การพัฒนารูปแบบการจัดกิจกรรมการเรียนรู้
ชื่อเรื่อง การพัฒนารูปแบบการจัดกิจกรรมการเรียนรู้ตามแนวทฤษฎีการสร้างองค์ความรู้
ด้วยตนเองเพื่อเสริมสร้างทักษะกระบวนการคิดวิเคราะห์
สำหรับนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 4 รายวิชาสุขศึกษา
ผู้วิจัย ปภัชญา ธนันชัยเดชดำรง
ปีการศึกษา 2565
บทคัดย่อ
การวิจัย เรื่อง การพัฒนารูปแบบการจัดกิจกรรมการเรียนรู้ตามแนวทฤษฎีการสร้างองค์ความรู้ด้วยตนเองเพื่อเสริมสร้างทักษะกระบวนการคิดวิเคราะห์ สำหรับนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 4 รายวิชาสุขศึกษา มีวัตถุประสงค์ คือ 1) เพื่อศึกษาข้อมูลพื้นฐานในการพัฒนารูปแบบการจัดกิจกรรมการเรียนรู้ตามแนวทฤษฎีการสร้างองค์ความรู้ด้วยตนเองเพื่อเสริมสร้างทักษะกระบวนการคิดวิเคราะห์ สำหรับนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 4 รายวิชาสุขศึกษา 2) เพื่อพัฒนาและหาประสิทธิภาพของรูปแบบการจัดกิจกรรมการเรียนรู้ตามแนวทฤษฎีการสร้างองค์ความรู้ด้วยตนเองเพื่อเสริมสร้างทักษะกระบวนการคิดวิเคราะห์ สำหรับนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 4 รายวิชาสุขศึกษา ให้มีประสิทธิภาพตามเกณฑ์ 80/80 3) เพื่อศึกษาผลการทดลองใช้รูปแบบการจัดกิจกรรมการเรียนรู้ตามแนวทฤษฎีการสร้างองค์ความรู้ด้วยตนเองเพื่อเสริมสร้างทักษะกระบวนการคิดวิเคราะห์ สำหรับนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 4 รายวิชาสุขศึกษา ประกอบด้วย 3.1) เพื่อเปรียบเทียบผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนของนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 4 ที่เรียนโดยใช้รูปแบบการจัดกิจกรรมการเรียนรู้ตามแนวทฤษฎีการสร้างองค์ความรู้ด้วยตนเองเพื่อเสริมสร้างทักษะกระบวนการคิดวิเคราะห์ สำหรับนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 4 รายวิชาสุขศึกษา 3.2) เพื่อศึกษาทักษะกระบวนการคิดวิเคราะห์ของนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 4 ก่อนและหลังการใช้รูปแบบการจัดกิจกรรมการเรียนรู้ตามแนวทฤษฎีการสร้างองค์ความรู้ด้วยตนเอง เพื่อเสริมสร้างทักษะกระบวนการคิดวิเคราะห์ สำหรับนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 4 รายวิชาสุขศึกษา และ 4) เพื่อประเมินและปรับปรุงรูปแบบการจัดกิจกรรมการเรียนรู้ตามแนวทฤษฎีการสร้างองค์ความรู้ด้วยตนเองเพื่อเสริมสร้างทักษะกระบวนการคิดวิเคราะห์ สำหรับนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 4 รายวิชาสุขศึกษา กลุ่มเป้าหมายที่ใช้ในการวิจัย คือ นักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 4 ที่กำลังศึกษาในภาคเรียนที่ 2 ปีการศึกษา 2565 โรงเรียนองค์การบริหารส่วนตำบลเมืองพาน (บ้านดอนตัน) ตำบลเมืองพาน อำเภอพาน จังหวัดเชียงราย สังกัดกองการศึกษา องค์การบริหารส่วนตำบลเมืองพาน จำนวน 13 คน เครื่องมือที่ใช้ในการศึกษา ได้แก่ แบบวิเคราะห์ข้อมูลจากการระดมสมอง (Brainstorming) จำนวน 1 ฉบับ ชุดกิจกรรมการเรียนรู้ จำนวน 5 ชุด แผนการจัดการเรียนรู้ จำนวน 20 แผน แบบทดสอบวัดผลสัมฤทธิ์ทางการเรียน จำนวน 30 ข้อ แบบทดสอบวัดทักษะกระบวนการคิดวิเคราะห์ จำนวน 20 ข้อ และแบบสอบถามความพึงพอใจ จำนวน 1 ฉบับ วิเคราะห์ข้อมูลโดยการวิเคราะห์เนื้อหา (Content Analysis) การหาค่าเฉลี่ย ค่าความเบี่ยงเบนมาตรฐาน ค่าร้อยละ และค่าประสิทธิภาพ ผลการวิจัยพบว่า
