4D GOAL MODEL นวัตกรรมบริหารจัดการศึกษา เพื่อพัฒนาคุณลักษณะ 5
๑. ความสำคัญของผลงาน/นวัตกรรมถอดบทเรียน (Best Practice)
๑.๑ เหตุผลที่เกิดแรงบันดาลใจความจำเป็นปัญหาหรือความต้องการที่จะทำผลงาน/นวัตกรรม
น้อมนำศาสตร์พระราชา “เข้าใจ เข้าถึง พัฒนา” หลักการทรงงานตามแนวพระราชดำริพระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช ในหลวงรัชกาลที่ 9 สู่การพัฒนาทักษะกระบวน การคิด มีวินัย ซื่อสัตย์สุจริต อยู่อย่างพอเพียง และมีจิตสาธารณะอย่างยั่งยืน และน้อมนำพระบรมราโชบายด้านการศึกษาของพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวมหาวชิราลงกรณ บดินทรเทพยวรางxxxร รัชกาลที่ 10 ที่ต้อง การให้สร้างพื้นฐานให้ผู้เรียนได้มีทัศนคติที่ถูกต้องต่อบ้านเมือง มีพื้นฐานชีวิต ที่มั่นคง มีคุณธรรม มีงานทำ มีอาชีพ และมีความเป็นพลเมืองดี นอกจากนี้รัฐบาลได้มีนโยบายในส่วนของด้านยุทธศาสตร์ชาติว่าด้วย การป้องกันและปราบปรามการทุจริต ระยะที่ 3 (พ.ศ. 2560-2564) ยุทธศาสตร์ที่ 1 “สร้างสังคมไทยที่ไม่ทนต่อการทุจริต” โดยเริ่มตั้งแต่กระบวนการกล่อมเกลาทางสังคมในทุกระดับช่วงวัย ตั้งแต่ปฐมวัยเพื่อสร้างวัฒนธรรมต่อต้านการทุจริต และปลูกฝังความพอเพียง มีวินัย ซื่อสัตย์สุจริต ยึดประโยชน์ส่วนรวมมากกว่า
ประโยชน์ส่วนตน เป็นการดำเนินการผ่านสถาบันหรือกลุ่มตัวแทนที่ทำหน้าที่ในการกล่อมเกลาสังคมให้มีความเป็นพลเมืองที่ดี มีจิตสาธารณะ เสียสละเพื่อส่วนรวม และเสริมสร้างให้ทุกภาคส่วนมีพฤติกรรมที่ไม่ยอมรับและต่อต้านการทุจริตทุกรูปแบบและได้กำหนดกลยุทธ์ 4 กลยุทธ์ กล่าวคือ กลยุทธ์ที่ 1 ปรับฐานความคิด ช่วงวัยให้สามารถแยกแยะระหว่างผลประโยชน์ส่วนตนกับผลประโยชน์ส่วนรวม กลยุทธ์ที่ 2 ส่งเสริมให้มีระบบและกระบวนการกล่อมเกลาทางสังคมเพื่อต้านทุจริต กลยุทธ์ที่ 3 ประยุกต์หลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียงเป็นเครื่องมือต้านทุจริต และกลยุทธ์ที่ 4 เสริมพลังการมีส่วนร่วมของชุมชนและบูรณาการทุกภาคส่วนเพื่อต้านทุจริต ปัญหาการทุจริตคอร์รัปชั่น ยังคงเป็นประเด็นปัญหาที่น่าเป็นห่วงและเป็นอุสรรคสำคัญ ต่อการพัฒนาประเทศ โรงเรียนบ้านวังสำราญตระหนักถึงความสำคัญของการป้องกันการทุจริต จึงดำเนินโครงการเสริมสร้างคุณธรรม จริยธรรม และธรรมาภิบาลในสถานศึกษา “ป้องกันการทุจริต” (โครงการโรงเรียนสุจริต) เพื่อปลูกจิตสำนึกให้นักเรียนทุกคนมีความรู้เท่าทันการเปลี่ยนแปลง มีทักษะกระบวนการคิด มีวินัย ซื่อสัตย์สุจริต อยู่อย่างพอเพียง และมีจิตสาธารณะ ยึดมั่นในคุณธรรม จริยธรรม ควบคู่กับการพัฒนาครู และบุคลากรทางการศึกษา โดยให้ผู้เกี่ยวข้องทุกฝ่ายเข้ามามีส่วนร่วมในการดำเนินงานเพื่อให้เกิดความโปร่งใส เสมอภาคและเป็นธรรม รวมทั้งการฝึกปฏิบัติให้นักเรียนมีทักษะกระบวนการคิดเห็นแก่ประโยชน์ส่วนรวมมากกว่าส่วนตน ประพฤติปฏิบัติตนให้สอดคล้องกับแนวทางของ “ปฏิญญาโรงเรียนสุจริต” ทั้ง ๓ ด้าน ได้แก่ ด้านการป้องกัน ด้านการปลูกฝัง และด้านการสร้างเครือข่าย เพื่อปลูกฝังให้นักเรียน และบุคลากรทางการศึกษาเกิดคุณลักษณะ ๕ ประการของโรงเรียนสุจริต ได้แก่ ทักษะกระบวนการคิด มีวินัย ซื่อสัตย์สุจริต อยู่อย่างพอเพียงและมีจิตสาธารณะ สอดคล้องกับนโยบายของสำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน กระทรวงศึกษาธิการ โรงเรียนจึงมีความต้องการจำเป็นที่จะนำนวัตกรรมมาขับเคลื่อนโครงการโรงเรียนสุจริตเพื่อให้ผู้เรียนเกิดคุณลักษณะ ๕ ประการของโรงเรียนสุจริต เสริมสร้างคุณธรรม จริยธรรมและธรรมาภิบาลในสถานศึกษา
๑.๒ ระบุแนวคิด หลักการสำคัญที่เกี่ยวข้องกับผลงานหรือนวัตกรรม ที่นำมาใช้อ้างอิงในการออกแบบผลงานหรือนวัตกรรม
เข้าใจ เข้าถึง พัฒนา เป็นศาสตร์พระราชาเพื่อการพัฒนาที่ยั่งยืน ที่พระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช ทรงใช้เป็นวิธีการทรงงานมาตลอดรัชสมัย คำว่า “เข้าใจ เข้าถึง พัฒนา” คือการเข้าใจ คือ การสร้างให้เกิดความเข้าใจในข้อมูลพื้นฐาน ด้วยการศึกษาข้อมูลทุกมิติของชุมชน ค้นหารากของปัญหาและรวบรวมองค์ความรู้ของโครงการพระราชดำริทั่วประเทศการเข้าถึงเป็นเรื่องการสื่อสารและสร้างการมีส่วนร่วม มุ่งสื่อสารสร้างความเข้าใจและความมั่นใจกับชุมชน ร่วมกันวิเคราะห์ปัญหาและความต้องการของชุมชน ให้ชุมชนมีส่วนร่วมในกระบวนการพัฒนามากที่สุดการพัฒนา เป็นการเรียนรู้เพื่อพัฒนาศักยภาพชุมชน สร้างทีมพี่เลี้ยง การออกแบบหลักสูตรและเมนูการพัฒนาการศึกษาดูงาน แลกเปลี่ยนเรียนรู้และฝึกปฏิบัติของชุมชน รวมทั้งการให้คำแนะนำใน ชุมชนและติดตามสนับสนุนประเมินผล จากพระบรมราชาโอวาทในหลวงรัชกาลที่ 9 ในฐานะผู้บริหารสถานศึกษาที่มีหน้าที่หลักในการบริหารพัฒนาคุณภาพผู้เรียน นำไปสู่แรงบันดาลใจใน การบริหารจัดการและผนวกกับบริบทของโรงเรียน เมื่อมองในส่วนการดำเนินงานตามโครงการโรงเรียนสุจริตนั้น หลังจากมีหลักสูตรท้านทุจริตศึกษาเข้ามา โรงเรียนได้วิเคราะห์และดำเนินการจัดการเรียนการสอนโดยการบูรณาการหลักสูตรต้านทุจริตศึกษาเข้ากับหลักสูตรสถานศึกษาโดยการดำเนินการในรูปแบบ ดังนี้
1. การจัดการเรียนการสอนแบบการบูรณาการในกลุ่มสาระการเรียนรู้บูรณาการกับหน่วยการเรียนรู้ปกติ และแทรกลักษณะของโรงเรียนสุจริตตามหลักสูตรต้านทุจริตศึกษาจึงทำให้นักเรียนทุกคนได้เรียนรู้หลักสูตรต้าทุจริตศึกษาและครูทุกคนมีส่วนร่วมในการจัดการหลักสูตรนี้ จะได้มีส่วนร่วมในการปลูกฝัง การป้องกัน และการสร้างเครือข่ายตามปฏิญญาโรงเรียนสุจริต เพื่อให้เกิดคุณลักษณะของโรงเรียนสุจริตเกิดขึ้นในนักเรียนทุกระดับชั้น
2.โรงเรียนจัดการเรียนรู้ด้วยการปฏิบัติจริง โดยผ่านโครงการและกิจกรรม เช่น โครงการต่อต้าน ยาเสพติด โครงการส่งเสริมประชาธิปไตย โครงการอบรมคุณธรรม โครงการเศรษฐกิจพอเพียง โครงการบ้านนักวิทยาศาสตร์น้อย โครงการพัฒนาผู้เรียน กิจกรรมลูกเสือ-เนตรนารี กิจกรรมวันภาษาไทย กิจกรรมวันสุนทรภู่ กิจกรรมวันพ่อวันแม่ กิจกรรมการออมทรัพย์ เป็นต้น ในการดำเนินการดังกล่าวก็เพื่อเสริมสร้างคุณธรรม จริยธรรมและธรรมาภิบาลในสถานศึกษา “ป้องกันการทุจริต”(โรงเรียนสุจริต) เป็นโครงการเพื่อปลูกจิตสำนึกให้นักเรียนทุกคนมีความรู้เท่าทันการเปลี่ยนแปลง มีทักษะกระบวนการคิด มีวินัย ซื่อสัตย์สุจริต อยู่อย่างพอเพียง และมีจิตสาธารณะ ยึดมั่นในคุณธรรม จริยธรรม โดยให้ผู้เกี่ยวข้องทุกฝ่ายเข้ามามีส่วนร่วมในการดำเนินงานเพื่อให้เกิด ความโปร่งใส เสมอภาคและเป็นธรรม การที่จะทำให้ทุกคนเป็นคนดีมีคุณธรรม จริยธรรมนั้น ทุกฝ่ายจะต้องมีส่วนร่วมในการพัฒนาเพื่อให้เป็นกลไกเกื้อหนุนให้คนไทยเป็นคนดีมีคุณลักษณะตามโรงเรียนสุจริต 5 ประการ โรงเรียนบ้านวังสำราญได้ดำเนินการโครงการส่งเสริมคุณธรรม จริยธรรมและ ธรรมาภิบาลในสถานศึกษา “ป้องกันการทุจริต”ตามยุทธศาสตร์และเป้าหมายของสำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐานและกระทรวงศึกษาธิการ ในเรื่องการพัฒนาคุณธรรม จริยธรรม เรื่องการสร้างความสุจริต โปร่งใส เรื่องการบริหารกิจการบ้านเมืองที่ดี และเรื่องป้องกันการทุจริต ที่มุ่งหวังพัฒนาผู้เรียน ให้เป็นคนดี คนเก่ง และมีความสุข เป็นผู้ที่มีทักษาะกระบวนการคิด มีความซื่อสัตย์สุจริต มีวินัย อยู่อย่างพอเพียง และมีจิตสาธารณะ โดย 4D GOAL MODEL นวัตกรรมบริหารจัดการศึกษา เพื่อพัฒนาคุณลักษณะ 5 ประการของผู้เรียนตามแนวทางโรงเรียนสุจริต (UPRIGHT SCHOOL CONCEPT)
