รายงานการพัฒนากิจกรรมการเรียนรู้เพื่อส่งเสริมคุณธรรมจริยธรรม
ชื่อเรื่อง รายงานการพัฒนากิจกรรมการเรียนรู้เพื่อส่งเสริมคุณธรรมจริยธรรมของนักเรียนโดยใช้
โครงงานละครหุ่นคุณธรรมน้อมนำเศรษฐกิจพอเพียง สำหรับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษา
ปีที่ 4
ผู้วิจัย นางเบญจวรรณ พลคำ
สถานศึกษา โรงเรียนมัธยมดงยาง อำเภอนาดูน จังหวัดมหาสารคาม
องค์การบริหารส่วนจังหวัดมหาสารคาม
ปีที่วิจัย 2560
บทคัดย่อ
การวิจัยครั้งนี้มีความมุ่งหมายของการวิจัย (1) เพื่อพัฒนากิจกรรมการเรียนรู้เพื่อส่งเสริมคุณธรรมจริยธรรมของนักเรียนโดยใช้โครงงานละครหุ่นคุณธรรมน้อมนำเศรษฐกิจพอเพียง ที่มีประสิทธิภาพตามเกณฑ์ 80/80 (2) เพื่อศึกษาดัชนีประสิทธิผลของจัดกิจกรรมการเรียนรู้เพื่อส่งเสริมคุณธรรมจริยธรรมของนักเรียนโดยใช้โครงงานละครหุ่นคุณธรรมน้อมนำเศรษฐกิจพอเพียง (3) เพื่อเปรียบเทียบผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนก่อนและหลังการเรียนด้วยการจัดกิจกรรมการเรียนรู้เพื่อส่งเสริมคุณธรรมจริยธรรมของนักเรียนโดยใช้โครงงานละครหุ่นคุณธรรมน้อมนำเศรษฐกิจพอเพียง (4) เพื่อเปรียบเทียบผลการทดสอบคุณธรรมจริยธรรมของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 4 ระหว่างก่อนเรียนและหลังเรียน (5) เพื่อศึกษาความพึงพอใจของนักเรียนที่มีต่อการเรียนด้วยการจัดกิจกรรมการเรียนรู้เพื่อส่งเสริมคุณธรรมจริยธรรมของนักเรียนโดยใช้โครงงานละครหุ่นคุณธรรมน้อมนำเศรษฐกิจพอเพียง
กลุ่มตัวอย่าง ได้แก่ นักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปี่ 4 ของโรงเรียนมัธยมดงยาง องค์การบริหารส่วนจังหวัดมหาสารคาม ที่กำลังศึกษาในภาคเรียนที่ 1 ปีการศึกษา 2560 จำนวน 28 คน ได้มาโดยการสุ่มแบบกลุ่ม (Cluster Random Sampling) โดยใช้ห้องเรียนเป็นหน่วยในการสุ่ม เครื่องมือที่ใช้ใน การวิจัย ได้แก่ (1) แผนการจัดการเรียนรู้เพื่อส่งเสริมคุณธรรมจริยธรรมของนักเรียนโดยใช้โครงงานละครหุ่นคุณธรรมน้อมนำเศรษฐกิจพอเพียง จำนวน 10 แผน ใช้เวลาสอน 20 ชั่วโมง (2) แบบทดสอบวัดผลสัมฤทธิ์ทางการเรียน เป็นแบบชนิดเลือกตอบ 4 ตัวเลือก จำนวน 40 ข้อ มีค่าความยาก (P) อยู่ระหว่าง 0.32–0.75 มีค่าอำนาจจำแนก (B) อยู่ระหว่าง 0.21–0.67 มีค่าความเชื่อมั่นทั้งฉบับเท่ากับ 0.89 (3) แบบทดสอบคุณธรรมจริยธรรม เป็นแบบชนิดเลือกตอบ 4 ตัวเลือก จำนวน 30 ข้อ มีค่าความยากอยู่ระหว่าง 0.42–0.65 มีค่าอำนาจจำแนกอยู่ระหว่าง 0.38 – 0.77 มีค่าความเชื่อมั่นทั้งฉบับเท่ากับ 0.86 และ (4) แบบสอบถามความพึงพอใจของนักเรียน จำนวน 15 ข้อ มีค่าอำนาจจำแนกตั้งแต่ 0.41–0.68 มีค่าความเชื่อมั่นทั้งฉบับเท่ากับ 0.86 สถิติที่ใช้ในการวิจัยได้แก่ ร้อยละ ค่าเฉลี่ย ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน และสถิติทดสอบ t-test (Dependent Sample)
ผลการวิจัยปรากฏผลดังนี้
