เผยแพร่ผลงานวิชาการ
บทคัดย่อ
การประเมินโครงการส่งเสริมคุณธรรม จริยธรรมและคุณลักษณะอันพึงประสงค์ของนักเรียนโรงเรียนพระยาประเสริฐสุนทราศรัย (กระจ่าง สิงหเสนี) สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษากรุงเทพมหานคร ปีการศึกษา 2564 โดยมีวัตถุประสงค์เพื่อประเมินโครงการส่งเสริมคุณธรรม จริยธรรมและคุณลักษณะอันพึงประสงค์ ของนักเรียนโรงเรียนพระยาประเสริฐสุนทราศรัย (กระจ่าง สิงหเสนี) ปีการศึกษา 2564 ซึ่งประเมินใน 4 ด้าน ได้แก่ ด้านบริบท ด้านปัจจัยนำเข้า ด้านกระบวนการและด้านผลผลิตของโครงการ รูปแบบของการประเมินโครงการ ใช้รูปแบบจำลอง CIPP Model กลุ่มตัวอย่างที่ใช้ในการประเมินครั้งนี้ ประกอบด้วยผู้บริหาร ครู นักเรียน ผู้ปกครองนักเรียน โรงเรียนพระยาประเสริฐสุนทราศรัย (กระจ่าง สิงหเสนี) และคณะกรรมการสถานศึกษาขั้นพื้นฐาน ในปีการศึกษา 2564 จำนวน 680 คน ซึ่งใช้วิธีเลือกแบบเจาะจง (Purposive Sampling) โดยกำหนดขนาดกลุ่มตัวอย่างจากประชากรตามตารางเครจซีและมอร์แกน (Krejecie & Morgan) เครื่องมือที่ใช้ประกอบไปด้วยแบบสอบถาม จำนวน 6 ฉบับ วิธีการวิเคราะห์ข้อมูล คือ ค่าร้อยละ ค่าเฉลี่ยและค่าเบี่ยงเบนมาตรฐาน
ผลการประเมิน โดยสรุปมีดังนี้
1. ผลการประเมินด้านบริบท (Context Evaluation) ของโครงการ พบว่า ผลการประเมินด้านบริบท โดยภาพรวมอยู่ในระดับมาก เมื่อพิจารณารายข้อ พบว่า ระดับความต้องการจำเป็นในการจัดทำโครงการ โดยภาพรวมอยู่ในระดับมากที่สุด และระดับความเป็นไปได้ของโครงการ โดยภาพรวมอยู่ในระดับมาก ซึ่งจากค่าเฉลี่ยและส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐานในภาพรวมผ่านเกณฑ์ที่กำหนด แสดงว่า โครงการมีความเหมาะสมสอดคล้องของความต้องการจำเป็นในการจัดทำโครงการและความเป็นไปได้ของโครงการ
2. ผลการประเมินด้านปัจจัยนำเข้า (Input Evaluation) ของโครงการ พบว่า ผลการประเมิน ด้านปัจจัยนำเข้า โดยภาพรวมอยู่ในระดับมาก เมื่อพิจารณารายข้อ พบว่า ความเหมาะสมของบุคลากร โดยภาพรวมอยู่ในระดับมาก ความเหมาะสมของงบประมาณ โดยภาพรวมอยู่ในระดับมาก และความเหมาะสมของกิจกรรมโดยภาพรวมอยู่ในระดับมาก ซึ่งจากค่าเฉลี่ยและส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐานในภาพรวม ผ่านเกณฑ์ที่กำหนด แสดงว่าโครงการมีความเหมาะสมสอดคล้องของความเหมาะสมของบุคลากรความเหมาะสมของงบประมาณ ความเหมาะสมของวัสดุอุปกรณ์และด้านความเหมาะสมของกิจกรรม