จากการดำเนินการขับเคลื่อนโรงเรียนสุจริตของโรงเรียนบ้านวังสำราญ โดยผ่านทั้ง 2 แนวทาง ผ่านการจัดการเรียนการสอนแบบปกติ และผ่านโครงการ กิจกรรมต่างๆ เพื่อให้ผู้เรียนเกิดคุณลักษณะและปฏิญญาโรงเรียนสุจริตและเป้าหมายสุดท้ายผู้เรียน เก่ง ดี มีสุข จากกิจกรรมที่ดำเนินการทั้งหมด สามารถนำมาเขียนเป็นกรอบการดำเนินงานเพื่อให้บรรลุปฏิญญาและคุณลักษณะโรงเรียนสุจริต ส่งผลต่อคุณภาพผู้เรียน ดังนี้
๒. จุดประสงค์และเป้าหมายของผลงาน/นวัตกรรมถอดบทเรียน
๒.๑ จุดประสงค์สอดคล้องกับความสำคัญของผลงาน/นวัตกรรม
2.1.1 เพื่อขับเคลื่อนการดำเนินงานโรงเรียนสุจริต ด้วยการบุรณาการหลักสูตรต้านทุจริต
ศึกษาเข้าสู่หลักสูตรสถานศึกษา โดยใช้โครงการและกิจกรรม สู่ปฏิญญาและคุณลักษณะโรงเรียนสุจริต
2.1.2 เพื่อเสริมสร้างคุณลักษณะการบริหารงานโดยใช้ 4D GOAL MODEL นวัตกรรมบริหารจัดการศึกษา เพื่อพัฒนาคุณลักษณะ 5 ประการของผู้เรียนตามแนวทางโรงเรียนสุจริต (UPRIGHT SCHOOL CONCEPT)
2.1.3 เพื่อให้ครูและนักเรียนมีทักษะกระบวนการคิด ยึดมั่นในความซื่อสัตย์สุจริต มีวินัย
อยู่อย่างพอเพียง มีจิตสาธารณะ
๒.๒ เป้าหมายระบุจำนวนผลงาน/นวัตกรรมหรือกลุ่มเป้าหมายที่ใช้ผลงาน/นวัตกรรม
เชิงปริมาณ
ครูและบุคลากรทางการศึกษา ๒๐ คน นักเรียน 1๙๒ คน
เชิงคุณภาพ
1. โรงเรียนบ้านวังสำราญ มีระบบการบริหารงานบริหารงานโดยใช้ 4D GOAL
MODEL นวัตกรรมบริหารจัดการศึกษา เพื่อพัฒนาคุณลักษณะ 5 ประการของผู้เรียนตามแนวทางโรงเรียนสุจริต (UPRIGHT SCHOOL CONCEPT)
2. โรงเรียนบ้านวังสำราญ สามารถสร้างเครือข่าย ผู้บริหาร บุคลากรทางการศึกษา
ผู้ปกครองนักเรียน ชุมชน องค์กรสถาบันในท้องถิ่นที่มีส่วนร่วมในการป้องกันการทุจริต
3. กระบวนการผลิตผลงานหรือขั้นตอนการดำเนินงาน
3.1 การออกแบบผลงาน / นวัตกรรม รูปแบบขั้นตอนการนำเนินงานในรูปของ (Flowchart)
ผ่าน ไม่ผ่าน
๓.๒ การดำเนินการพัฒนารูปแบบ การบริหารงานบริหารงานโดยใช้ 4D GOAL MODEL นวัตกรรมบริหารจัดการศึกษา เพื่อพัฒนาคุณลักษณะ 5 ประการของผู้เรียนตามแนวทางโรงเรียนสุจริต (UPRIGHT SCHOOL CONCEPT) โรงเรียนได้พัฒนาจากวงจรคุณภาพ PDCA มี 4 ขั้นตอนดังนี้
โมเดลการบริหารโรงเรียนสุจริต Best Practice
การบริหารงานบริหารงานโดยใช้ 4D GOAL MODEL นวัตกรรมบริหารจัดการศึกษา เพื่อพัฒนาคุณลักษณะ
5 ประการของผู้เรียนตามแนวทางโรงเรียนสุจริต (UPRIGHT SCHOOL CONCEPT)
1. ขั้น D๑ Data Flow Diagram หมายถึงแผนภาพกระแสข้อมูลแบบจำลองการทำงานอย่างเป็นระบบ ดำเนินการตามขั้นตอน ดังนี้
1.1 ประชุมชี้แจงทำความเข้าใจกับบุคลากรทุกคนในโรงเรียน เพื่อรับทราบการดำเนินโครงการโรงเรียนสุจริต ข้อมูลการขับเคลื่อนหลักสูตรต้านทุจริตศึกษา
1.2 แต่งตั้งคณะกรรมการและผู้รับผิดชอบขับเคลื่อนโรงเรียนสุจริต
1.3 ร่วมกันพิจารณาวิเคราะห์ทางเลือกในการนำหลักสูตรต้านทุจริตศึกษาเข้ามาดำเนินการในโรงเรียนโดยครอบคลุมกลุ่มเป้าหมายนักเรียนทุกคน มีการดำเนินแนวปฏิบัติดังนี้
1.๓.๑ การนำหลักสูตรต้านทุจริตศึกษามาบูรณาการในกลุมสาระการเรียนรู้
โดยเฉพาะในกลุ่มสาระสังคมศึกษา ศาสนาและวัฒนธรรมรวมทั้งสาระอื่นๆ
1. การนำหลักสูตรต้านทุจริตศึกษาเข้ามาบูรณาการกับโครงการและกิจกรรมต่างๆ
2. ดำเนินการตามแนวทางที่ได้เลือกที่เป็นไปได้และเหมาะสมกับกับบริบทของ
สถานศึกษาให้มากที่สุด และต้องดำเนินการทั้งระบบ โดยครูผู้สอนใช้การบูรณาการในทุกระดับชั้น คลอบคลุมเป้าหมายได้ทั้งหมดและสามารถสร้างคุณลักษณะโรงเรียนสุจริต 5 ประการได้
2. ขั้น D2 Design Thinking หมายถึงการคิดเชิงออกแบบเป็นขั้นตอนของคณะครูและบุคลากรที่ได้รับการแต่งตั้งและมอบหมายงานโดยการบูรณาการในการจัดการเรียนการสอนเข้าในกลุ่มสาระการเรียนรู้และบูรณาการเข้ากับโครงการและกิจกรรมต่างๆ
๑. ทำความเข้าใจคุณลักษณะโดยรับฟังความคิดเห็นและข้อมูลของคนอื่นตามแผนปฏิบัติการที่ได้กำหนดไว้ ให้ครอบคลุมกับคุณลักษณะ 5 ประการของโรงเรียนสุจริต
๒. กำหนดเป้าหมายของโรงเรียนสุจริต
๓. ระดมสมอง โดยยึดตามเป้าหมายเป็นหลัก
๔. สร้างแบบจำลองไอเดียจากกิจกรรมที่ ๓
๕. รับฟังข้อมูลจากการสะท้อนคิดเพื่อปรับปรุงพัฒนา
๓. ขั้น D๓ Do หมายถึงปฏิบัติกิจกรรมและโครงการ ตามที่ได้ออกแบบตามด้วยบริหารจัดการโรงเรียนสุจริต โครงการเสริมสร้างคุณธรรม จริยธรรมและธรรมาภิบาล ในสถานศึกษา “ป้องกันการทุจริต” ให้ปรากฏผลเป็นความเจริญก้าวหน้า ทั้งในงานที่ปฏิบัติและเกิดผลสัมฤทธิ์ ในโรงเรียน ให้ได้รับการยกย่อง เป็นโรงเรียนคุณภาพการบริหารจัดการงานที่ปลอดจากการทุจริต พัฒนาหลักสูตรต้านทุจริต พัฒนาบุคลากร และพัฒนากิจกรรมการเรียนการสอนอย่างหลากหลาย
๔. ขั้น D๔ Development หมายถึงเป็นการประเมินผลและตรวจสอบผลผลิต (Output) จากการใช้นวัตกรรม โดยยึดวัตถุประสงค์ที่กำหนดผลสำเร็จอย่างสมดุล ประเมินพฤติกรรมนักเรียนตามคุณลักษณะ 5 ประการของโรงเรียนสุจริตความคิดเห็นของผู้ที่เกี่ยวข้องและสรุปผลการประเมิน โดยมีวิธีการและขั้นตอนดังนี้
1. การแต่งตั้งคณะกรรมการการตรวจสอบนิเทศการดำเนินงาน
2. คณะกรรมการดำเนินงานจัดทำเครื่องมือในการประเมินเพื่อเก็บรวบรวมข้อมูลแต่ละกิจกรรม
3 กำหนดปฏิทินนิเทศติดตาม แจ้งให้ผู้เกี่ยวข้องทราบ
4. ดำเนินการจัดเก็บข้อมูล และวิเคราะห์ข้อมูล
5. สรุปผลการวิเคราะห์ข้อมูลทุกกิจกรรม
เป็นการสะท้อนผลการดำเนินงานตามสภาพจริง จาการใช้นวัตกรรม มาวิเคราะห์ผลสะท้อนกลับ (Feedback) ว่ามีปัญหา อุปสรรคที่ควรแก้ไขและพัฒนาหรือไม่ ถ้าหากใช่ ก็จะนำปัญหา อุปสรรคที่พบมาเป็นสิ่งที่จะต้องแสวงหาวิธีการแก้ไข ปรับปรุง ในขั้นตอนของการวางแผนเพื่อนำไปสู่การปฏิบัติอีกครั้ง ถ้าหาก ไม่ใช่ แสดงว่านวัตกรรม บรรลุตามเป้าหมายที่กำหนดไว้ สามารถประชาสัมพันธ์เผยแพร่ขยายผลการดำเนินงานสู่โรงเรียนและหน่วยงานอื่นๆเพื่อพัฒนาความสุจริตโปร่งใสให้ยั่งยืน มีกระบวนการดำเนินการดังนี้