1. ผลการวิเคราะห์ข้อมูลพื้นฐานในการพัฒนารูปแบบการจัดกิจกรรมการเรียนรู้ตามแนวทฤษฎีการสร้างองค์ความรู้ด้วยตนเองเพื่อเสริมสร้างทักษะกระบวนการคิดวิเคราะห์ สำหรับนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 4 รายวิชาสุขศึกษา พบว่า แนวคิดทฤษฎีที่มีความเหมาะสมในการพัฒนารูปแบบการจัดกิจกรรมการเรียนรู้ตามแนวทฤษฎีการสร้างองค์ความรู้ด้วยตนเองเพื่อเสริมสร้างทักษะกระบวนการคิดวิเคราะห์ สำหรับนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 4 รายวิชาสุขศึกษาได้แก่ แนวคิดการจัดการเรียนรู้ การพัฒนาการคิด แนวคิดทฤษฎีการสร้างองค์ความรู้ด้วยตนเอง (Constructionism) แนวคิด ทฤษฎีการเสริมสร้างทักษะกระบวนการคิดวิเคราะห์ แนวคิด ทฤษฎีการสร้างองค์ความรู้ของเยเกอร์ แนวคิด ทฤษฎีการคิดวิเคราะห์ของ Marzano รูปแบบการจัดกิจกรรมการเรียนรู้ตามแนวทฤษฎีการสร้างองค์ความรู้ด้วยตนเอง
2. ผลการพัฒนาและหาประสิทธิภาพของรูปแบบการจัดกิจกรรมการเรียนรู้ตามแนวทฤษฎีการสร้างองค์ความรู้ด้วยตนเองเพื่อเสริมสร้างทักษะกระบวนการคิดวิเคราะห์ สำหรับนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 4 รายวิชาสุขศึกษา ให้มีประสิทธิภาพตามเกณฑ์ 80/80 มีชื่อว่า OEEDIAR Model (โออีไดอาร์ โมเดล) ประกอบด้วย 7 ขั้นตอน ได้แก่ ขั้นที่ 1 ขั้นนำ (Orientation : O) ขั้นที่ 2 ขั้นแสดงความคิด (Elicitation : E) ขั้นที่ 3 ขั้นเข้าสู่ปัญหาและนิยามปัญหา (Encountering and Defining the problem : E) ขั้นที่ 4 ขั้นหาข้อมูลและรวบรวมข้อมูลที่เกี่ยวข้อง (Data Collection : D) ขั้นที่ 5 ขั้นการมีส่วนร่วมและการปฏิบัติกิจกรรม (Instruction Activities and Restruction of Ideas : I) ขั้นที่ 6 ขั้นการนำสิ่งที่ได้เรียนรู้ไปใช้ (Application of Ideas : A) และ ขั้นที่ 7 ขั้นทบทวนการจัดระเบียบความรู้ความเข้าใจใหม่ สร้างระเบียบของการจดจำ คือ ขั้นสรุปและประเมินผลสรุปผลการเรียนรู้ และมีค่าประสิทธิภาพ (E1/E2) เท่ากับ 83.97/84.36 ซึ่งสูงกว่าเกณฑ์ที่ตั้งไว้ 80/80
3. ผลการทดลองใช้รูปแบบการจัดกิจกรรมการเรียนรู้ตามแนวทฤษฎีการสร้างองค์ความรู้ด้วยตนเองเพื่อเสริมสร้างทักษะกระบวนการคิดวิเคราะห์ สำหรับนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 4 รายวิชาสุขศึกษา พบว่า
3.1 ผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนของนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 4 ที่เรียนโดยใช้รูปแบบ
การจัดกิจกรรมการเรียนรู้ตามแนวทฤษฎีการสร้างองค์ความรู้ด้วยตนเองเพื่อเสริมสร้างทักษะกระบวนการคิดวิเคราะห์ สำหรับนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 4 รายวิชาสุขศึกษา หลังเรียนสูงกว่าก่อนเรียน
3.2 ทักษะกระบวนการคิดวิเคราะห์ของนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 4 โดยใช้รูปแบบการจัดกิจกรรมการเรียนรู้ตามแนวทฤษฎีการสร้างองค์ความรู้ด้วยตนเองเพื่อเสริมสร้างทักษะกระบวนการคิดวิเคราะห์ สำหรับนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 4 รายวิชาสุขศึกษา หลังเรียนสูงกว่าก่อนเรียน
4. นักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 4 มีความพึงพอใจต่อรูปแบบการจัดกิจกรรมการเรียนรู้
ตามแนวทฤษฎีการสร้างองค์ความรู้ด้วยตนเองเพื่อเสริมสร้างทักษะกระบวนการคิดวิเคราะห์ สำหรับนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 4 รายวิชาสุขศึกษา อยู่ในระดับพึงพอใจมาก