3. การประเมินด้านกระบวนการ (Process Evaluation) พบว่า กระบวนการในการดำเนินโครงการโดยภาพรวมอยู่ในระดับมากที่สุด ซึ่งจากค่าเฉลี่ยและส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐานในภาพรวมผ่านเกณฑ์ที่กำหนด แสดงว่า กระบวนการในการดำเนินโครงการส่งเสริมคุณธรรม จริยธรรม และคุณลักษณะอันพึงประสงค์ของนักเรียนมีความเหมาะสม เมื่อพิจารณารายข้อพบว่า ข้อที่มีผลการประเมินมากเป็นอันดับหนึ่ง คือ มีการประเมินผลและสรุปผลการดำเนินงานของโครงการส่งเสริมคุณธรรม จริยธรรม และคุณลักษณะอันพึงประสงค์ของนักเรียนเป็นไปอย่างมีระบบ รองลงมาได้แก่ โรงเรียนได้มีการเผยแพร่ ประชาสัมพันธ์ การดำเนินงาน ให้ผู้เกี่ยวข้องได้รับทราบ
4. ผลการประเมินด้านผลผลิต (Product Evaluation) ของโครงการส่งเสริมคุณธรรม จริยธรรม ของโรงเรียนพระยาประเสริฐสุนทราศรัย (กระจ่าง สิงหเสนี) สรุปได้ ดังนี้
4.1 ด้านคุณลักษณะอันพึงประสงค์ของนักเรียน พบว่า ด้านคุณลักษณะอันพึงประสงค์ของ
นักเรียนในภาพรวมอยู่ในระดับมากที่สุด ด้านที่มีค่าเฉลี่ยมากที่สุด คือ มีจิตสาธารณะ ส่วนด้านที่มีค่าเฉลี่ยน้อยที่สดุคือด้านอยู่อย่างพอเพียง และเมื่อเรียงลำดับคุณลักษณะอันพึงประสงค์ของนักเรียน สามารถเรียงลำดับได้ดังนี้ คือ มีจิตสาธารณะ รักชาติ ศาสน์ กษัตริย์ รักความเป็นไทย ซื่อสัตย์สุจริต มุ่งมั่นในการทำงาน ใฝ่เรียนรู้ มีวินัย และอยู่อย่างพอเพียง
4.2 ด้านความพึงพอใจต่อผลการดำเนินงานโครงการพัฒนาคุณธรรม จริยธรรมนักเรียน และคุณลักษณะอันพึงประสงค์ของนักเรียน ในภาพรวม มีความพึงพอใจอยู่ในระดับมากที่สุด มีค่าเฉลี่ยผ่านเกณฑ์การประเมินทุกข้อ โดยข้อที่มีค่าเฉลี่ยสูงสุด คือ โครงการทำให้นักเรียนตั้งใจและรับผิดชอบในการทำหน้าที่การงานด้วยความเพียรพยายาม อดทน เพื่อให้งานสำเร็จตามเป้าหมายรองลงมา คือ โครงการทำให้นักเรียนยึดมั่นในความถูกต้อง ประพฤติตรงตามความเป็นจริงต่อตนเองและผู้อื่น ทั้งทางกาย วาจา ใจ และข้อที่มีค่าเฉลี่ยต่ำสุด คือ โครงการทำให้นักเรียนตั้งใจ เพียรพยายามในการเรียน แสวงหาความรู้จากแหล่งเรียนรู้ทั้งภายในและภายนอกโรงเรียน
4.3 ด้านคุณค่าและประโยชน์ที่ได้รับจากโครงการ พบว่า โครงการในภาพรวมอยู่ในระดับมากที่สุด ข้อที่มีค่าเฉลี่ยมากที่สุดคือ โครงการนี้ช่วยให้การดำเนินชีวิตและการอยู่ร่วมกันของนักเรียนเป็นไปอย่างมีความสุข รองลงมา ได้แก่ ประโยชน์ของโครงการนี้สามารถนำไปใช้ในชีวิตประจำวันได้ ส่วนข้อที่มี ค่าเฉลี่ยน้อยที่สดุ คือ สามารถรับการเปลี่ยนแปลงใหม่ๆนำมาปรับและประยุกต์ใช้ในการปฏิบัติงานหรือทำกิจกรรม อื่น ๆ นอกจากนี้ผลที่ได้รับหลังจากการดำเนินโครงการส่งเสริมคุณธรรม จริยธรรมและคุณลักษณะอันพึงประสงค์ของนักเรียนโรงเรียนพระยาประเสริฐสุนทราศรัย (กระจ่าง สิงหเสนี) พบว่า โรงเรียนได้รับรางวัล การยกย่อง ชมเชย ซึ่งแสดงถึงการดำเนินโครงการที่ประสบผลสำเร็จตามวัตถุประสงค์ ส่งผลให้โรงเรียนได้รับรางวัล ดังนี้