1. ผู้รับผิดชอบแต่ละกิจกรรมรายงานสรุปผลการดำเนินงานเมื่อสิ้นปีการศึกษา
- ตัดสินผลการเรียนในกลุ่มสาระปกติเป็นระดับคะแนน / ผลการเรียน
- กิจกรรมที่ดำเนินการในรูปแบบของโครงการและกิจกรรม ประเมินโยการใช้เครื่องมือเพื่อประเมินระดับคุณภาพของโครงการและกิจกรรม
2. ร่วมสะท้อนผลการการดำเนินงานของแต่ละกิจกรรม เพื่อให้ผู้เกี่ยวข้องได้รับทราบและพัฒนาการดำเนินการในปีต่อไป
3. ประเมินความพึงพอใจของผู้มีส่วนเกี่ยวข้องทุกฝ่าย
4. นำข้อมูลที่สรุปผลการดำเนินงานในทุกด้านไปประกอบการการดำเนินงานในปีการศึกษาต่อไปพัฒนาบุคลากรและพัฒนาการจัดกิจกรรมการเรียนการสอนในโรงเรียนอย่างต่อเนื่องและเกิดผลยั่งยืน พัฒนานักเรียนให้มีทักษะกระบวนการคิด มีวินัย ซื่อสัตย์สุจริต อยู่อย่างพอเพียง มีจิตสาธารณะยึดมั่นในคุณธรรมจริยธรรมและป้องกันการทุจริต ที่เป็นประโยชน์ต่อตนเอง สังคม และมีการแลกเปลี่ยนเรียนรู้ซึ่งกันและกัน ได้อย่างสร้างสรรค์ เผยแพร่ผลงานจากการเรียนรู้ของตนเองด้วยความภาคภูมิใจ ครูพัฒนาตนเองอย่างต่อเนื่อง มีกระบวนการจัดการเรียนรู้ที่เน้นผู้เรียนเป็นสำคัญส่งเสริมการใช้เทคโนโลยีในการเรียนรู้ พัฒนาทักษะกระบวนการคิดให้ผู้เรียนได้เรียนรู้ด้วยตนเองและมีความคิดสร้างสรรค์ มีความภาคภูมิใจ และชื่นชม ในผลที่เกิดแก่นักเรียน เพื่อให้ผู้ปกครองมีความเชื่อมั่นในการจัดการศึกษาของโรงเรียน และภาคภูมิใจ ในตัวบุตรหลาน ให้โรงเรียนได้รับการชื่นชมจากผู้ปกครอง และชุมชน
กรอบแนวคิดในการพัฒนาคุณลักษณะโรงเรียนสุจริตของโรงเรียนบ้านวังสำราญ โดยใช้ 4D GOAL MODEL นวัตกรรมบริหารจัดการศึกษา เพื่อพัฒนาคุณลักษณะ 5 ประการของผู้เรียนตามแนวทางโรงเรียนสุจริต (UPRIGHT SCHOOL CONCEPT) โรงเรียนบ้านวังสำราญ
คุณลักษณะอันพึงประสงค์ 5 ประการของโรงเรียนสุจริต
พันธกิจในการสร้างวัฒนธรรมต่อต้านการทุจริต ยกระดับธรรมาภิบาลในการบริหารจัดการ ทุกภาคส่วนแบบบูรณาการและปฏิรูปกระบวนการป้องกันและปราบปรามการทุจริตทั้งระบบให้มีมาตรฐานสากล ในการพัฒนาผู้บริหาร ครูและนักเรียน ให้เกิดคุณลักษณะ 5 ประการของโรงเรียนสุจริต ได้แก่
1. ทักษะกระบวนการคิด ส่งเสริมกระบวนการทักษะการคิด ผ่านกิจกรรมการเรียนการสอนใน 8 กลุ่มสาระการเรียนรู้ กิจกรรมบูรณาการในหลักสูตรต้านทุจริตศึกษา โครงการต่อต้านยาเสพติด ฯลฯ นักเรียนมีความสามารถในการจำแนก เปรียบเทียบ ให้เหตุผล มีวิจารณญาณแก้ปัญหาและสร้างสรรค์
2. มีวินัย การส่งเสริมให้นักเรียนมีวินัย (ผ่านกิจกรรม เสริมสร้างวินัย สู่หัวในสุจริต) ส่งเสริม ให้นักเรียนปฏิบัติตนเองให้อยู่ในกฎเกณฑ์ที่ทุกคนปฏิบัติร่วมกัน โดยมีระเบียบวินัยในตนเองการที่คนเราจะอยู่ร่วมกันกับผู้อื่น จำเป็นต้องรู้จักปรับตัวเองใหอยู่ในกฎเกณฑ์ที่ทุกคนปฏิบัติร่วมกันโดยต้องมีระเบียบและวินัยในตัวเอง มีจิตสำนึกในบทบาทและหน้าที่ของตัวเองและปฏิบัติตามข้อตกลง ข้อบังคับ กติกา ระเบียบ กฎหมายของครอบครัว โรงเรียน สังคม และเคารพสิทธิของผู้อื่นและเป็นพลเมืองที่ดีของชุมชน สังคม ประเทศชาติและสังคมโลก ส่งเสริมกิจกรรมหน้าเสาธง ให้เป็นกิจกรรมช่วยเสริมสร้าง พัฒนาความรู้ คุณธรรม คุณลักษณะ ทักษะชีวิต ให้กับผู้เรียนทุกคน
3. ซื่อสัตย์สุจริต เน้นให้นักเรียนได้ตระหนักรู้ เข้าใจ เกิดแรงบันดาลใจมีความคิด และพฤติกรรม และคิดอย่างมีเหตุผลซึมซับคุณค่าความดี ประพฤติตรงต่อตนเอง และผู้อื่น ทั้งทางกาย วาจา และใจ สร้างความรู้สึกผิดชอบชั่วดี ภูมิใจในการทำความดี รังเกียจคนโกงและพร้อมที่จะเป็นคนโกง พูดความจริงให้ข้อมูลที่เป็นจริงกับผู้อื่น โดยเริ่มจากการฝึกเด็กเคารพกติกาพื้นฐานง่ายๆ เช่น ไม่โกหก เข้าแถวรับอาหาร เข้าแถวซื้อของ จ่ายเงินทอนซื้อของสหกรณ์ด้วยตนเอง ส่งการบ้านตามเวลา ไม่นำสิ่งของผู้อื่นมาเป็นของตนเองโดยไม่ได้รับอนุญาต ไม่ขีดเขียนลงบนโต๊ะเรียน เพื่อโตขึ้นจะได้ปฏิบัติตามกฎของสังคมอย่างไม่มีปัญหา และมีความกล้าหาญทางจริยธรรมควบคู่กันไป สร้างความตระหนักในคุณธรรมด้านความซื่อสัตย์สุจริต และมีความอดทนใช้สติปัญญา ในการดำเนินชีวิต โดยการจัดกิจกรรมในชั้นเรียน การอบรมหน้าเสาธง การจัดกิจกรรมเสียงตามสายโดยแกนนำของสภานักเรียนเพื่อนักเรียนแสดงออกถึงความประพฤติตรงตามความเป็นจริงต่อตนเอง ครอบครัว สังคมและโลกทั้งทางกาย วาจา และใจ
4. อยู่อย่างพอเพียง การส่งเสริมให้นักเรียนอยู่อย่างพอเพียง ผ่านกิจกรรมการเรียนการสอน กิจกรรมพัฒนาผู้เรียน กิจกรรมชุมนุม โดยส่งเสริมให้ครูและนักเรียน ดำเนินชีวิตอย่างพอประมาณ มีเหตุผลรอบคอบ มีคุณธรรม มีความพอเหมาะ พอเหมาะ พอควร ใช้ทรัพยากรและทรัพย์สินต่างๆ ทั้งของตนเองและของส่วนรวมอย่างประหยัด คุ้มค่า เก็บรักษาเพื่อใช้ประโยชน์ในครั้งต่อไป เช่น ปิด-เปิดไฟ พัดลม น้ำ หลังจากการใช้งานทันทีครูต้องเป็นตัวอย่างในการทิ้งขยะ คัดแยกขยะได้ ส่งเสริมมูลค่าของเหลือใช้ เช่น การทำสื่อการเรีสอนจากวัสดุเหลือใช้ ครูใช้ทรัพยากรอย่างคุ้มค่าต้องคำนึงถึงประสิทธิภาพ ของผลงานให้คุ้มกับการลงทุนไป ไม่ใช้ของฟุ่มเฟือย ใช้ทรัพยากรของตนเองและของส่วนร่วมอย่างประหยัด คุ้มค่า และเก็บดูแลรักษาอย่างดีในส่วนของนักเรียน เน้นการจัดกิจกรรมที่ส่งเสริมให้นักเรียนมีการดำเนินชีวิตโดยยึดหลักความพอประมาณ ความมีเหตุผล มีภูมิคุ้มกันสามารถอยู่ในสังคมได้อย่างมีความสุข
5. มีจิตสาธารณะ โดยผ่านกิจกรรมสภานักเรียน เป็นแกนนำส่งเสริมให้นักเรียนทุกคน มีการช่วยเหลือด้วยความเต็มใจไม่หวังผลตอบแทน เข้าร่วมกิจกรรมที่เป็นประโยชน์ต่อส่วนรวม โรงเรียน ชุมชน สังคม โดยการเรียนรู้และแก้ไขปัญหาร่วมกันกับคนในสังคม จำเป็นอย่างยิ่งที่จะต้องอาศัยความมีน้ำใจไมตรีเอื้อเฟื้อเผื่อแผ่การช่วยเหลือเกื้อxxxลกันโดยไม่หวังผลตอบแทน นั่นคือการแสดงการมีจิตสาธารณะนั่นเอง คุณลักษณะเหล่านี้สามารถใช้กระบวนการสภานักเรียน ผู้ที่อาสาเข้ามาทำงานสภานักเรียน เป็นผู้ที่มีจิตสาธารณะจะมีพฤติกรรมที่จะแสดงออกถึง ความรับผิดชอบต่อสาธารณะสมบัติด้วยการเอาใจใส่ดูแลเป็นธุระ เช่น การทำหน้าที่ดูแลความสะอาดบริเวณโรงเรียน อาคารเรียน ควบคุมกิจกรรมหน้าเสาธง ช่วยดูแลความสงบเรียบร้อยของนักเรียนในการทำกิจกรรมต่างๆ ดูแลสาธารณะสมบัติของโรงเรียน ตรวจเขตรับผิดชอบ ตรวจความสะอาดห้องเรียน ควบคุมการเข้าแถว การเดินแถว กิจกรรมจิตอาสาพัฒนาโรงเรียน กิจกรรมภสานักเรียนมีการประชุมชี้แจง กำหนดแนวทางการจัดกิจกรรม การเลือกตั้งประธานนักเรียน กรรมการสภานักเรียนเป็นแกนนำในการทำงานสภานักเรียน โรงเรียนให้ความรู้กับสภานักเรียน ให้เป็นสภานักเรียนสุจริต ร่วมกันกำหนดกิจกรรม แนวกิจกรรมเสริมสร้างความซื่อสัตย์สุจริตในโรงเรียน ร่วมกันกำหนดข้อปฏิบัติ การรับรู้ถึงโทษภัยของการทุจริต ความไม่พอเพียง ความเห็นแก่ตัว การขาดระเบียบวินัย ตรวจสอบ กำกับดูแลสอดส่องพฤติกรรมของเพื่อนักเรียน การสร้างเคลือข่ายนักเรียนให้เข้มแข็ง และมีการช่วยเหลือผู้อื่นด้วยความเต็มใจไม่หวังผลตอบแทน เข้าร่วมกิจกรรมที่เป็นประโยชน์ต่อส่วนรวม โรงเรียน ชุมชน สังคม
