การพัฒนาบุคลากรด้านการจัดกิจกรรมการเรียนรู้แบบบูรณาการหลักปรัชญา
พอเพียง โรงเรียนศึกษาสงเคราะห์ธวัชบุรี สังกัดสำนักบริหารงานการศึกษาพิเศษ
ผู้รายงาน นางชินานารถ ดวงละว้า
ปีที่รายงาน 2556
บทคัดย่อ
การพัฒนาผู้เรียนให้บรรลุจุดมุ่งหมายของการจัดการศึกษานั้น ครูควรมีการพัฒนาตนเองในการจัดกิจกรรมการเรียนรู้ให้มีรูปแบบวิธีการที่หลากหลาย จัดกิจกรรมการเรียนรู้ให้สอดคล้องกับความสนใจ ความถนัด และคำนึงถึงความแตกต่างระหว่างบุคคล เพื่อให้ผู้เรียนเกิดการเรียนรู้ และพัฒนาตนเองแบบยั่งยืน นำไปสู่ความเป็นมนุษย์ที่สมบูรณ์ทั้งร่างกาย จิตใจ สติปัญญา ความรู้ และคุณธรรม มีจริยธรรมและวัฒนธรรมในการดำรงชีวิต สามารถอยู่ร่วมกับผู้อื่นได้อย่างมีความสุข
การดำเนินงานในครั้งนี้ มีวัตถุประสงค์เพื่อพัฒนาบุคลากรโรงเรียนศึกษาสงเคราะห์ธวัชบุรี สังกัดสำนักบริหารงานการศึกษาพิเศษ ให้มีความรู้ความเข้าใจ สามารถจัดทำแผนการจัดการเรียนรู้แบบบูรณาการหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง สามารถจัดกิจกรรมการเรียนรู้แบบบูรณาการหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียงได้ และเพื่อประเมินความพึงพอใจของนักเรียนต่อการจัดกิจกรรมการเรียนรู้ของครู
ตามกรอบของกระทรวงศึกษาธิการซึ่งมี 5 ขั้นตอน คือ 1) วิเคราะห์และกำหนดมาตรฐานการเรียนรู้ช่วงชั้น ผลการเรียนรู้ที่คาดหวัง สาระการเรียนรู้ที่สัมพันธ์กับหลักปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียง 2) กำหนดประเด็น/ หัวเรื่อง 3) พัฒนาหน่วยการเรียนรู้ 4) ประเมินผลหน่วยการเรียนรู้ และ 5) ปรับปรุงแก้ไขและนำไปใช้ โดยใช้การวิจัยปฏิบัติการ 3 วงรอบ แต่ละวงรอบประกอบด้วย การวางแผน (Planning) การปฏิบัติตามแผน(Action) การสังเกต (Observation) และการสะท้อนผล (Reflection) โดยมีกลุ่มผู้ร่วมดำเนินการ จำนวน 17 คน ได้แก่ ผู้รายงาน และกลุ่มผู้ร่วมดำเนินการ ซึ่งเป็นครูผู้สอนระดับชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 3 จาก 8 กลุ่มสาระการเรียนรู้ๆ 2 คน รวม 16 คน และกลุ่มผู้ให้ข้อมูลเพิ่มเติม จำนวน 139 คน เครื่องมือที่ใช้ในการเก็บรวบรวมข้อมูล ได้แก่ แบบทดสอบ แบบประเมินแผนการจัดการเรียนรู้ แบบประเมินการจัดกิจกรรมการเรียนรู้ แบบประเมินความพึงพอใจของนักเรียน แบบสังเกต แบบสัมภาษณ์ และแบบบันทึก โดยการตรวจสอบข้อมูลแบบสามเส้า (Triangulation Technique) นำเสนอผลการดำเนินงานรูปแบบพรรณนา (Descriptive Analysis) ในการวิเคราะห์ข้อมูลใช้ค่าเฉลี่ย ค่าร้อยละ และร้อยละความก้าวหน้าของคะแนนเฉลี่ยของครู ก่อนการอบรม – หลังการอบรม
ผลการดำเนินงานพบว่า การพัฒนาบุคลากรด้านการจัดกิจกรรมการเรียนรู้แบบบูรณาการหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียงในวงรอบที่ 1 โดยใช้กลยุทธ์ในการพัฒนา คือ การประชุมเชิงปฏิบัติการ และการนิเทศการสอน พบว่า กลุ่มผู้ร่วมดำเนินการมีความรู้ ความเข้าใจ แต่ยังขาดความมั่นใจในการนำแผนการจัดกิจกรรมการเรียนรู้แบบบูรณาการหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียงไปใช้จริง เพราะแผนการจัดการเรียนรู้ไม่สัมพันธ์สอดคล้องกับเนื้อหา และไม่สามารถกำหนดกิจกรรมให้นักเรียนมีส่วนร่วมได้
จึงพัฒนาในวงรอบที่ 2 ด้วยกลยุทธ์การประชุมเชิงปฏิบัติการ และการนิเทศการสอน พบว่า กลุ่มผู้ร่วมดำเนินการมีความรู้ความเข้าใจ สามารถเขียนแผนการจัดกิจกรรมการเรียนรู้ และจัดกิจกรรมการเรียนรู้
แบบบูรณาการหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียงได้เป็นอย่างดี นักเรียนมีความพึงพอใจต่อการจัดการเรียนรู้ของครูมากขึ้น แต่กลุ่มผู้ร่วมดำเนินงานบางคนยังจัดกิจกรรมไม่เหมาะสม จึงพัฒนาในวงรอบที่ 3 ด้วยกลยุทธ์การนิเทศการสอน พบว่า กลุ่มผู้ร่วมดำเนินการมีความรู้ความเข้าใจ สามารถเขียนแผนการจัดกิจกรรมการเรียนรู้ และจัดกิจกรรมการเรียนรู้แบบบูรณาการหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียงได้อย่างมีประสิทธิภาพมากยิ่งขึ้น
โดยสรุป การพัฒนาบุคลากรด้านการจัดกิจกรรมการเรียนรู้แบบบูรณาการหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง โรงเรียนศึกษาสงเคราะห์ธวัชบุรี สังกัดสำนักบริหารงานการศึกษาพิเศษ โดยใช้กลยุทธ์การประชุมเชิงปฏิบัติการ และการนิเทศการสอน เมื่อสิ้นสุดการดำเนินการพัฒนาทั้ง 3 วงรอบ พบว่า
ครูมีความรู้ ความเข้าใจ สามารถจัดทำแผนการจัดการเรียนรู้ได้ดี และสามารถจัดกิจกรรมการเรียนรู้แบบ
บูรณาการหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียงได้อย่างมีประสิทธิภาพมากยิ่งขึ้น ส่งผลให้นักเรียนมีความ
พึงพอใจในการจัดกิจกรรมการเรียนรู้ของครู นักเรียนมีความสุขในการเรียน มีความกระตือรือร้น กล้าพูด กล้าแสดงออก มีส่วนร่วมในการจัดการเรียนรู้ และสามารถส่งเสริมศักยภาพที่มีอยู่ในตัวของนักเรียนไปสู่เป้าหมายได้เป็นอย่างดี จึงควรสนับสนุนและส่งเสริมให้นำกลยุทธ์ทั้งสองดังกล่าวนี้ไปพัฒนาครูทุกระดับชั้น และครูในโรงเรียนอื่นๆ ต่อไป