1. การจัดกิจกรรมการเรียนรู้เพื่อส่งเสริมคุณธรรมจริยธรรมของนักเรียนโดยใช้โครงงานละครหุ่นคุณธรรมน้อมนำเศรษฐกิจพอเพียง หาประสิทธิภาพเป็นรายแผนการจัดการเรียนรู้ ซึ่งมีประสิทธิภาพเป็นไปตามเกณฑ์ที่กำหนด 80/80 ทุกแผนทั้ง 10 แผน ได้ดังนี้
1.1 แผนการจัดการเรียนรู้ที่ 1 เรื่อง หลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง มีประสิทธิภาพเท่ากับ 85.03/83.93
1.2 แผนการจัดการเรียนรู้ที่ 2 เรื่อง ความรู้เกี่ยวกับโครงงาน มีประสิทธิภาพเท่ากับ 83.17/84.64
1.3 แผนการจัดการเรียนรู้ที่ 3 เรื่อง การเลือกหัวข้อและศึกษาเอกสารในการทำโครงงาน มีประสิทธิภาพเท่ากับ 84.47/85.36
1.4 แผนการจัดการเรียนรู้ที่ 4 เรื่อง การเขียนเค้าโครงเรื่องในการทำโครงงาน มีประสิทธิภาพเท่ากับ 85.13/83.93
1.5 แผนการจัดการเรียนรู้ที่ 5 เรื่อง การออกแบบและการวางแผนการทำโครงงาน มีประสิทธิภาพเท่ากับ 84.81/86.79
1.6 แผนการจัดการเรียนรู้ที่ 6 เรื่อง ดำเนินการตามโครงงาน (สร้างตัวละครและ บทร้อง) มีประสิทธิภาพเท่ากับ 85.42/84.67
1.7 แผนการจัดการเรียนรู้ที่ 7 เรื่อง ดำเนินการตามโครงงาน (จัดทำฉากสำหรับเชิด) มีประสิทธิภาพเท่ากับ 86.32/84.29
1.8 แผนการจัดการเรียนรู้ที่ 8 เรื่อง การเขียนรายงานโครงงาน มีประสิทธิภาพเท่ากับ 86.77/85.36
1.9 แผนการจัดการเรียนรู้ที่ 9 เรื่อง การจัดนิทรรศการนำเสนอโครงงาน มีประสิทธิภาพเท่ากับ 88.33/87.50
1.10 แผนการจัดการเรียนรู้ที่ 10 เรื่อง การสรุปผลและถอดบทเรียนตามหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง มีประสิทธิภาพเท่ากับ 87.94/88.93
2. ดัชนีประสิทธิผลของแผนจัดการเรียนรู้เพื่อส่งเสริมคุณธรรมจริยธรรมของนักเรียน โดยใช้โครงงานละครหุ่นคุณธรรมน้อมนำเศรษฐกิจพอเพียง สำหรับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 4 มีค่าเท่ากับ 0.6359 คิดเป็นร้อยละ 63.59
3. ผลการเปรียบเทียบการทดสอบวัดผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนหลังเรียนด้วยแผนจัดการเรียนรู้เพื่อส่งเสริมคุณธรรมจริยธรรมของนักเรียนโดยใช้โครงงานละครหุ่นคุณธรรมน้อมนำเศรษฐกิจพอเพียง สูงกว่าก่อนเรียนอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .05
4. ผลการทดสอบคุณธรรมจริยธรรมหลังเรียนสูงกว่าก่อนเรียนอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .05
5. นักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 4 มีความพึงพอใจต่อการจัดกิจกรรมการเรียนรู้เพื่อส่งเสริมคุณธรรมจริยธรรมของนักเรียนโดยใช้โครงงานละครหุ่นคุณธรรมน้อมนำเศรษฐกิจพอเพียง โดยรวมอยู่ในระดับมาก
โดยสรุปการพัฒนากิจกรรมการเรียนรู้เพื่อส่งเสริมคุณธรรมจริยธรรมของนักเรียนโดยใช้ โครงงานละครหุ่นคุณธรรมน้อมนำเศรษฐกิจพอเพียง สำหรับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 4 ที่สร้างและพัฒนาขึ้นมีประสิทธิภาพเหมาะสม สามารถนำไปใช้ในการจัดกิจกรรมการเรียนรู้ได้อย่างมีคุณภาพ ช่วยให้นักเรียนภายในกลุ่มมีการช่วยเหลือกันในการทำงาน มีการสร้างปฏิสัมพันธ์ที่ดีภายในกลุ่ม ส่งผลให้ผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนสูงขึ้น ส่งเสริมคุณธรรมจริยธรรม และทำให้นักเรียนมีความพึงพอใจในระดับมากที่สุด