4. ผลการดำเนินการ/ผลสัมฤทธิ์/และประโยชน์ที่ได้รับ
4.1 ผลการดำเนินงาน ผลที่เกิดจากการเสริมสร้างคุณลักษณะของโรงเรียนสุจริตโดยการบริหารแบบมีส่วนร่วม โดยใช้ แนวทางการบริหารงานแบบมีส่วนร่วมในการขับเคลื่อน เพื่อพัฒนา โรงเรียนสุจริตด้วย 4 D GLOD ผู้บริหาร ครู บุคลากรทางการศึกษามีโครงการเสริมสร้างคุณธรรม จริยธรรมและธรรมาภิบาล ในสถานศึกษา “ป้องกันการทุจริต” (โครงการโรงเรียนสุจริต) ที่ส่งผลให้โรงเรียน เป็นที่ยอมรับของชุมชน การดำเนินกิจกรรมส่งเสริมความสุจริตให้กับนักเรียนระดับชั้นประถมศึกษาปีที่ 1-6 ก่อให้เกิดพัฒนาตามคุณลักษณะ 5 ประการของโรงเรียนสุจริต สรุปผลที่ได้ดังต่อไปนี้
รายงานสรุปแบบประเมินคุณลักษณะโรงเรียนสุจริต
โรงเรียนบ้านวังสำราญ อำเภอยะหา จังหวัดยะลา
รายการประเมิน ระดับคุณภาพ ค่าเฉลี่ยร้อยละ
3 (ดีเยี่ยม) 2 (ดี) 1 (ผ่าน) 0 (ไม่ผ่าน)
1. ทักษะกระบวนการคิด
๑. มีทักษะการจำแนก เปรียบเทียบ แยกแยะ 45 25 7 - 83.11
2. มีทักษะกระบวนการคิดเชิงเหตุผล คิดอย่าง
วิจารณญาณ 40 32 5 - 81.81
3. มีทักษะกระบวนการคิดเชิงสร้างสรรค์ คิดแก้ปัญหา 41 33 3 - 83.11
2. วินัย
1. มีวินัยต่อตนเอง ผู้อื่น และสังคม 60 13 4 - 90.90
๒. มีความรับผิดชอบต่อหน้าที่และสิทธิของตนเอง 59 15 3 - 90.90
๓. มีความรับผิดชอบต่อชุมชน สังคมและ
ประเทศชาติ 58 18 1 - 91.34
3. ซื่อสัตย์สุจริต
๑. ประพฤติตรงความเป็นจริงต่อตนเองทั้ง
ทางกาย วาจา และใจ 65 8 4 - 93.07
๒. ประพฤติตรงความเป็นจริงต่อผู้อื่น ทั้งทางกาย
วาจา และใจ 62 9 6 - 90.90
๓. ประพฤติตรงความเป็นจริงต่อสังคม และโลกทั้ง
ทางกาย วาจา และใจ 60 13 4 - 90.90
4. อยู่อย่างพอเพียง
๑. ดำเนินชีวิตอย่างพอประมาณ มีเหตุผลรอบคอบ
มีคุณธรรม 65 8 4 - 93.07
๒. มีภูมิคุ้มกันในตัวที่ดี ปรับตัวเพื่ออยู่ในสังคมได้
อย่างมีความ 64 10 3 - 94.37
5. มีจิตสาธารณะ
1. ช่วยเหลือผู้อื่นด้วยความเต็มใจ ไม่หวัง
ผลตอบแทน 68 6 3 - 94.80
2. ร่วมกิจกรรมที่เป็นประโยชน์ต่อโรงเรียน ชุมชน
สังคม 70 6 1 - 96.53
รวมเฉลี่ยทั้ง 5 ด้าน 90.37
นอกจากนี้โรงเรียนนำหลักสูตรสถานศึกษาที่บูรณาการกับหลักสูตรต้านทุจริตศึกษา ไว้ในการจัดกิจกรรมการเรียนการสอนในทุกระดับชั้น มีกิจกรรมประกาศเจตจำนงร่วมกัน ของผู้บริหาร คณะครู และนักเรียน ในการประกาศปฏิญญาโรงเรียนสุจริต มีแผนงานโครงการและกิจกรรมที่ดำเนินการพัฒนา ส่งเสริม สนับสนุน ให้นักเรียนมีคุณลักษณะของโรงเรียนสุจริต 5 ประการ และโรงเรียนมีนวัตกรรมในการพัฒนาและส่งเสริมในโครงการโรงเรียนสุจริต
4.2 ผลสัมฤทธิ์
- โรงเรียนสามารถดำเนินการปฏิญญาโรงเรียนสุจริตได้ครบถ้วนทั้งด้านการปลูกฝัง การป้องกันและการสร้างเครือข่ายโดยให้ผู้เรียนได้เรียนรู้และปฏิบัติจริง
- บุคลากรในโรงเรียนทั้ง ผู้บริหาร ครู และนักเรียนได้เรียนรู้และปฏิบัติร่วมกันในการสร้างเสริมคุณะลักษณะของโรงเรียนสุจริตทั้ง 5 ด้าน
- โรงเรียนมีวิธีการปฏิบัติที่เป็นเลิศสามารถนำไปเป็นแบบอย่างที่ดีกับสถานศึกษาอื่นๆได้
4.3 ประโยชน์ที่ได้รับ
- นักเรียนมีจิตสำนึกตามคุณลักษณะของโรงเรียนสุจริต (ทักษะกระบวนการคิด มีวินัย ซื่อสัตย์สุจริต อยู่อย่างพอเพียง มีจิตสาธารณะ)
- ครูมีความรู้ ความเข้าใจ ในบทบาทหน้าที่ มีเทคนิคการสอนที่ดี เน้นเด็กเป็นสำคัญ มีการสอดแทรก คุณลักษณะของโรงเรียนสุจริตในการจัดการเรียนรู้ เป็นทั้งผู้จัดการเรียนรู้หลักสูตรต้านทุจริตและการเป็นแบบอย่างที่ดีในชีวิตประจำวัน และมีส่วนร่วมในการพัฒนาคุณภาพโรงเรียน
- โรงเรียนมีกิจกรรมถอดบทเรียน โครงการเสริมสร้างคุณธรรม จริยธรรม และ ธรรมาภิบาลในสถานศึกษา ของโครงการโรงเรียนสุจริต
- โรงเรียนได้ขับเคลื่อนโครงการภายใต้ปฏิญญาโรงเรียนสุจริต ในการป้องกัน ปลูกฝังค่านิยม และการสร้างเครือข่าย
กิจกรรมที่สอดคล้องกับคุณลักษณะ 5 ประการของโครงการโรงเรียนสุจริต
คุณลักษณะ กิจกรรมที่สอดคล้อง ผลที่เกิดขึ้น
1. ทักษะกระบวนการคิด - ความสามารถในการจำแนก
เปรียบเทียบ ให้เหตุผล
- การแก้ปัญหาอย่างมีวิจารณญาณและ
สร้างสรรค์
- กิจกรรมการเรียนรู้ในกลุ่มสาระต่างๆ
- กิจกรรมบ้านนักวิทยาศาสตร์น้อย
- กิจกรรมสภานักเรียน
- โครงการต่อต้านยาเสพติด
- กิจเสริมหลักสูตรทุจริตศึกษา
- นักเรียนมีทักษะความสามารถในการ
แยกแยะสิ่งต่างๆได้
- นักเรียนได้ทำกิจกรรมที่ส่งเสริม
กระบวนการทักษะด้านความคิด
- นักเรียนสามารถทำงานเป็นทีมได้
- นักเรียนมีคุณลักษณะ 5 ประการของ
โรงเรียนสุจริต
2. มีวินัย
- การแสดงออกถึงความซื่อสัตย์สุจริต
ขณะปฏิบัติกิจกรรม
- กิจกรรมลูกเสือ – เนตรนารี
- นักเรียนได้มีส่วนร่วมในการทำ
กิจกรรมที่ส่งเสริมด้านการมีวินัย
- นักเรียนสามารถทำงานเป็นทีมได้
คุณลักษณะ
กิจกรรมที่สอดคล้อง ผลที่เกิดขึ้น
- กิจกรรมแนะแนว
- โครงการส่งเสริมประชาธิปไตยในโรงเรียน
- โครงการส่งเสริมคุณธรรมจริยธรรม
- กิจกรรมหน้าเสาธง
- นักเรียนมีคุณลักษณะ 5 ประการของ
โรงเรียนสุจริต
3. ซื่อสัตย์สุจริต
- โครงการส่งเสริมเศรษฐกิจพอเพียง
- โครงการส่งเสริมประชาธิปไตยในโรงเรียน
- โครงการส่งเสริมคุณธรรมจริยธรรม
- กิจกรรมออมทรัพย์
- กิจกรรมลูกเสือ-เนตรนารี
- กิจกรรมการกล่าวคำปฏิญญาโรงเรียนสุจริต
- นักเรียนเรียนรู้การประหยัดอดออม
- นักเรียนสามารถทำงานเป็นทีมได้
- นักเรียนมีคุณลักษณะ 5 ประการของ
โรงเรียนสุจริต
4. อยู่อย่างพอเพียง - โครงการส่งเสริมเศรษฐกิจพอเพียง
- กิจกรรมชุมนุมเกษตร
- กิจกรรมลูกเสือ-เนตรนารี
- กิจกรรมประชาธิปไตย
- กิจกรรมการออมทรัพย์
- นักเรียนสมารถนำหลักปรัชญา
เศรษฐกิจพอเพียงมาใช้ใน
ชีวิตประจำวันได้
- นักเรียนสามารถทำงานเป็นทีมได้
- นักเรียนมีคุณลักษณะ 5 ประการของ
โรงเรียนสุจริต
5. จิตสาธารณะ - กิจกรรมลูกเสือ -เนตรนารี
- กิจกรรมลูกเสือจิตอาสา
- กิจกรรมการบำเพ็ญประโยชน์
- กิจกรรม 5 ส.
