัดกองการศึกษา เทศบาลเมืองพัทลุง จังหวัดพัทลุง
กรมส่งเสริมการปกครองท้องถิ่น กระทรวงมหาดไทย
ปีที่วิจัย : ภาคเรียนที่ 1 ปีการศึกษา 2566
การวิจัยครั้งนี้ มีวัตถุประสงค์ ดังนี้ 1) เพื่อศึกษาข้อมูลความจำเป็นพื้นฐานในการพัฒนาการจัด การเรียนรู้เชิงรุก (Active Learning) รายวิชา สุขศึกษา รหัสวิชา พ 23103 ชุด ชีวิตสดใสอนามัยสมบูรณ์ ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 3 โรงเรียนเทศบาลจุ่งฮั่ว 2) เพื่อสร้างและพัฒนาเอกสารประกอบการเรียนร่วมกับการจัดการเรียนรู้เชิงรุก (Active Learning) รายวิชา สุขศึกษา รหัสวิชา พ 23103 ชุด ชีวิตสดใสอนามัยสมบูรณ์ ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 3 โรงเรียนเทศบาลจุ่งฮั่ว ให้มีประสิทธิภาพตามเกณฑ์ 80/80 3) เพื่อศึกษาผลการทดลองใช้เอกสารประกอบการเรียนร่วมกับการจัดการเรียนรู้เชิงรุก (Active Learning) รายวิชา สุขศึกษา รหัสวิชา พ 23103 ชุด ชีวิตสดใสอนามัยสมบูรณ์ ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 3 โรงเรียนเทศบาลจุ่งฮั่ว และ 4) เพื่อประเมินและปรับปรุงแก้ไขเอกสารประกอบการเรียนร่วมกับ การจัดการเรียนรู้เชิงรุก (Active Learning) รายวิชา สุขศึกษา รหัสวิชา พ 23103 ชุด ชีวิตสดใสอนามัยสมบูรณ์ ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 3 โรงเรียนเทศบาลจุ่งฮั่ว กลุ่มตัวอย่างที่ใช้ในการวิจัย คือ นักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 3/4 โรงเรียนเทศบาลจุ่งฮั่ว ภาคดเรียนที่ 1 ปีการศึกษา 2566 ที่ได้มาโดยวิธีการเลือกแบบเจาะจง (Purposive Sampling) จำนวน 32 คน เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัย ได้แก่ 1)เอกสารประกอบการเรียนร่วมกับการจัดการเรียนรู้เชิงรุก (Active Learning) รายวิชา สุขศึกษา รหัสวิชา พ 23103 ชุด ชีวิตสดใสอนามัยสมบูรณ์ ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 3 โรงเรียนเทศบาลจุ่งฮั่ว จำนวน 10 เรื่อง 2) แผนการจัดการเรียนรู้ จำนวน 10 แผน เวลาเรียนรวมทั้งหมด จำนวน 20 ชั่วโมง 3) แบบทดสอบ วัดผลสัมฤทธิ์ทางการเรียน แบบปรนัยชนิด 4 ตัวเลือก จำนวน 50 ข้อ และ 4) แบบสอบถามความพึงพอใจแบบมาตราส่วนประมาณค่า ชนิด 5 ระดับของลิเคิร์ท จำนวน 10 ข้อ จำนวน 1 ฉบับ สถิติที่ใช้ ในการวิเคราะห์ข้อมูล ได้แก่ ค่าร้อยละ ค่าเฉลี่ย ค่าส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน และการทดสอบค่าทีแบบไม่อิสระ (t - test Dependent Samples) ผลการวิจัย พบว่า
1. ผลการศึกษาความต้องการและข้อมูลความจำเป็นพื้นฐานในการพัฒนาการจัดการเรียนรู้เชิงรุก (Active Learning) รายวิชา สุขศึกษา รหัสวิชา พ 23103 ชุด ชีวิตสดใสอนามัยสมบูรณ์ ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 3 โรงเรียนเทศบาลจุ่งฮั่ว ของผู้เข้าร่วมการสนทนา จำนวน 12 คน และจากข้อมูลของผู้วิจัย พบว่า 1) ผลการจัดการเรียนรู้รายวิชา สุขศึกษา รหัสวิชา พ 23103 ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 3 ภาคเรียนที่ 1 ปีการศึกษา 2565 จำนวน 147 คน นักเรียนมีผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนจำแนกได้เป็นคุณภาพระดับดีมาก คือ คะแนนตั้งแต่ร้อยละ 75.00 ขึ้นไป จำนวน 56 คน คิดเป็นร้อยละ 38.09 คุณภาพระดับดี คะแนนตั้งแต่ร้อยละ 65.00 – 74.00 จำนวน 48 คน คิดเป็นร้อยละ 32.65 คุณภาพระดับพอใช้ คือ คะแนนตั้งแต่ร้อยละ 50.00 – 64.00 จำนวน 33 คน คิดเป็นร้อยละ 22.45 และระดับปรับปรุง มีคะแนนต่ำกว่าร้อยละ 49 ลงมา จำนวน 10 คน คิดเป็นร้อยละ 6.80 จึงมีความจำเป็นที่จะต้องทำการปรับปรุงแก้ไขและพัฒนาให้มีคุณภาพสูงขึ้น เพราะเป็นเรื่องพื้นฐานที่มีความสำคัญที่นักเรียนทุกคน เนื่องจากมีความสำคัญในการดำเนินชีวิต