1) รางวัลเกียรติบัตรรางวัล ชนะเลิศการประกวดนวัตกรรมการใช้หลักสูตรต้านทุจริต (1 โรงเรียน 1 นวัตกรรม) ประจําปีงบประมาณ พ.ศ. 2564 ระดับเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษากรุงเทพมหานคร
2) ให้การส่งเสริมและสนับสนุนนักเรียนเข้าร่วมประกวดโครงงานคุณธรรมระดับประเทศงานมหกรรมส่งเสริมศีลธรรมและการประกวดกิจกรรมพัฒนาผู้เรียนด้านพุทธศาสนา “เด็กไทยยุคใหม่ กล้าคิด ร่วมสร้างสรรค์ ความดีสู่สังคม” ปี พ.ศ.2564
3) รางวัลดีเด่นระดับประเทศ การประกวดโครงงานคุณธรรม ระดับประถมศึกษาตอนปลาย รอบชิงชนะเลิศ งานมหกรรมส่งเสริมศีลธรรมและการประกวดกิจกรรมพัฒนาผู้เรียนด้านพระพุทธศาสนา ปีที่ 5 สํานักงานพระสอนศีลธรรม มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย
4) รางวัลชมเชย ระดับประถมศึกษา ประเภททีมหญิงล้วน การประกวดสวดมนต์หมู่สรรเสริญพระรัตนตรัยทำนองสรภัญญะ ประเภททีม 5 คน ประจำปี 2564 ระดับเขตพื้นที่การศึกษากรุงเทพมหานคร เขต 2 จัดโดยกรมศาสนา กระทรวงวัฒนธรรม
5) รางวัลโครงงานคุณธรรมส่งเสริมอัตลักษณ์วิถีพุทธระดับดีเด่น ระดับประถมศึกษา งานมหกรรมส่งเสริมศีลธรรมและการประกวดกิจกรรมพัฒนาผู้เรียนด้านพระพุทธศาสนา
6) ครูผู้สอน ได้รับรางวัลรางวัลต้นแบบนวัตกรรมสร้างสรรค์คนดี ระดับประเทศด้านการจัดการเรียนการสอน เพื่อส่งเสริมคุณธรรม จริยธรรม ปีพุทธศักราช 2564
7) โรงเรียนได้รับเกียรติบัตรการแสดงดนตรีไทยจิตอาสา เนื่องในโอกาสการรำลึกครบรอบ ๗๑ ปี สงครามเกาหลี การสร้างสันติภาพ ในงานสัมมนาออนไลน์ หัวข้อ : “Women’s Voice for Peace” ของสมาคมสหพันธ์สตรีเพื่อสันติภาพโลก – ประเทศไทย ปี 2564
8) รางวัลโรงเรียนดนตรีไทย 100 เปอร์เซ็นต์ ประจำปีพุทธศักราช 2564 จากกรมส่งเสริมวัฒนธรรม กระทรวงวัฒนธรรม
9) โรงเรียนที่มีการส่งเสริมผู้เรียนให้มีคุณลักษณะและทักษะการเรียนรู้ในศตวรรษที่ 21 ตามทักษะการเรียนรู้ 3R8C และมีผลงานนวัตกรรมการเรียนรู้ Active Learning ประจำปีการศึกษา 2564
10) ได้รับรางวัลโรงเรียนลูกเสือต้นแบบของสำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน กระทรวงศึกษาธิการ ประจำปีงบประมาณ 2564