- นักเรียนได้มีส่วนร่วมในการทำ
กิจกรรมที่เป็นจิตสาธารณะ
- นักเรียนมีความเสียสละ
- นักเรียนสามารถทำงานเป็นทีมได้
- นักเรียนมีคุณลักษณะ 5 ประการของ
โรงเรียนสุจริต
กิจกรรมที่สอดคล้องกับปฏิญญาโรงเรียนสุจริต
ปฏิญญา กิจกรรม / วิธีการที่สอดคล้อง ผลที่เกิดขึ้น
1. การปลูกฝัง - โครงการส่งเสริมประชาธิปไตย
กิจกรรมสภานักเรียน
- กิจกรรมการเรียนการสอนใน
หลักสูตรต้านทุจิตศึกษา ในทุก
ระดับชั้น
- กิจกรรมหน้าเสาธง ระเบียบ
การเข้าแถว ร้องเพลงชาติ
เคารพธงชาติ กิจกรรมทาง
ศาสนา กล่าวคำปฏิญาณตน
- กิจกรรม 5 ส - นักเรียนรู้จักวิธีการและ
กระบวนการประชาธิปไตย
- นักเรียนรู้จักการทำงานเป็นทีม
- นักเรียนมีคุณลักษณะ 5
ประการของโรงเรียนสุจ
๑.๑ เหตุผลที่เกิดแรงบันดาลใจความจำเป็นปัญหาหรือความต้องการที่จะทำผลงาน/นวัตกรรม
น้อมนำศาสตร์พระราชา “เข้าใจ เข้าถึง พัฒนา” หลักการทรงงานตามแนวพระราชดำริพระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช ในหลวงรัชกาลที่ 9 สู่การพัฒนาทักษะกระบวน การคิด มีวินัย ซื่อสัตย์สุจริต อยู่อย่างพอเพียง และมีจิตสาธารณะอย่างยั่งยืน และน้อมนำพระบรมราโชบายด้านการศึกษาของพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวมหาวชิราลงกรณ บดินทรเทพยวรางxxxร รัชกาลที่ 10 ที่ต้อง การให้สร้างพื้นฐานให้ผู้เรียนได้มีทัศนคติที่ถูกต้องต่อบ้านเมือง มีพื้นฐานชีวิต ที่มั่นคง มีคุณธรรม มีงานทำ มีอาชีพ และมีความเป็นพลเมืองดี นอกจากนี้รัฐบาลได้มีนโยบายในส่วนของด้านยุทธศาสตร์ชาติว่าด้วย การป้องกันและปราบปรามการทุจริต ระยะที่ 3 (พ.ศ. 2560-2564) ยุทธศาสตร์ที่ 1 “สร้างสังคมไทยที่ไม่ทนต่อการทุจริต” โดยเริ่มตั้งแต่กระบวนการกล่อมเกลาทางสังคมในทุกระดับช่วงวัย ตั้งแต่ปฐมวัยเพื่อสร้างวัฒนธรรมต่อต้านการทุจริต และปลูกฝังความพอเพียง มีวินัย ซื่อสัตย์สุจริต ยึดประโยชน์ส่วนรวมมากกว่า
ประโยชน์ส่วนตน เป็นการดำเนินการผ่านสถาบันหรือกลุ่มตัวแทนที่ทำหน้าที่ในการกล่อมเกลาสังคมให้มีความเป็นพลเมืองที่ดี มีจิตสาธารณะ เสียสละเพื่อส่วนรวม และเสริมสร้างให้ทุกภาคส่วนมีพฤติกรรมที่ไม่ยอมรับและต่อต้านการทุจริตทุกรูปแบบและได้กำหนดกลยุทธ์ 4 กลยุทธ์ กล่าวคือ กลยุทธ์ที่ 1 ปรับฐานความคิด ช่วงวัยให้สามารถแยกแยะระหว่างผลประโยชน์ส่วนตนกับผลประโยชน์ส่วนรวม กลยุทธ์ที่ 2 ส่งเสริมให้มีระบบและกระบวนการกล่อมเกลาทางสังคมเพื่อต้านทุจริต กลยุทธ์ที่ 3 ประยุกต์หลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียงเป็นเครื่องมือต้านทุจริต และกลยุทธ์ที่ 4 เสริมพลังการมีส่วนร่วมของชุมชนและบูรณาการทุกภาคส่วนเพื่อต้านทุจริต ปัญหาการทุจริตคอร์รัปชั่น ยังคงเป็นประเด็นปัญหาที่น่าเป็นห่วงและเป็นอุสรรคสำคัญ ต่อการพัฒนาประเทศ โรงเรียนบ้านวังสำราญตระหนักถึงความสำคัญของการป้องกันการทุจริต จึงดำเนินโครงการเสริมสร้างคุณธรรม จริยธรรม และธรรมาภิบาลในสถานศึกษา “ป้องกันการทุจริต” (โครงการโรงเรียนสุจริต) เพื่อปลูกจิตสำนึกให้นักเรียนทุกคนมีความรู้เท่าทันการเปลี่ยนแปลง มีทักษะกระบวนการคิด มีวินัย ซื่อสัตย์สุจริต อยู่อย่างพอเพียง และมีจิตสาธารณะ ยึดมั่นในคุณธรรม จริยธรรม ควบคู่กับการพัฒนาครู และบุคลากรทางการศึกษา โดยให้ผู้เกี่ยวข้องทุกฝ่ายเข้ามามีส่วนร่วมในการดำเนินงานเพื่อให้เกิดความโปร่งใส เสมอภาคและเป็นธรรม รวมทั้งการฝึกปฏิบัติให้นักเรียนมีทักษะกระบวนการคิดเห็นแก่ประโยชน์ส่วนรวมมากกว่าส่วนตน ประพฤติปฏิบัติตนให้สอดคล้องกับแนวทางของ “ปฏิญญาโรงเรียนสุจริต” ทั้ง ๓ ด้าน ได้แก่ ด้านการป้องกัน ด้านการปลูกฝัง และด้านการสร้างเครือข่าย เพื่อปลูกฝังให้นักเรียน และบุคลากรทางการศึกษาเกิดคุณลักษณะ ๕ ประการของโรงเรียนสุจริต ได้แก่ ทักษะกระบวนการคิด มีวินัย ซื่อสัตย์สุจริต อยู่อย่างพอเพียงและมีจิตสาธารณะ สอดคล้องกับนโยบายของสำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน กระทรวงศึกษาธิการ โรงเรียนจึงมีความต้องการจำเป็นที่จะนำนวัตกรรมมาขับเคลื่อนโครงการโรงเรียนสุจริตเพื่อให้ผู้เรียนเกิดคุณลักษณะ ๕ ประการของโรงเรียนสุจริต เสริมสร้างคุณธรรม จริยธรรมและธรรมาภิบาลในสถานศึกษา
๑.๒ ระบุแนวคิด หลักการสำคัญที่เกี่ยวข้องกับผลงานหรือนวัตกรรม ที่นำมาใช้อ้างอิงในการออกแบบผลงานหรือนวัตกรรม
เข้าใจ เข้าถึง พัฒนา เป็นศาสตร์พระราชาเพื่อการพัฒนาที่ยั่งยืน ที่พระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช ทรงใช้เป็นวิธีการทรงงานมาตลอดรัชสมัย คำว่า “เข้าใจ เข้าถึง พัฒนา” คือการเข้าใจ คือ การสร้างให้เกิดความเข้าใจในข้อมูลพื้นฐาน ด้วยการศึกษาข้อมูลทุกมิติของชุมชน ค้นหารากของปัญหาและรวบรวมองค์ความรู้ของโครงการพระราชดำริทั่วประเทศการเข้าถึงเป็นเรื่องการสื่อสารและสร้างการมีส่วนร่วม มุ่งสื่อสารสร้างความเข้าใจและความมั่นใจกับชุมชน ร่วมกันวิเคราะห์ปัญหาและความต้องการของชุมชน ให้ชุมชนมีส่วนร่วมในกระบวนการพัฒนามากที่สุดการพัฒนา เป็นการเรียนรู้เพื่อพัฒนาศักยภาพชุมชน สร้างทีมพี่เลี้ยง การออกแบบหลักสูตรและเมนูการพัฒนาการศึกษาดูงาน แลกเปลี่ยนเรียนรู้และฝึกปฏิบัติของชุมชน รวมทั้งการให้คำแนะนำใน ชุมชนและติดตามสนับสนุนประเมินผล จากพระบรมราชาโอวาทในหลวงรัชกาลที่ 9 ในฐานะผู้บริหารสถานศึกษาที่มีหน้าที่หลักในการบริหารพัฒนาคุณภาพผู้เรียน นำไปสู่แรงบันดาลใจใน การบริหารจัดการและผนวกกับบริบทของโรงเรียน เมื่อมองในส่วนการดำเนินงานตามโครงการโรงเรียนสุจริตนั้น หลังจากมีหลักสูตรท้านทุจริตศึกษาเข้ามา โรงเรียนได้วิเคราะห์และดำเนินการจัดการเรียนการสอนโดยการบูรณาการหลักสูตรต้านทุจริตศึกษาเข้ากับหลักสูตรสถานศึกษาโดยการดำเนินการในรูปแบบ ดังนี้
1. การจัดการเรียนการสอนแบบการบูรณาการในกลุ่มสาระการเรียนรู้บูรณาการกับหน่วยการเรียนรู้ปกติ และแทรกลักษณะของโรงเรียนสุจริตตามหลักสูตรต้านทุจริตศึกษาจึงทำให้นักเรียนทุกคนได้เรียนรู้หลักสูตรต้าทุจริตศึกษาและครูทุกคนมีส่วนร่วมในการจัดการหลักสูตรนี้ จะได้มีส่วนร่วมในการปลูกฝัง การป้องกัน และการสร้างเครือข่ายตามปฏิญญาโรงเรียนสุจริต เพื่อให้เกิดคุณลักษณะของโรงเรียนสุจริตเกิดขึ้นในนักเรียนทุกระดับชั้น