และเป็นพื้นฐานสำคัญในการดูแลรักษาสุขภาพอนามัยของนักเรียนซึ่งอยู่ในช่วงวัยรุ่น จะต้องได้รับการพัฒนาทั้งในด้านร่างกาย จิตใจ อารมณ์ และสังคม เพราะเป็นพื้นฐานที่มีความสำคัญในการดำเนินชีวิตและการอยู่ร่วมกับผู้อื่น ซึ่งจะต้องเรียนรู้ทั้ง 5 สาระ ตามหลักสูตร นอกจากนั้น โรงเรียนจะต้องประกาศเป็นนโยบายที่สำคัญเร่งด่วนในการแก้ปัญหา ครูผู้สอน จะต้องพัฒนาและเปลี่ยนวิธีการจัดกาเรียนรู้ในกลุ่มสาระการเรียนรู้ ให้มีความเหมาะสมทั้งสื่อการเรียนรู้ รูปแบบวิธีการจัดการเรียนรู้เชิงรุก (Active Learning) การวัดและประเมินผล เน้นให้ผู้เรียนมีส่วนร่วมและสร้างองค์ความรู้ได้ด้วยตนเอง
2. เอกสารประกอบการเรียนร่วมกับการจัดการเรียนรู้เชิงรุก (Active Learning) รายวิชา สุขศึกษา รหัสวิชา พ23103 ชุด ชีวิตสดใสอนามัยสมบูรณ์ ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 3 โรงเรียนเทศบาลจุ่งฮั่ว มีค่าประสิทธิภาพ (E1/E2) เท่ากับ 82.80/80.94
3. ผลการทดลองใช้เอกสารประกอบการเรียนร่วมกับการจัดการเรียนรู้เชิงรุก (Active Learning) รายวิชา สุขศึกษา รหัสวิชา พ 23103 ชุด ชีวิตสดใสอนามัยสมบูรณ์ ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 3 โรงเรียนเทศบาลจุ่งฮั่ว ได้แก่
3.1 เอกสารประกอบการเรียนร่วมกับการจัด การเรียนรู้เชิงรุก (Active Learning) รายวิชา สุขศึกษา รหัสวิชา พ 23103 ชุด ชีวิตสดใสอนามัยสมบูรณ์ ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 3 โรงเรียนเทศบาลจุ่งฮั่ว มีค่าประสิทธิภาพ (E1/E2) เท่ากับ 83.47/82.25
3.2 ผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนหลังการเรียนโดยใช้เอกสารประกอบการเรียนร่วมกับการจัด การเรียนรู้เชิงรุก (Active Learning) รายวิชา สุขศึกษา รหัสวิชา พ 23103 ชุด ชีวิตสดใสอนามัยสมบูรณ์ ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 3 โรงเรียนเทศบาลจุ่งฮั่ว สูงกว่าก่อนเรียนอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ.01 โดยมีค่า t ที่ได้จากการคำนวณเท่ากับ 45.35 สูงกว่าค่า t จากการเปิดตาราง (.01 t 31= 2.4528)
3.3 ดัชนีประสิทธิผล (Effectiveness Index : E.I.) ของเอกสารประกอบการเรียนร่วมกับการจัด การเรียนรู้เชิงรุก (Active Learning) รายวิชา สุขศึกษา รหัสวิชา พ 23103 ชุด ชีวิตสดใสอนามัยสมบูรณ์ ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 3 โรงเรียนเทศบาลจุ่งฮั่ว มีค่าเท่ากับ 0.6627 หรือนักเรียนมีความก้าวหน้าทางการเรียนเพิ่มขึ้นร้อยละ 66.27
3.4 นักเรียนมีความพึงพอใจต่อการเรียนโดยใช้เอกสารประกอบการเรียนร่วมกับการจัดการเรียนรู้เชิงรุก (Active Learning) รายวิชา สุขศึกษา รหัสวิชา พ 23103 ชุด ชีวิตสดใสอนามัยสมบูรณ์ ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 3 โรงเรียนเทศบาลจุ่งฮั่ว ในภาพรวมอยู่ในระดับมากที่สุด โดยมีค่าเฉลี่ยเท่ากับ 4.54 และค่าส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐานเท่ากับ 0.52
4. ผลการประเมินและปรับปรุงแก้ไขการจัดการเรียนรู้เชิงรุก (Active Learning) รายวิชา สุขศึกษา รหัสวิชา พ 23103 ชุด ชีวิตสดใสอนามัยสมบูรณ์ ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 3 โรงเรียนเทศบาลจุ่งฮั่ว ในภาพรวม มีค่าเฉลี่ยเท่ากับ 8.31 ผ่านเกณฑ์ที่กำหนดไว้ไม่น้อย 8.00 ขึ้นไป โดยได้ทำการปรับปรุงเนื้อหาการเรียนรู้ให้มีความทันสมัย สอดคล้องกับเหตุการณ์ต่าง ๆ กิจกรรมการเรียนรู้ที่เน้นผู้เรียนเป็นสำคัญ ให้ผู้เรียนสามารถเชื่อมโยงและปฏิบัติกิจกรรมการเรียนรู้ด้วยตนเองเพื่อสร้างองค์ความรู้ใหม่ให้มากยิ่งขึ้น รวมถึงการวัดและประเมินผลที่เน้นทั้งในด้านความรู้ ทักษะ คุณลักษณะอันพึงประสงค์ และสมรรถนะสำคัญของผู้เรียน