โครงงานละครหุ่นคุณธรรมน้อมนำเศรษฐกิจพอเพียง สำหรับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษา
ปีที่ 4
ผู้วิจัย นางเบญจวรรณ พลคำ
สถานศึกษา โรงเรียนมัธยมดงยาง อำเภอนาดูน จังหวัดมหาสารคาม
องค์การบริหารส่วนจังหวัดมหาสารคาม
ปีที่วิจัย 2560
บทคัดย่อ
การวิจัยครั้งนี้มีความมุ่งหมายของการวิจัย (1) เพื่อพัฒนากิจกรรมการเรียนรู้เพื่อส่งเสริมคุณธรรมจริยธรรมของนักเรียนโดยใช้โครงงานละครหุ่นคุณธรรมน้อมนำเศรษฐกิจพอเพียง ที่มีประสิทธิภาพตามเกณฑ์ 80/80 (2) เพื่อศึกษาดัชนีประสิทธิผลของจัดกิจกรรมการเรียนรู้เพื่อส่งเสริมคุณธรรมจริยธรรมของนักเรียนโดยใช้โครงงานละครหุ่นคุณธรรมน้อมนำเศรษฐกิจพอเพียง (3) เพื่อเปรียบเทียบผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนก่อนและหลังการเรียนด้วยการจัดกิจกรรมการเรียนรู้เพื่อส่งเสริมคุณธรรมจริยธรรมของนักเรียนโดยใช้โครงงานละครหุ่นคุณธรรมน้อมนำเศรษฐกิจพอเพียง (4) เพื่อเปรียบเทียบผลการทดสอบคุณธรรมจริยธรรมของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 4 ระหว่างก่อนเรียนและหลังเรียน (5) เพื่อศึกษาความพึงพอใจของนักเรียนที่มีต่อการเรียนด้วยการจัดกิจกรรมการเรียนรู้เพื่อส่งเสริมคุณธรรมจริยธรรมของนักเรียนโดยใช้โครงงานละครหุ่นคุณธรรมน้อมนำเศรษฐกิจพอเพียง
กลุ่มตัวอย่าง ได้แก่ นักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปี่ 4 ของโรงเรียนมัธยมดงยาง องค์การบริหารส่วนจังหวัดมหาสารคาม ที่กำลังศึกษาในภาคเรียนที่ 1 ปีการศึกษา 2560 จำนวน 28 คน ได้มาโดยการสุ่มแบบกลุ่ม (Cluster Random Sampling) โดยใช้ห้องเรียนเป็นหน่วยในการสุ่ม เครื่องมือที่ใช้ใน การวิจัย ได้แก่ (1) แผนการจัดการเรียนรู้เพื่อส่งเสริมคุณธรรมจริยธรรมของนักเรียนโดยใช้โครงงานละครหุ่นคุณธรรมน้อมนำเศรษฐกิจพอเพียง จำนวน 10 แผน ใช้เวลาสอน 20 ชั่วโมง (2) แบบทดสอบวัดผลสัมฤทธิ์ทางการเรียน เป็นแบบชนิดเลือกตอบ 4 ตัวเลือก จำนวน 40 ข้อ มีค่าความยาก (P) อยู่ระหว่าง 0.32–0.75 มีค่าอำนาจจำแนก (B) อยู่ระหว่าง 0.21–0.67 มีค่าความเชื่อมั่นทั้งฉบับเท่ากับ 0.89 (3) แบบทดสอบคุณธรรมจริยธรรม เป็นแบบชนิดเลือกตอบ 4 ตัวเลือก จำนวน 30 ข้อ มีค่าความยากอยู่ระหว่าง 0.42–0.65 มีค่าอำนาจจำแนกอยู่ระหว่าง 0.38 – 0.77 มีค่าความเชื่อมั่นทั้งฉบับเท่ากับ 0.86 และ (4) แบบสอบถามความพึงพอใจของนักเรียน จำนวน 15 ข้อ มีค่าอำนาจจำแนกตั้งแต่ 0.41–0.68 มีค่าความเชื่อมั่นทั้งฉบับเท่ากับ 0.86 สถิติที่ใช้ในการวิจัยได้แก่ ร้อยละ ค่าเฉลี่ย ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน และสถิติทดสอบ t-test (Dependent Sample)
ผลการวิจัยปรากฏผลดังนี้
1. การจัดกิจกรรมการเรียนรู้เพื่อส่งเสริมคุณธรรมจริยธรรมของนักเรียนโดยใช้โครงงานละครหุ่นคุณธรรมน้อมนำเศรษฐกิจพอเพียง หาประสิทธิภาพเป็นรายแผนการจัดการเรียนรู้ ซึ่งมีประสิทธิภาพเป็นไปตามเกณฑ์ที่กำหนด 80/80 ทุกแผนทั้ง 10 แผน ได้ดังนี้