2.โรงเรียนจัดการเรียนรู้ด้วยการปฏิบัติจริง โดยผ่านโครงการและกิจกรรม เช่น โครงการต่อต้าน ยาเสพติด โครงการส่งเสริมประชาธิปไตย โครงการอบรมคุณธรรม โครงการเศรษฐกิจพอเพียง โครงการบ้านนักวิทยาศาสตร์น้อย โครงการพัฒนาผู้เรียน กิจกรรมลูกเสือ-เนตรนารี กิจกรรมวันภาษาไทย กิจกรรมวันสุนทรภู่ กิจกรรมวันพ่อวันแม่ กิจกรรมการออมทรัพย์ เป็นต้น ในการดำเนินการดังกล่าวก็เพื่อเสริมสร้างคุณธรรม จริยธรรมและธรรมาภิบาลในสถานศึกษา “ป้องกันการทุจริต”(โรงเรียนสุจริต) เป็นโครงการเพื่อปลูกจิตสำนึกให้นักเรียนทุกคนมีความรู้เท่าทันการเปลี่ยนแปลง มีทักษะกระบวนการคิด มีวินัย ซื่อสัตย์สุจริต อยู่อย่างพอเพียง และมีจิตสาธารณะ ยึดมั่นในคุณธรรม จริยธรรม โดยให้ผู้เกี่ยวข้องทุกฝ่ายเข้ามามีส่วนร่วมในการดำเนินงานเพื่อให้เกิด ความโปร่งใส เสมอภาคและเป็นธรรม การที่จะทำให้ทุกคนเป็นคนดีมีคุณธรรม จริยธรรมนั้น ทุกฝ่ายจะต้องมีส่วนร่วมในการพัฒนาเพื่อให้เป็นกลไกเกื้อหนุนให้คนไทยเป็นคนดีมีคุณลักษณะตามโรงเรียนสุจริต 5 ประการ โรงเรียนบ้านวังสำราญได้ดำเนินการโครงการส่งเสริมคุณธรรม จริยธรรมและ ธรรมาภิบาลในสถานศึกษา “ป้องกันการทุจริต”ตามยุทธศาสตร์และเป้าหมายของสำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐานและกระทรวงศึกษาธิการ ในเรื่องการพัฒนาคุณธรรม จริยธรรม เรื่องการสร้างความสุจริต โปร่งใส เรื่องการบริหารกิจการบ้านเมืองที่ดี และเรื่องป้องกันการทุจริต ที่มุ่งหวังพัฒนาผู้เรียน ให้เป็นคนดี คนเก่ง และมีความสุข เป็นผู้ที่มีทักษาะกระบวนการคิด มีความซื่อสัตย์สุจริต มีวินัย อยู่อย่างพอเพียง และมีจิตสาธารณะ โดย 4D GOAL MODEL นวัตกรรมบริหารจัดการศึกษา เพื่อพัฒนาคุณลักษณะ 5 ประการของผู้เรียนตามแนวทางโรงเรียนสุจริต (UPRIGHT SCHOOL CONCEPT)
จากการดำเนินการขับเคลื่อนโรงเรียนสุจริตของโรงเรียนบ้านวังสำราญ โดยผ่านทั้ง 2 แนวทาง ผ่านการจัดการเรียนการสอนแบบปกติ และผ่านโครงการ กิจกรรมต่างๆ เพื่อให้ผู้เรียนเกิดคุณลักษณะและปฏิญญาโรงเรียนสุจริตและเป้าหมายสุดท้ายผู้เรียน เก่ง ดี มีสุข จากกิจกรรมที่ดำเนินการทั้งหมด สามารถนำมาเขียนเป็นกรอบการดำเนินงานเพื่อให้บรรลุปฏิญญาและคุณลักษณะโรงเรียนสุจริต ส่งผลต่อคุณภาพผู้เรียน ดังนี้
๒. จุดประสงค์และเป้าหมายของผลงาน/นวัตกรรมถอดบทเรียน
๒.๑ จุดประสงค์สอดคล้องกับความสำคัญของผลงาน/นวัตกรรม
2.1.1 เพื่อขับเคลื่อนการดำเนินงานโรงเรียนสุจริต ด้วยการบุรณาการหลักสูตรต้านทุจริต
ศึกษาเข้าสู่หลักสูตรสถานศึกษา โดยใช้โครงการและกิจกรรม สู่ปฏิญญาและคุณลักษณะโรงเรียนสุจริต
2.1.2 เพื่อเสริมสร้างคุณลักษณะการบริหารงานโดยใช้ 4D GOAL MODEL นวัตกรรมบริหารจัดการศึกษา เพื่อพัฒนาคุณลักษณะ 5 ประการของผู้เรียนตามแนวทางโรงเรียนสุจริต (UPRIGHT SCHOOL CONCEPT)
2.1.3 เพื่อให้ครูและนักเรียนมีทักษะกระบวนการคิด ยึดมั่นในความซื่อสัตย์สุจริต มีวินัย
อยู่อย่างพอเพียง มีจิตสาธารณะ
๒.๒ เป้าหมายระบุจำนวนผลงาน/นวัตกรรมหรือกลุ่มเป้าหมายที่ใช้ผลงาน/นวัตกรรม
เชิงปริมาณ
ครูและบุคลากรทางการศึกษา ๒๐ คน นักเรียน 1๙๒ คน
เชิงคุณภาพ
1. โรงเรียนบ้านวังสำราญ มีระบบการบริหารงานบริหารงานโดยใช้ 4D GOAL
MODEL นวัตกรรมบริหารจัดการศึกษา เพื่อพัฒนาคุณลักษณะ 5 ประการของผู้เรียนตามแนวทางโรงเรียนสุจริต (UPRIGHT SCHOOL CONCEPT)
2. โรงเรียนบ้านวังสำราญ สามารถสร้างเครือข่าย ผู้บริหาร บุคลากรทางการศึกษา
ผู้ปกครองนักเรียน ชุมชน องค์กรสถาบันในท้องถิ่นที่มีส่วนร่วมในการป้องกันการทุจริต
3. กระบวนการผลิตผลงานหรือขั้นตอนการดำเนินงาน
3.1 การออกแบบผลงาน / นวัตกรรม รูปแบบขั้นตอนการนำเนินงานในรูปของ (Flowchart)
ผ่าน ไม่ผ่าน
๓.๒ การดำเนินการพัฒนารูปแบบ การบริหารงานบริหารงานโดยใช้ 4D GOAL MODEL นวัตกรรมบริหารจัดการศึกษา เพื่อพัฒนาคุณลักษณะ 5 ประการของผู้เรียนตามแนวทางโรงเรียนสุจริต (UPRIGHT SCHOOL CONCEPT) โรงเรียนได้พัฒนาจากวงจรคุณภาพ PDCA มี 4 ขั้นตอนดังนี้
โมเดลการบริหารโรงเรียนสุจริต Best Practice
การบริหารงานบริหารงานโดยใช้ 4D GOAL MODEL นวัตกรรมบริหารจัดการศึกษา เพื่อพัฒนาคุณลักษณะ
5 ประการของผู้เรียนตามแนวทางโรงเรียนสุจริต (UPRIGHT SCHOOL CONCEPT)
1. ขั้น D๑ Data Flow Diagram หมายถึงแผนภาพกระแสข้อมูลแบบจำลองการทำงานอย่างเป็นระบบ ดำเนินการตามขั้นตอน ดังนี้
1.1 ประชุมชี้แจงทำความเข้าใจกับบุคลากรทุกคนในโรงเรียน เพื่อรับทราบการดำเนินโครงการโรงเรียนสุจริต ข้อมูลการขับเคลื่อนหลักสูตรต้านทุจริตศึกษา
1.2 แต่งตั้งคณะกรรมการและผู้รับผิดชอบขับเคลื่อนโรงเรียนสุจริต
1.3 ร่วมกันพิจารณาวิเคราะห์ทางเลือกในการนำหลักสูตรต้านทุจริตศึกษาเข้ามาดำเนินการในโรงเรียนโดยครอบคลุมกลุ่มเป้าหมายนักเรียนทุกคน มีการดำเนินแนวปฏิบัติดังนี้
1.๓.๑ การนำหลักสูตรต้านทุจริตศึกษามาบูรณาการในกลุมสาระการเรียนรู้
โดยเฉพาะในกลุ่มสาระสังคมศึกษา ศาสนาและวัฒนธรรมรวมทั้งสาระอื่นๆ
1. การนำหลักสูตรต้านทุจริตศึกษาเข้ามาบูรณาการกับโครงการและกิจกรรมต่างๆ
2. ดำเนินการตามแนวทางที่ได้เลือกที่เป็นไปได้และเหมาะสมกับกับบริบทของ
สถานศึกษาให้มากที่สุด และต้องดำเนินการทั้งระบบ โดยครูผู้สอนใช้การบูรณาการในทุกระดับชั้น คลอบคลุมเป้าหมายได้ทั้งหมดและสามารถสร้างคุณลักษณะโรงเรียนสุจริต 5 ประการได้
2. ขั้น D2 Design Thinking หมายถึงการคิดเชิงออกแบบเป็นขั้นตอนของคณะครูและบุคลากรที่ได้รับการแต่งตั้งและมอบหมายงานโดยการบูรณาการในการจัดการเรียนการสอนเข้าในกลุ่มสาระการเรียนรู้และบูรณาการเข้ากับโครงการและกิจกรรมต่างๆ
๑. ทำความเข้าใจคุณลักษณะโดยรับฟังความคิดเห็นและข้อมูลของคนอื่นตามแผนปฏิบัติการที่ได้กำหนดไว้ ให้ครอบคลุมกับคุณลักษณะ 5 ประการของโรงเรียนสุจริต
๒. กำหนดเป้าหมายของโรงเรียนสุจริต
๓. ระดมสมอง โดยยึดตามเป้าหมายเป็นหลัก
๔. สร้างแบบจำลองไอเดียจากกิจกรรมที่ ๓
๕. รับฟังข้อมูลจากการสะท้อนคิดเพื่อปรับปรุงพัฒนา
๓. ขั้น D๓ Do หมายถึงปฏิบัติกิจกรรมและโครงการ ตามที่ได้ออกแบบตามด้วยบริหารจัดการโรงเรียนสุจริต โครงการเสริมสร้างคุณธรรม จริยธรรมและธรรมาภิบาล ในสถานศึกษา “ป้องกันการทุจริต” ให้ปรากฏผลเป็นความเจริญก้าวหน้า ทั้งในงานที่ปฏิบัติและเกิดผลสัมฤทธิ์ ในโรงเรียน ให้ได้รับการยกย่อง เป็นโรงเรียนคุณภาพการบริหารจัดการงานที่ปลอดจากการทุจริต พัฒนาหลักสูตรต้านทุจริต พัฒนาบุคลากร และพัฒนากิจกรรมการเรียนการสอนอย่างหลากหลาย
๔. ขั้น D๔ Development หมายถึงเป็นการประเมินผลและตรวจสอบผลผลิต (Output) จากการใช้นวัตกรรม โดยยึดวัตถุประสงค์ที่กำหนดผลสำเร็จอย่างสมดุล ประเมินพฤติกรรมนักเรียนตามคุณลักษณะ 5 ประการของโรงเรียนสุจริตความคิดเห็นของผู้ที่เกี่ยวข้องและสรุปผลการประเมิน โดยมีวิธีการและขั้นตอนดังนี้
1. การแต่งตั้งคณะกรรมการการตรวจสอบนิเทศการดำเนินงาน
2. คณะกรรมการดำเนินงานจัดทำเครื่องมือในการประเมินเพื่อเก็บรวบรวมข้อมูลแต่ละกิจกรรม
3 กำหนดปฏิทินนิเทศติดตาม แจ้งให้ผู้เกี่ยวข้องทราบ
4. ดำเนินการจัดเก็บข้อมูล และวิเคราะห์ข้อมูล
5. สรุปผลการวิเคราะห์ข้อมูลทุกกิจกรรม
เป็นการสะท้อนผลการดำเนินงานตามสภาพจริง จาการใช้นวัตกรรม มาวิเคราะห์ผลสะท้อนกลับ (Feedback) ว่ามีปัญหา อุปสรรคที่ควรแก้ไขและพัฒนาหรือไม่ ถ้าหากใช่ ก็จะนำปัญหา อุปสรรคที่พบมาเป็นสิ่งที่จะต้องแสวงหาวิธีการแก้ไข ปรับปรุง ในขั้นตอนของการวางแผนเพื่อนำไปสู่การปฏิบัติอีกครั้ง ถ้าหาก ไม่ใช่ แสดงว่านวัตกรรม บรรลุตามเป้าหมายที่กำหนดไว้ สามารถประชาสัมพันธ์เผยแพร่ขยายผลการดำเนินงานสู่โรงเรียนและหน่วยงานอื่นๆเพื่อพัฒนาความสุจริตโปร่งใสให้ยั่งยืน มีกระบวนการดำเนินการดังนี้