ด้วยตนเองเพื่อเสริมสร้างทักษะกระบวนการคิดวิเคราะห์
สำหรับนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 4 รายวิชาสุขศึกษา
ผู้วิจัย ปภัชญา ธนันชัยเดชดำรง
ปีการศึกษา 2565
บทคัดย่อ
การวิจัย เรื่อง การพัฒนารูปแบบการจัดกิจกรรมการเรียนรู้ตามแนวทฤษฎีการสร้างองค์ความรู้ด้วยตนเองเพื่อเสริมสร้างทักษะกระบวนการคิดวิเคราะห์ สำหรับนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 4 รายวิชาสุขศึกษา มีวัตถุประสงค์ คือ 1) เพื่อศึกษาข้อมูลพื้นฐานในการพัฒนารูปแบบการจัดกิจกรรมการเรียนรู้ตามแนวทฤษฎีการสร้างองค์ความรู้ด้วยตนเองเพื่อเสริมสร้างทักษะกระบวนการคิดวิเคราะห์ สำหรับนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 4 รายวิชาสุขศึกษา 2) เพื่อพัฒนาและหาประสิทธิภาพของรูปแบบการจัดกิจกรรมการเรียนรู้ตามแนวทฤษฎีการสร้างองค์ความรู้ด้วยตนเองเพื่อเสริมสร้างทักษะกระบวนการคิดวิเคราะห์ สำหรับนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 4 รายวิชาสุขศึกษา ให้มีประสิทธิภาพตามเกณฑ์ 80/80 3) เพื่อศึกษาผลการทดลองใช้รูปแบบการจัดกิจกรรมการเรียนรู้ตามแนวทฤษฎีการสร้างองค์ความรู้ด้วยตนเองเพื่อเสริมสร้างทักษะกระบวนการคิดวิเคราะห์ สำหรับนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 4 รายวิชาสุขศึกษา ประกอบด้วย 3.1) เพื่อเปรียบเทียบผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนของนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 4 ที่เรียนโดยใช้รูปแบบการจัดกิจกรรมการเรียนรู้ตามแนวทฤษฎีการสร้างองค์ความรู้ด้วยตนเองเพื่อเสริมสร้างทักษะกระบวนการคิดวิเคราะห์ สำหรับนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 4 รายวิชาสุขศึกษา 3.2) เพื่อศึกษาทักษะกระบวนการคิดวิเคราะห์ของนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 4 ก่อนและหลังการใช้รูปแบบการจัดกิจกรรมการเรียนรู้ตามแนวทฤษฎีการสร้างองค์ความรู้ด้วยตนเอง เพื่อเสริมสร้างทักษะกระบวนการคิดวิเคราะห์ สำหรับนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 4 รายวิชาสุขศึกษา และ 4) เพื่อประเมินและปรับปรุงรูปแบบการจัดกิจกรรมการเรียนรู้ตามแนวทฤษฎีการสร้างองค์ความรู้ด้วยตนเองเพื่อเสริมสร้างทักษะกระบวนการคิดวิเคราะห์ สำหรับนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 4 รายวิชาสุขศึกษา กลุ่มเป้าหมายที่ใช้ในการวิจัย คือ นักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 4 ที่กำลังศึกษาในภาคเรียนที่ 2 ปีการศึกษา 2565 โรงเรียนองค์การบริหารส่วนตำบลเมืองพาน (บ้านดอนตัน) ตำบลเมืองพาน อำเภอพาน จังหวัดเชียงราย สังกัดกองการศึกษา องค์การบริหารส่วนตำบลเมืองพาน จำนวน 13 คน เครื่องมือที่ใช้ในการศึกษา ได้แก่ แบบวิเคราะห์ข้อมูลจากการระดมสมอง (Brainstorming) จำนวน 1 ฉบับ ชุดกิจกรรมการเรียนรู้ จำนวน 5 ชุด แผนการจัดการเรียนรู้ จำนวน 20 แผน แบบทดสอบวัดผลสัมฤทธิ์ทางการเรียน จำนวน 30 ข้อ แบบทดสอบวัดทักษะกระบวนการคิดวิเคราะห์ จำนวน 20 ข้อ และแบบสอบถามความพึงพอใจ จำนวน 1 ฉบับ วิเคราะห์ข้อมูลโดยการวิเคราะห์เนื้อหา (Content Analysis) การหาค่าเฉลี่ย ค่าความเบี่ยงเบนมาตรฐาน ค่าร้อยละ และค่าประสิทธิภาพ ผลการวิจัยพบว่า
