การพัฒนารูปแบบการสอนสังคมศึกษา ด้วยชุดกิจกรรมการเรียนรู้
การวิจัยในครั้งนี้ มีวัตถุประสงค์เพื่อ (1) เพื่อศึกษาข้อมูลพื้นฐานหลักการในการพัฒนารูปแบบการสอนสังคมศึกษาด้วยชุดกิจกรรมตามหลักการเรียนรู้โดยใช้สมองเป็นฐานเพื่อพัฒนาผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนและความสามารถในการแก้ปัญหาอย่างสร้างสรรค์ ของนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 3 (2) เพื่อพัฒนารูปแบบการสอนสังคมศึกษาชุดกิจกรรมตามหลักการเรียนรู้โดยใช้สมองเป็นฐานเพื่อพัฒนาผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนและความสามารถในการแก้ปัญหาอย่างสร้างสรรค์ของนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 3 (3) เพื่อทดลองใช้รูปแบบการสอนสังคมศึกษาด้วยชุดกิจกรรมตามหลักการเรียนรู้โดยใช้สมองเป็นฐานเพื่อพัฒนาผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนและความสามารถในการแก้ปัญหาอย่างสร้างสรรค์ของนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 3 โรงเรียนเทศบาลวัดมเหยงคณ์ และ (4) เพื่อประเมินรูปแบบการสอนสังคมศึกษาชุดกิจกรรมตามหลักการเรียนรู้โดยใช้สมองเป็นฐานเพื่อพัฒนาผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนและความสามารถในการแก้ปัญหาอย่างสร้างสรรค์ของนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 3 ผู้วิจัยได้ดำเนินการตามขั้นตอนการวิจัยและพัฒนา (Research & Development) 4 ขั้นตอน ดังนี้ ขั้นตอนที่ 1 การวิจัย (Research: R1) ศึกษาข้อมูลพื้นฐานสำหรับการพัฒนารูปแบบการเรียนการสอนจากการสัมภาษณ์ครูและผู้เชี่ยวชาญ ขั้นตอนที่ 2 การพัฒนา (Development: D1) การสร้างและพัฒนารูปแบบการสอน (Design and Development: D&D) สร้างและหาประสิทธิภาพของรูปแบบการสอน แบบเดี่ยว กลุ่มเล็ก และภาคสนาม ขั้นตอนที่ 3 การวิจัย (Research: R2) การนำไปใช้ (Implementation: I) ทดลองใช้รูปแบบการสอนกับนักเรียนกลุ่มตัวอย่าง จำนวน 35 คน ด้วยการสุ่มแบบกลุ่ม (Cluster Random Sampling) ภาคเรียนที่ 2ปีการศึกษา 2559 และขั้นตอนที่ 4 การพัฒนา (Development: D2) การประเมินผล (Evaluation: E) ประเมินและปรับปรุงแก้ไขรูปแบบการสอน โดยผู้เชี่ยวชาญจำนวน 5 คน ผู้วิจัยนำเสนอผลการวิเคราะห์ข้อมูลใช้ค่าเฉลี่ย ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน และการทดสอบค่าที
ผลการวิจัยพบว่า
1) ผลการศึกษาข้อมูลพื้นฐานหลักการในการพัฒนารูปแบบการสอนสังคมศึกษาที่พัฒนาขึ้นประกอบด้วย 5 องค์ประกอบ ได้แก่ (1) สื่อการสอน (2) ผู้สอน (3) ผู้เรียน (4) การแลกเปลี่ยนเรียนรู้ และ (5) การวัดและประเมินผล 2) รูปแบบการสอนสังคมศึกษา มีขั้นตอน 5 ขั้นได้แก่ (1) ขั้นนำเข้าสู่บทเรียนด้วยกิจกรรมที่หลากหลาย (2) ขั้นกำหนดกระบวนการเรียนรู้อย่างเป็นระบบ (3) ขั้นสร้างความรู้ที่แปลกใหม่ผ่านกิจกรรมกลุ่ม (4) ขั้นแลกเปลี่ยนประสบการณ์การเรียนรู้ที่เป็นประโยชน์ และ (5) ขั้นสรุปความรู้ 3) ผลการทดลองใช้รูปแบบการพัฒนารูปแบบการสอนสังคมศึกษา ด้วยชุดกิจกรรมการเรียนรู้ โดยใช้สมองเป็นฐาน เพื่อผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนและความสามารถในการแก้ปัญหาอย่างสร้างสรรค์ ของนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 3 พบว่า ผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนหลังเรียนสูงกว่าก่อนเรียน และเฉลี่ยความสามารถในการแก้ปัญหาอย่างสร้างสรรค์หลังเรียนของกลุ่ม ตัวอย่างสูงกว่าคะแนนเฉลี่ยก่อนเรียนอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .05 และ 4) จากการประเมินรูปแบบการสอนสังคมศึกษา ด้วยชุดกิจกรรมตามหลักการเรียนรู้ โดยใช้สมองเป็นฐาน ผู้เชี่ยวชาญมีความเห็นว่ารูปแบบการสอนสังคมศึกษา ด้วยชุดกิจกรรมการเรียนรู้ โดยใช้สมองเป็นฐาน เพื่อผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนและความสามารถในการแก้ปัญหาอย่างสร้างสรรค์ ของนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 3 โรงเรียนเทศบาลวัดมเหยงคณ์ มีความเหมาะสมมาก
ผลการวิจัยพบว่า
1) ผลการศึกษาข้อมูลพื้นฐานหลักการในการพัฒนารูปแบบการสอนสังคมศึกษาที่พัฒนาขึ้นประกอบด้วย 5 องค์ประกอบ ได้แก่ (1) สื่อการสอน (2) ผู้สอน (3) ผู้เรียน (4) การแลกเปลี่ยนเรียนรู้ และ (5) การวัดและประเมินผล 2) รูปแบบการสอนสังคมศึกษา มีขั้นตอน 5 ขั้นได้แก่ (1) ขั้นนำเข้าสู่บทเรียนด้วยกิจกรรมที่หลากหลาย (2) ขั้นกำหนดกระบวนการเรียนรู้อย่างเป็นระบบ (3) ขั้นสร้างความรู้ที่แปลกใหม่ผ่านกิจกรรมกลุ่ม (4) ขั้นแลกเปลี่ยนประสบการณ์การเรียนรู้ที่เป็นประโยชน์ และ (5) ขั้นสรุปความรู้ 3) ผลการทดลองใช้รูปแบบการพัฒนารูปแบบการสอนสังคมศึกษา ด้วยชุดกิจกรรมการเรียนรู้ โดยใช้สมองเป็นฐาน เพื่อผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนและความสามารถในการแก้ปัญหาอย่างสร้างสรรค์ ของนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 3 พบว่า ผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนหลังเรียนสูงกว่าก่อนเรียน และเฉลี่ยความสามารถในการแก้ปัญหาอย่างสร้างสรรค์หลังเรียนของกลุ่ม ตัวอย่างสูงกว่าคะแนนเฉลี่ยก่อนเรียนอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .05 และ 4) จากการประเมินรูปแบบการสอนสังคมศึกษา ด้วยชุดกิจกรรมตามหลักการเรียนรู้ โดยใช้สมองเป็นฐาน ผู้เชี่ยวชาญมีความเห็นว่ารูปแบบการสอนสังคมศึกษา ด้วยชุดกิจกรรมการเรียนรู้ โดยใช้สมองเป็นฐาน เพื่อผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนและความสามารถในการแก้ปัญหาอย่างสร้างสรรค์ ของนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 3 โรงเรียนเทศบาลวัดมเหยงคณ์ มีความเหมาะสมมาก