1. ผู้รับผิดชอบแต่ละกิจกรรมรายงานสรุปผลการดำเนินงานเมื่อสิ้นปีการศึกษา
- ตัดสินผลการเรียนในกลุ่มสาระปกติเป็นระดับคะแนน / ผลการเรียน
- กิจกรรมที่ดำเนินการในรูปแบบของโครงการและกิจกรรม ประเมินโยการใช้เครื่องมือเพื่อประเมินระดับคุณภาพของโครงการและกิจกรรม
2. ร่วมสะท้อนผลการการดำเนินงานของแต่ละกิจกรรม เพื่อให้ผู้เกี่ยวข้องได้รับทราบและพัฒนาการดำเนินการในปีต่อไป
3. ประเมินความพึงพอใจของผู้มีส่วนเกี่ยวข้องทุกฝ่าย
4. นำข้อมูลที่สรุปผลการดำเนินงานในทุกด้านไปประกอบการการดำเนินงานในปีการศึกษาต่อไปพัฒนาบุคลากรและพัฒนาการจัดกิจกรรมการเรียนการสอนในโรงเรียนอย่างต่อเนื่องและเกิดผลยั่งยืน พัฒนานักเรียนให้มีทักษะกระบวนการคิด มีวินัย ซื่อสัตย์สุจริต อยู่อย่างพอเพียง มีจิตสาธารณะยึดมั่นในคุณธรรมจริยธรรมและป้องกันการทุจริต ที่เป็นประโยชน์ต่อตนเอง สังคม และมีการแลกเปลี่ยนเรียนรู้ซึ่งกันและกัน ได้อย่างสร้างสรรค์ เผยแพร่ผลงานจากการเรียนรู้ของตนเองด้วยความภาคภูมิใจ ครูพัฒนาตนเองอย่างต่อเนื่อง มีกระบวนการจัดการเรียนรู้ที่เน้นผู้เรียนเป็นสำคัญส่งเสริมการใช้เทคโนโลยีในการเรียนรู้ พัฒนาทักษะกระบวนการคิดให้ผู้เรียนได้เรียนรู้ด้วยตนเองและมีความคิดสร้างสรรค์ มีความภาคภูมิใจ และชื่นชม ในผลที่เกิดแก่นักเรียน เพื่อให้ผู้ปกครองมีความเชื่อมั่นในการจัดการศึกษาของโรงเรียน และภาคภูมิใจ ในตัวบุตรหลาน ให้โรงเรียนได้รับการชื่นชมจากผู้ปกครอง และชุมชน
กรอบแนวคิดในการพัฒนาคุณลักษณะโรงเรียนสุจริตของโรงเรียนบ้านวังสำราญ โดยใช้ 4D GOAL MODEL นวัตกรรมบริหารจัดการศึกษา เพื่อพัฒนาคุณลักษณะ 5 ประการของผู้เรียนตามแนวทางโรงเรียนสุจริต (UPRIGHT SCHOOL CONCEPT) โรงเรียนบ้านวังสำราญ
คุณลักษณะอันพึงประสงค์ 5 ประการของโรงเรียนสุจริต
พันธกิจในการสร้างวัฒนธรรมต่อต้านการทุจริต ยกระดับธรรมาภิบาลในการบริหารจัดการ ทุกภาคส่วนแบบบูรณาการและปฏิรูปกระบวนการป้องกันและปราบปรามการทุจริตทั้งระบบให้มีมาตรฐานสากล ในการพัฒนาผู้บริหาร ครูและนักเรียน ให้เกิดคุณลักษณะ 5 ประการของโรงเรียนสุจริต ได้แก่
1. ทักษะกระบวนการคิด ส่งเสริมกระบวนการทักษะการคิด ผ่านกิจกรรมการเรียนการสอนใน 8 กลุ่มสาระการเรียนรู้ กิจกรรมบูรณาการในหลักสูตรต้านทุจริตศึกษา โครงการต่อต้านยาเสพติด ฯลฯ นักเรียนมีความสามารถในการจำแนก เปรียบเทียบ ให้เหตุผล มีวิจารณญาณแก้ปัญหาและสร้างสรรค์
2. มีวินัย การส่งเสริมให้นักเรียนมีวินัย (ผ่านกิจกรรม เสริมสร้างวินัย สู่หัวในสุจริต) ส่งเสริม ให้นักเรียนปฏิบัติตนเองให้อยู่ในกฎเกณฑ์ที่ทุกคนปฏิบัติร่วมกัน โดยมีระเบียบวินัยในตนเองการที่คนเราจะอยู่ร่วมกันกับผู้อื่น จำเป็นต้องรู้จักปรับตัวเองใหอยู่ในกฎเกณฑ์ที่ทุกคนปฏิบัติร่วมกันโดยต้องมีระเบียบและวินัยในตัวเอง มีจิตสำนึกในบทบาทและหน้าที่ของตัวเองและปฏิบัติตามข้อตกลง ข้อบังคับ กติกา ระเบียบ กฎหมายของครอบครัว โรงเรียน สังคม และเคารพสิทธิของผู้อื่นและเป็นพลเมืองที่ดีของชุมชน สังคม ประเทศชาติและสังคมโลก ส่งเสริมกิจกรรมหน้าเสาธง ให้เป็นกิจกรรมช่วยเสริมสร้าง พัฒนาความรู้ คุณธรรม คุณลักษณะ ทักษะชีวิต ให้กับผู้เรียนทุกคน
3. ซื่อสัตย์สุจริต เน้นให้นักเรียนได้ตระหนักรู้ เข้าใจ เกิดแรงบันดาลใจมีความคิด และพฤติกรรม และคิดอย่างมีเหตุผลซึมซับคุณค่าความดี ประพฤติตรงต่อตนเอง และผู้อื่น ทั้งทางกาย วาจา และใจ สร้างความรู้สึกผิดชอบชั่วดี ภูมิใจในการทำความดี รังเกียจคนโกงและพร้อมที่จะเป็นคนโกง พูดความจริงให้ข้อมูลที่เป็นจริงกับผู้อื่น โดยเริ่มจากการฝึกเด็กเคารพกติกาพื้นฐานง่ายๆ เช่น ไม่โกหก เข้าแถวรับอาหาร เข้าแถวซื้อของ จ่ายเงินทอนซื้อของสหกรณ์ด้วยตนเอง ส่งการบ้านตามเวลา ไม่นำสิ่งของผู้อื่นมาเป็นของตนเองโดยไม่ได้รับอนุญาต ไม่ขีดเขียนลงบนโต๊ะเรียน เพื่อโตขึ้นจะได้ปฏิบัติตามกฎของสังคมอย่างไม่มีปัญหา และมีความกล้าหาญทางจริยธรรมควบคู่กันไป สร้างความตระหนักในคุณธรรมด้านความซื่อสัตย์สุจริต และมีความอดทนใช้สติปัญญา ในการดำเนินชีวิต โดยการจัดกิจกรรมในชั้นเรียน การอบรมหน้าเสาธง การจัดกิจกรรมเสียงตามสายโดยแกนนำของสภานักเรียนเพื่อนักเรียนแสดงออกถึงความประพฤติตรงตามความเป็นจริงต่อตนเอง ครอบครัว สังคมและโลกทั้งทางกาย วาจา และใจ
4. อยู่อย่างพอเพียง การส่งเสริมให้นักเรียนอยู่อย่างพอเพียง ผ่านกิจกรรมการเรียนการสอน กิจกรรมพัฒนาผู้เรียน กิจกรรมชุมนุม โดยส่งเสริมให้ครูและนักเรียน ดำเนินชีวิตอย่างพอประมาณ มีเหตุผลรอบคอบ มีคุณธรรม มีความพอเหมาะ พอเหมาะ พอควร ใช้ทรัพยากรและทรัพย์สินต่างๆ ทั้งของตนเองและของส่วนรวมอย่างประหยัด คุ้มค่า เก็บรักษาเพื่อใช้ประโยชน์ในครั้งต่อไป เช่น ปิด-เปิดไฟ พัดลม น้ำ หลังจากการใช้งานทันทีครูต้องเป็นตัวอย่างในการทิ้งขยะ คัดแยกขยะได้ ส่งเสริมมูลค่าของเหลือใช้ เช่น การทำสื่อการเรีสอนจากวัสดุเหลือใช้ ครูใช้ทรัพยากรอย่างคุ้มค่าต้องคำนึงถึงประสิทธิภาพ ของผลงานให้คุ้มกับการลงทุนไป ไม่ใช้ของฟุ่มเฟือย ใช้ทรัพยากรของตนเองและของส่วนร่วมอย่างประหยัด คุ้มค่า และเก็บดูแลรักษาอย่างดีในส่วนของนักเรียน เน้นการจัดกิจกรรมที่ส่งเสริมให้นักเรียนมีการดำเนินชีวิตโดยยึดหลักความพอประมาณ ความมีเหตุผล มีภูมิคุ้มกันสามารถอยู่ในสังคมได้อย่างมีความสุข
5. มีจิตสาธารณะ โดยผ่านกิจกรรมสภานักเรียน เป็นแกนนำส่งเสริมให้นักเรียนทุกคน มีการช่วยเหลือด้วยความเต็มใจไม่หวังผลตอบแทน เข้าร่วมกิจกรรมที่เป็นประโยชน์ต่อส่วนรวม โรงเรียน ชุมชน สังคม โดยการเรียนรู้และแก้ไขปัญหาร่วมกันกับคนในสังคม จำเป็นอย่างยิ่งที่จะต้องอาศัยความมีน้ำใจไมตรีเอื้อเฟื้อเผื่อแผ่การช่วยเหลือเกื้อxxxลกันโดยไม่หวังผลตอบแทน นั่นคือการแสดงการมีจิตสาธารณะนั่นเอง คุณลักษณะเหล่านี้สามารถใช้กระบวนการสภานักเรียน ผู้ที่อาสาเข้ามาทำงานสภานักเรียน เป็นผู้ที่มีจิตสาธารณะจะมีพฤติกรรมที่จะแสดงออกถึง ความรับผิดชอบต่อสาธารณะสมบัติด้วยการเอาใจใส่ดูแลเป็นธุระ เช่น การทำหน้าที่ดูแลความสะอาดบริเวณโรงเรียน อาคารเรียน ควบคุมกิจกรรมหน้าเสาธง ช่วยดูแลความสงบเรียบร้อยของนักเรียนในการทำกิจกรรมต่างๆ ดูแลสาธารณะสมบัติของโรงเรียน ตรวจเขตรับผิดชอบ ตรวจความสะอาดห้องเรียน ควบคุมการเข้าแถว การเดินแถว กิจกรรมจิตอาสาพัฒนาโรงเรียน กิจกรรมภสานักเรียนมีการประชุมชี้แจง กำหนดแนวทางการจัดกิจกรรม การเลือกตั้งประธานนักเรียน กรรมการสภานักเรียนเป็นแกนนำในการทำงานสภานักเรียน โรงเรียนให้ความรู้กับสภานักเรียน ให้เป็นสภานักเรียนสุจริต ร่วมกันกำหนดกิจกรรม แนวกิจกรรมเสริมสร้างความซื่อสัตย์สุจริตในโรงเรียน ร่วมกันกำหนดข้อปฏิบัติ การรับรู้ถึงโทษภัยของการทุจริต ความไม่พอเพียง ความเห็นแก่ตัว การขาดระเบียบวินัย ตรวจสอบ กำกับดูแลสอดส่องพฤติกรรมของเพื่อนักเรียน การสร้างเคลือข่ายนักเรียนให้เข้มแข็ง และมีการช่วยเหลือผู้อื่นด้วยความเต็มใจไม่หวังผลตอบแทน เข้าร่วมกิจกรรมที่เป็นประโยชน์ต่อส่วนรวม โรงเรียน ชุมชน สังคม