1. ผลการวิเคราะห์ข้อมูลพื้นฐานในการพัฒนารูปแบบการจัดกิจกรรมการเรียนรู้ตามแนวทฤษฎีการสร้างองค์ความรู้ด้วยตนเองเพื่อเสริมสร้างทักษะกระบวนการคิดวิเคราะห์ สำหรับนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 4 รายวิชาสุขศึกษา พบว่า แนวคิดทฤษฎีที่มีความเหมาะสมในการพัฒนารูปแบบการจัดกิจกรรมการเรียนรู้ตามแนวทฤษฎีการสร้างองค์ความรู้ด้วยตนเองเพื่อเสริมสร้างทักษะกระบวนการคิดวิเคราะห์ สำหรับนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 4 รายวิชาสุขศึกษาได้แก่ แนวคิดการจัดการเรียนรู้ การพัฒนาการคิด แนวคิดทฤษฎีการสร้างองค์ความรู้ด้วยตนเอง (Constructionism) แนวคิด ทฤษฎีการเสริมสร้างทักษะกระบวนการคิดวิเคราะห์ แนวคิด ทฤษฎีการสร้างองค์ความรู้ของเยเกอร์ แนวคิด ทฤษฎีการคิดวิเคราะห์ของ Marzano รูปแบบการจัดกิจกรรมการเรียนรู้ตามแนวทฤษฎีการสร้างองค์ความรู้ด้วยตนเอง
2. ผลการพัฒนาและหาประสิทธิภาพของรูปแบบการจัดกิจกรรมการเรียนรู้ตามแนวทฤษฎีการสร้างองค์ความรู้ด้วยตนเองเพื่อเสริมสร้างทักษะกระบวนการคิดวิเคราะห์ สำหรับนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 4 รายวิชาสุขศึกษา ให้มีประสิทธิภาพตามเกณฑ์ 80/80 มีชื่อว่า OEEDIAR Model (โออีไดอาร์ โมเดล) ประกอบด้วย 7 ขั้นตอน ได้แก่ ขั้นที่ 1 ขั้นนำ (Orientation : O) ขั้นที่ 2 ขั้นแสดงความคิด (Elicitation : E) ขั้นที่ 3 ขั้นเข้าสู่ปัญหาและนิยามปัญหา (Encountering and Defining the problem : E) ขั้นที่ 4 ขั้นหาข้อมูลและรวบรวมข้อมูลที่เกี่ยวข้อง (Data Collection : D) ขั้นที่ 5 ขั้นการมีส่วนร่วมและการปฏิบัติกิจกรรม (Instruction Activities and Restruction of Ideas : I) ขั้นที่ 6 ขั้นการนำสิ่งที่ได้เรียนรู้ไปใช้ (Application of Ideas : A) และ ขั้นที่ 7 ขั้นทบทวนการจัดระเบียบความรู้ความเข้าใจใหม่ สร้างระเบียบของการจดจำ คือ ขั้นสรุปและประเมินผลสรุปผลการเรียนรู้ และมีค่าประสิทธิภาพ (E1/E2) เท่ากับ 83.97/84.36 ซึ่งสูงกว่าเกณฑ์ที่ตั้งไว้ 80/80
3. ผลการทดลองใช้รูปแบบการจัดกิจกรรมการเรียนรู้ตามแนวทฤษฎีการสร้างองค์ความรู้ด้วยตนเองเพื่อเสริมสร้างทักษะกระบวนการคิดวิเคราะห์ สำหรับนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 4 รายวิชาสุขศึกษา พบว่า
3.1 ผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนของนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 4 ที่เรียนโดยใช้รูปแบบ
การจัดกิจกรรมการเรียนรู้ตามแนวทฤษฎีการสร้างองค์ความรู้ด้วยตนเองเพื่อเสริมสร้างทักษะกระบวนการคิดวิเคราะห์ สำหรับนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 4 รายวิชาสุขศึกษา หลังเรียนสูงกว่าก่อนเรียน
3.2 ทักษะกระบวนการคิดวิเคราะห์ของนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 4 โดยใช้รูปแบบการจัดกิจกรรมการเรียนรู้ตามแนวทฤษฎีการสร้างองค์ความรู้ด้วยตนเองเพื่อเสริมสร้างทักษะกระบวนการคิดวิเคราะห์ สำหรับนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 4 รายวิชาสุขศึกษา หลังเรียนสูงกว่าก่อนเรียน
4. นักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 4 มีความพึงพอใจต่อรูปแบบการจัดกิจกรรมการเรียนรู้
ตามแนวทฤษฎีการสร้างองค์ความรู้ด้วยตนเองเพื่อเสริมสร้างทักษะกระบวนการคิดวิเคราะห์ สำหรับนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 4 รายวิชาสุขศึกษา อยู่ในระดับพึงพอใจมาก