การประเมินโครงการส่งเสริมคุณธรรม จริยธรรมและคุณลักษณะอันพึงประสงค์ของนักเรียนโรงเรียนพระยาประเสริฐสุนทราศรัย (กระจ่าง สิงหเสนี) สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษากรุงเทพมหานคร ปีการศึกษา 2564 โดยมีวัตถุประสงค์เพื่อประเมินโครงการส่งเสริมคุณธรรม จริยธรรมและคุณลักษณะอันพึงประสงค์ ของนักเรียนโรงเรียนพระยาประเสริฐสุนทราศรัย (กระจ่าง สิงหเสนี) ปีการศึกษา 2564 ซึ่งประเมินใน 4 ด้าน ได้แก่ ด้านบริบท ด้านปัจจัยนำเข้า ด้านกระบวนการและด้านผลผลิตของโครงการ รูปแบบของการประเมินโครงการ ใช้รูปแบบจำลอง CIPP Model กลุ่มตัวอย่างที่ใช้ในการประเมินครั้งนี้ ประกอบด้วยผู้บริหาร ครู นักเรียน ผู้ปกครองนักเรียน โรงเรียนพระยาประเสริฐสุนทราศรัย (กระจ่าง สิงหเสนี) และคณะกรรมการสถานศึกษาขั้นพื้นฐาน ในปีการศึกษา 2564 จำนวน 680 คน ซึ่งใช้วิธีเลือกแบบเจาะจง (Purposive Sampling) โดยกำหนดขนาดกลุ่มตัวอย่างจากประชากรตามตารางเครจซีและมอร์แกน (Krejecie & Morgan) เครื่องมือที่ใช้ประกอบไปด้วยแบบสอบถาม จำนวน 6 ฉบับ วิธีการวิเคราะห์ข้อมูล คือ ค่าร้อยละ ค่าเฉลี่ยและค่าเบี่ยงเบนมาตรฐาน
ผลการประเมิน โดยสรุปมีดังนี้
1. ผลการประเมินด้านบริบท (Context Evaluation) ของโครงการ พบว่า ผลการประเมินด้านบริบท โดยภาพรวมอยู่ในระดับมาก เมื่อพิจารณารายข้อ พบว่า ระดับความต้องการจำเป็นในการจัดทำโครงการ โดยภาพรวมอยู่ในระดับมากที่สุด และระดับความเป็นไปได้ของโครงการ โดยภาพรวมอยู่ในระดับมาก ซึ่งจากค่าเฉลี่ยและส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐานในภาพรวมผ่านเกณฑ์ที่กำหนด แสดงว่า โครงการมีความเหมาะสมสอดคล้องของความต้องการจำเป็นในการจัดทำโครงการและความเป็นไปได้ของโครงการ
2. ผลการประเมินด้านปัจจัยนำเข้า (Input Evaluation) ของโครงการ พบว่า ผลการประเมิน ด้านปัจจัยนำเข้า โดยภาพรวมอยู่ในระดับมาก เมื่อพิจารณารายข้อ พบว่า ความเหมาะสมของบุคลากร โดยภาพรวมอยู่ในระดับมาก ความเหมาะสมของงบประมาณ โดยภาพรวมอยู่ในระดับมาก และความเหมาะสมของกิจกรรมโดยภาพรวมอยู่ในระดับมาก ซึ่งจากค่าเฉลี่ยและส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐานในภาพรวม ผ่านเกณฑ์ที่กำหนด แสดงว่าโครงการมีความเหมาะสมสอดคล้องของความเหมาะสมของบุคลากรความเหมาะสมของงบประมาณ ความเหมาะสมของวัสดุอุปกรณ์และด้านความเหมาะสมของกิจกรรม