1.1 แผนการจัดการเรียนรู้ที่ 1 เรื่อง หลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง มีประสิทธิภาพเท่ากับ 85.03/83.93
1.2 แผนการจัดการเรียนรู้ที่ 2 เรื่อง ความรู้เกี่ยวกับโครงงาน มีประสิทธิภาพเท่ากับ 83.17/84.64
1.3 แผนการจัดการเรียนรู้ที่ 3 เรื่อง การเลือกหัวข้อและศึกษาเอกสารในการทำโครงงาน มีประสิทธิภาพเท่ากับ 84.47/85.36
1.4 แผนการจัดการเรียนรู้ที่ 4 เรื่อง การเขียนเค้าโครงเรื่องในการทำโครงงาน มีประสิทธิภาพเท่ากับ 85.13/83.93
1.5 แผนการจัดการเรียนรู้ที่ 5 เรื่อง การออกแบบและการวางแผนการทำโครงงาน มีประสิทธิภาพเท่ากับ 84.81/86.79
1.6 แผนการจัดการเรียนรู้ที่ 6 เรื่อง ดำเนินการตามโครงงาน (สร้างตัวละครและ บทร้อง) มีประสิทธิภาพเท่ากับ 85.42/84.67
1.7 แผนการจัดการเรียนรู้ที่ 7 เรื่อง ดำเนินการตามโครงงาน (จัดทำฉากสำหรับเชิด) มีประสิทธิภาพเท่ากับ 86.32/84.29
1.8 แผนการจัดการเรียนรู้ที่ 8 เรื่อง การเขียนรายงานโครงงาน มีประสิทธิภาพเท่ากับ 86.77/85.36
1.9 แผนการจัดการเรียนรู้ที่ 9 เรื่อง การจัดนิทรรศการนำเสนอโครงงาน มีประสิทธิภาพเท่ากับ 88.33/87.50
1.10 แผนการจัดการเรียนรู้ที่ 10 เรื่อง การสรุปผลและถอดบทเรียนตามหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง มีประสิทธิภาพเท่ากับ 87.94/88.93
2. ดัชนีประสิทธิผลของแผนจัดการเรียนรู้เพื่อส่งเสริมคุณธรรมจริยธรรมของนักเรียน โดยใช้โครงงานละครหุ่นคุณธรรมน้อมนำเศรษฐกิจพอเพียง สำหรับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 4 มีค่าเท่ากับ 0.6359 คิดเป็นร้อยละ 63.59
3. ผลการเปรียบเทียบการทดสอบวัดผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนหลังเรียนด้วยแผนจัดการเรียนรู้เพื่อส่งเสริมคุณธรรมจริยธรรมของนักเรียนโดยใช้โครงงานละครหุ่นคุณธรรมน้อมนำเศรษฐกิจพอเพียง สูงกว่าก่อนเรียนอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .05
4. ผลการทดสอบคุณธรรมจริยธรรมหลังเรียนสูงกว่าก่อนเรียนอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .05
5. นักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 4 มีความพึงพอใจต่อการจัดกิจกรรมการเรียนรู้เพื่อส่งเสริมคุณธรรมจริยธรรมของนักเรียนโดยใช้โครงงานละครหุ่นคุณธรรมน้อมนำเศรษฐกิจพอเพียง โดยรวมอยู่ในระดับมาก
โดยสรุปการพัฒนากิจกรรมการเรียนรู้เพื่อส่งเสริมคุณธรรมจริยธรรมของนักเรียนโดยใช้ โครงงานละครหุ่นคุณธรรมน้อมนำเศรษฐกิจพอเพียง สำหรับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 4 ที่สร้างและพัฒนาขึ้นมีประสิทธิภาพเหมาะสม สามารถนำไปใช้ในการจัดกิจกรรมการเรียนรู้ได้อย่างมีคุณภาพ ช่วยให้นักเรียนภายในกลุ่มมีการช่วยเหลือกันในการทำงาน มีการสร้างปฏิสัมพันธ์ที่ดีภายในกลุ่ม ส่งผลให้ผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนสูงขึ้น ส่งเสริมคุณธรรมจริยธรรม และทำให้นักเรียนมีความพึงพอใจในระดับมากที่สุด