4. ผลการดำเนินการ/ผลสัมฤทธิ์/และประโยชน์ที่ได้รับ
4.1 ผลการดำเนินงาน ผลที่เกิดจากการเสริมสร้างคุณลักษณะของโรงเรียนสุจริตโดยการบริหารแบบมีส่วนร่วม โดยใช้ แนวทางการบริหารงานแบบมีส่วนร่วมในการขับเคลื่อน เพื่อพัฒนา โรงเรียนสุจริตด้วย 4 D GLOD ผู้บริหาร ครู บุคลากรทางการศึกษามีโครงการเสริมสร้างคุณธรรม จริยธรรมและธรรมาภิบาล ในสถานศึกษา “ป้องกันการทุจริต” (โครงการโรงเรียนสุจริต) ที่ส่งผลให้โรงเรียน เป็นที่ยอมรับของชุมชน การดำเนินกิจกรรมส่งเสริมความสุจริตให้กับนักเรียนระดับชั้นประถมศึกษาปีที่ 1-6 ก่อให้เกิดพัฒนาตามคุณลักษณะ 5 ประการของโรงเรียนสุจริต สรุปผลที่ได้ดังต่อไปนี้
รายงานสรุปแบบประเมินคุณลักษณะโรงเรียนสุจริต
โรงเรียนบ้านวังสำราญ อำเภอยะหา จังหวัดยะลา
รายการประเมิน ระดับคุณภาพ ค่าเฉลี่ยร้อยละ
3 (ดีเยี่ยม) 2 (ดี) 1 (ผ่าน) 0 (ไม่ผ่าน)
1. ทักษะกระบวนการคิด
๑. มีทักษะการจำแนก เปรียบเทียบ แยกแยะ 45 25 7 - 83.11
2. มีทักษะกระบวนการคิดเชิงเหตุผล คิดอย่าง
วิจารณญาณ 40 32 5 - 81.81
3. มีทักษะกระบวนการคิดเชิงสร้างสรรค์ คิดแก้ปัญหา 41 33 3 - 83.11
2. วินัย
1. มีวินัยต่อตนเอง ผู้อื่น และสังคม 60 13 4 - 90.90
๒. มีความรับผิดชอบต่อหน้าที่และสิทธิของตนเอง 59 15 3 - 90.90
๓. มีความรับผิดชอบต่อชุมชน สังคมและ
ประเทศชาติ 58 18 1 - 91.34
3. ซื่อสัตย์สุจริต
๑. ประพฤติตรงความเป็นจริงต่อตนเองทั้ง
ทางกาย วาจา และใจ 65 8 4 - 93.07
๒. ประพฤติตรงความเป็นจริงต่อผู้อื่น ทั้งทางกาย
วาจา และใจ 62 9 6 - 90.90
๓. ประพฤติตรงความเป็นจริงต่อสังคม และโลกทั้ง
ทางกาย วาจา และใจ 60 13 4 - 90.90
4. อยู่อย่างพอเพียง
๑. ดำเนินชีวิตอย่างพอประมาณ มีเหตุผลรอบคอบ
มีคุณธรรม 65 8 4 - 93.07
๒. มีภูมิคุ้มกันในตัวที่ดี ปรับตัวเพื่ออยู่ในสังคมได้
อย่างมีความ 64 10 3 - 94.37
5. มีจิตสาธารณะ
1. ช่วยเหลือผู้อื่นด้วยความเต็มใจ ไม่หวัง
ผลตอบแทน 68 6 3 - 94.80
2. ร่วมกิจกรรมที่เป็นประโยชน์ต่อโรงเรียน ชุมชน
สังคม 70 6 1 - 96.53
รวมเฉลี่ยทั้ง 5 ด้าน 90.37
นอกจากนี้โรงเรียนนำหลักสูตรสถานศึกษาที่บูรณาการกับหลักสูตรต้านทุจริตศึกษา ไว้ในการจัดกิจกรรมการเรียนการสอนในทุกระดับชั้น มีกิจกรรมประกาศเจตจำนงร่วมกัน ของผู้บริหาร คณะครู และนักเรียน ในการประกาศปฏิญญาโรงเรียนสุจริต มีแผนงานโครงการและกิจกรรมที่ดำเนินการพัฒนา ส่งเสริม สนับสนุน ให้นักเรียนมีคุณลักษณะของโรงเรียนสุจริต 5 ประการ และโรงเรียนมีนวัตกรรมในการพัฒนาและส่งเสริมในโครงการโรงเรียนสุจริต
4.2 ผลสัมฤทธิ์
- โรงเรียนสามารถดำเนินการปฏิญญาโรงเรียนสุจริตได้ครบถ้วนทั้งด้านการปลูกฝัง การป้องกันและการสร้างเครือข่ายโดยให้ผู้เรียนได้เรียนรู้และปฏิบัติจริง
- บุคลากรในโรงเรียนทั้ง ผู้บริหาร ครู และนักเรียนได้เรียนรู้และปฏิบัติร่วมกันในการสร้างเสริมคุณะลักษณะของโรงเรียนสุจริตทั้ง 5 ด้าน
- โรงเรียนมีวิธีการปฏิบัติที่เป็นเลิศสามารถนำไปเป็นแบบอย่างที่ดีกับสถานศึกษาอื่นๆได้
4.3 ประโยชน์ที่ได้รับ
- นักเรียนมีจิตสำนึกตามคุณลักษณะของโรงเรียนสุจริต (ทักษะกระบวนการคิด มีวินัย ซื่อสัตย์สุจริต อยู่อย่างพอเพียง มีจิตสาธารณะ)
- ครูมีความรู้ ความเข้าใจ ในบทบาทหน้าที่ มีเทคนิคการสอนที่ดี เน้นเด็กเป็นสำคัญ มีการสอดแทรก คุณลักษณะของโรงเรียนสุจริตในการจัดการเรียนรู้ เป็นทั้งผู้จัดการเรียนรู้หลักสูตรต้านทุจริตและการเป็นแบบอย่างที่ดีในชีวิตประจำวัน และมีส่วนร่วมในการพัฒนาคุณภาพโรงเรียน
- โรงเรียนมีกิจกรรมถอดบทเรียน โครงการเสริมสร้างคุณธรรม จริยธรรม และ ธรรมาภิบาลในสถานศึกษา ของโครงการโรงเรียนสุจริต
- โรงเรียนได้ขับเคลื่อนโครงการภายใต้ปฏิญญาโรงเรียนสุจริต ในการป้องกัน ปลูกฝังค่านิยม และการสร้างเครือข่าย
กิจกรรมที่สอดคล้องกับคุณลักษณะ 5 ประการของโครงการโรงเรียนสุจริต
คุณลักษณะ กิจกรรมที่สอดคล้อง ผลที่เกิดขึ้น
1. ทักษะกระบวนการคิด - ความสามารถในการจำแนก
เปรียบเทียบ ให้เหตุผล
- การแก้ปัญหาอย่างมีวิจารณญาณและ
สร้างสรรค์
- กิจกรรมการเรียนรู้ในกลุ่มสาระต่างๆ
- กิจกรรมบ้านนักวิทยาศาสตร์น้อย
- กิจกรรมสภานักเรียน
- โครงการต่อต้านยาเสพติด
- กิจเสริมหลักสูตรทุจริตศึกษา
- นักเรียนมีทักษะความสามารถในการ
แยกแยะสิ่งต่างๆได้
- นักเรียนได้ทำกิจกรรมที่ส่งเสริม
กระบวนการทักษะด้านความคิด
- นักเรียนสามารถทำงานเป็นทีมได้
- นักเรียนมีคุณลักษณะ 5 ประการของ
โรงเรียนสุจริต
2. มีวินัย
- การแสดงออกถึงความซื่อสัตย์สุจริต
ขณะปฏิบัติกิจกรรม
- กิจกรรมลูกเสือ – เนตรนารี
- นักเรียนได้มีส่วนร่วมในการทำ
กิจกรรมที่ส่งเสริมด้านการมีวินัย
- นักเรียนสามารถทำงานเป็นทีมได้
คุณลักษณะ
กิจกรรมที่สอดคล้อง ผลที่เกิดขึ้น
- กิจกรรมแนะแนว
- โครงการส่งเสริมประชาธิปไตยในโรงเรียน
- โครงการส่งเสริมคุณธรรมจริยธรรม
- กิจกรรมหน้าเสาธง
- นักเรียนมีคุณลักษณะ 5 ประการของ
โรงเรียนสุจริต
3. ซื่อสัตย์สุจริต
- โครงการส่งเสริมเศรษฐกิจพอเพียง
- โครงการส่งเสริมประชาธิปไตยในโรงเรียน
- โครงการส่งเสริมคุณธรรมจริยธรรม
- กิจกรรมออมทรัพย์
- กิจกรรมลูกเสือ-เนตรนารี
- กิจกรรมการกล่าวคำปฏิญญาโรงเรียนสุจริต
- นักเรียนเรียนรู้การประหยัดอดออม
- นักเรียนสามารถทำงานเป็นทีมได้
- นักเรียนมีคุณลักษณะ 5 ประการของ
โรงเรียนสุจริต
4. อยู่อย่างพอเพียง - โครงการส่งเสริมเศรษฐกิจพอเพียง
- กิจกรรมชุมนุมเกษตร
- กิจกรรมลูกเสือ-เนตรนารี
- กิจกรรมประชาธิปไตย
- กิจกรรมการออมทรัพย์
- นักเรียนสมารถนำหลักปรัชญา
เศรษฐกิจพอเพียงมาใช้ใน
ชีวิตประจำวันได้
- นักเรียนสามารถทำงานเป็นทีมได้
- นักเรียนมีคุณลักษณะ 5 ประการของ
โรงเรียนสุจริต
5. จิตสาธารณะ - กิจกรรมลูกเสือ -เนตรนารี
- กิจกรรมลูกเสือจิตอาสา
- กิจกรรมการบำเพ็ญประโยชน์
- กิจกรรม 5 ส.
- นักเรียนได้มีส่วนร่วมในการทำ
กิจกรรมที่เป็นจิตสาธารณะ
- นักเรียนมีความเสียสละ
- นักเรียนสามารถทำงานเป็นทีมได้
- นักเรียนมีคุณลักษณะ 5 ประการของ
โรงเรียนสุจริต
กิจกรรมที่สอดคล้องกับปฏิญญาโรงเรียนสุจริต
ปฏิญญา กิจกรรม / วิธีการที่สอดคล้อง ผลที่เกิดขึ้น
1. การปลูกฝัง - โครงการส่งเสริมประชาธิปไตย
กิจกรรมสภานักเรียน
- กิจกรรมการเรียนการสอนใน
หลักสูตรต้านทุจิตศึกษา ในทุก
ระดับชั้น
- กิจกรรมหน้าเสาธง ระเบียบ
การเข้าแถว ร้องเพลงชาติ
เคารพธงชาติ กิจกรรมทาง
ศาสนา กล่าวคำปฏิญาณตน
- กิจกรรม 5 ส - นักเรียนรู้จักวิธีการและ
กระบวนการประชาธิปไตย
- นักเรียนรู้จักการทำงานเป็นทีม
- นักเรียนมีคุณลักษณะ 5
ประการของโรงเรียนสุจ