3. การประเมินด้านกระบวนการ (Process Evaluation) พบว่า กระบวนการในการดำเนินโครงการโดยภาพรวมอยู่ในระดับมากที่สุด ซึ่งจากค่าเฉลี่ยและส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐานในภาพรวมผ่านเกณฑ์ที่กำหนด แสดงว่า กระบวนการในการดำเนินโครงการส่งเสริมคุณธรรม จริยธรรม และคุณลักษณะอันพึงประสงค์ของนักเรียนมีความเหมาะสม เมื่อพิจารณารายข้อพบว่า ข้อที่มีผลการประเมินมากเป็นอันดับหนึ่ง คือ มีการประเมินผลและสรุปผลการดำเนินงานของโครงการส่งเสริมคุณธรรม จริยธรรม และคุณลักษณะอันพึงประสงค์ของนักเรียนเป็นไปอย่างมีระบบ รองลงมาได้แก่ โรงเรียนได้มีการเผยแพร่ ประชาสัมพันธ์ การดำเนินงาน ให้ผู้เกี่ยวข้องได้รับทราบ
4. ผลการประเมินด้านผลผลิต (Product Evaluation) ของโครงการส่งเสริมคุณธรรม จริยธรรม ของโรงเรียนพระยาประเสริฐสุนทราศรัย (กระจ่าง สิงหเสนี) สรุปได้ ดังนี้
4.1 ด้านคุณลักษณะอันพึงประสงค์ของนักเรียน พบว่า ด้านคุณลักษณะอันพึงประสงค์ของ
นักเรียนในภาพรวมอยู่ในระดับมากที่สุด ด้านที่มีค่าเฉลี่ยมากที่สุด คือ มีจิตสาธารณะ ส่วนด้านที่มีค่าเฉลี่ยน้อยที่สดุคือด้านอยู่อย่างพอเพียง และเมื่อเรียงลำดับคุณลักษณะอันพึงประสงค์ของนักเรียน สามารถเรียงลำดับได้ดังนี้ คือ มีจิตสาธารณะ รักชาติ ศาสน์ กษัตริย์ รักความเป็นไทย ซื่อสัตย์สุจริต มุ่งมั่นในการทำงาน ใฝ่เรียนรู้ มีวินัย และอยู่อย่างพอเพียง
4.2 ด้านความพึงพอใจต่อผลการดำเนินงานโครงการพัฒนาคุณธรรม จริยธรรมนักเรียน และคุณลักษณะอันพึงประสงค์ของนักเรียน ในภาพรวม มีความพึงพอใจอยู่ในระดับมากที่สุด มีค่าเฉลี่ยผ่านเกณฑ์การประเมินทุกข้อ โดยข้อที่มีค่าเฉลี่ยสูงสุด คือ โครงการทำให้นักเรียนตั้งใจและรับผิดชอบในการทำหน้าที่การงานด้วยความเพียรพยายาม อดทน เพื่อให้งานสำเร็จตามเป้าหมายรองลงมา คือ โครงการทำให้นักเรียนยึดมั่นในความถูกต้อง ประพฤติตรงตามความเป็นจริงต่อตนเองและผู้อื่น ทั้งทางกาย วาจา ใจ และข้อที่มีค่าเฉลี่ยต่ำสุด คือ โครงการทำให้นักเรียนตั้งใจ เพียรพยายามในการเรียน แสวงหาความรู้จากแหล่งเรียนรู้ทั้งภายในและภายนอกโรงเรียน
4.3 ด้านคุณค่าและประโยชน์ที่ได้รับจากโครงการ พบว่า โครงการในภาพรวมอยู่ในระดับมากที่สุด ข้อที่มีค่าเฉลี่ยมากที่สุดคือ โครงการนี้ช่วยให้การดำเนินชีวิตและการอยู่ร่วมกันของนักเรียนเป็นไปอย่างมีความสุข รองลงมา ได้แก่ ประโยชน์ของโครงการนี้สามารถนำไปใช้ในชีวิตประจำวันได้ ส่วนข้อที่มี ค่าเฉลี่ยน้อยที่สดุ คือ สามารถรับการเปลี่ยนแปลงใหม่ๆนำมาปรับและประยุกต์ใช้ในการปฏิบัติงานหรือทำกิจกรรม อื่น ๆ นอกจากนี้ผลที่ได้รับหลังจากการดำเนินโครงการส่งเสริมคุณธรรม จริยธรรมและคุณลักษณะอันพึงประสงค์ของนักเรียนโรงเรียนพระยาประเสริฐสุนทราศรัย (กระจ่าง สิงหเสนี) พบว่า โรงเรียนได้รับรางวัล การยกย่อง ชมเชย ซึ่งแสดงถึงการดำเนินโครงการที่ประสบผลสำเร็จตามวัตถุประสงค์ ส่งผลให้โรงเรียนได้รับรางวัล ดังนี้
1) รางวัลเกียรติบัตรรางวัล ชนะเลิศการประกวดนวัตกรรมการใช้หลักสูตรต้านทุจริต (1 โรงเรียน 1 นวัตกรรม) ประจําปีงบประมาณ พ.ศ. 2564 ระดับเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษากรุงเทพมหานคร
2) ให้การส่งเสริมและสนับสนุนนักเรียนเข้าร่วมประกวดโครงงานคุณธรรมระดับประเทศงานมหกรรมส่งเสริมศีลธรรมและการประกวดกิจกรรมพัฒนาผู้เรียนด้านพุทธศาสนา “เด็กไทยยุคใหม่ กล้าคิด ร่วมสร้างสรรค์ ความดีสู่สังคม” ปี พ.ศ.2564
3) รางวัลดีเด่นระดับประเทศ การประกวดโครงงานคุณธรรม ระดับประถมศึกษาตอนปลาย รอบชิงชนะเลิศ งานมหกรรมส่งเสริมศีลธรรมและการประกวดกิจกรรมพัฒนาผู้เรียนด้านพระพุทธศาสนา ปีที่ 5 สํานักงานพระสอนศีลธรรม มหาวิทยาลัยมหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย
4) รางวัลชมเชย ระดับประถมศึกษา ประเภททีมหญิงล้วน การประกวดสวดมนต์หมู่สรรเสริญพระรัตนตรัยทำนองสรภัญญะ ประเภททีม 5 คน ประจำปี 2564 ระดับเขตพื้นที่การศึกษากรุงเทพมหานคร เขต 2 จัดโดยกรมศาสนา กระทรวงวัฒนธรรม
5) รางวัลโครงงานคุณธรรมส่งเสริมอัตลักษณ์วิถีพุทธระดับดีเด่น ระดับประถมศึกษา งานมหกรรมส่งเสริมศีลธรรมและการประกวดกิจกรรมพัฒนาผู้เรียนด้านพระพุทธศาสนา
6) ครูผู้สอน ได้รับรางวัลรางวัลต้นแบบนวัตกรรมสร้างสรรค์คนดี ระดับประเทศด้านการจัดการเรียนการสอน เพื่อส่งเสริมคุณธรรม จริยธรรม ปีพุทธศักราช 2564
7) โรงเรียนได้รับเกียรติบัตรการแสดงดนตรีไทยจิตอาสา เนื่องในโอกาสการรำลึกครบรอบ ๗๑ ปี สงครามเกาหลี การสร้างสันติภาพ ในงานสัมมนาออนไลน์ หัวข้อ : “Women’s Voice for Peace” ของสมาคมสหพันธ์สตรีเพื่อสันติภาพโลก – ประเทศไทย ปี 2564
8) รางวัลโรงเรียนดนตรีไทย 100 เปอร์เซ็นต์ ประจำปีพุทธศักราช 2564 จากกรมส่งเสริมวัฒนธรรม กระทรวงวัฒนธรรม
9) โรงเรียนที่มีการส่งเสริมผู้เรียนให้มีคุณลักษณะและทักษะการเรียนรู้ในศตวรรษที่ 21 ตามทักษะการเรียนรู้ 3R8C และมีผลงานนวัตกรรมการเรียนรู้ Active Learning ประจำปีการศึกษา 2564
10) ได้รับรางวัลโรงเรียนลูกเสือต้นแบบของสำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน กระทรวงศึกษาธิการ ประจำปีงบประมาณ 2564