เผยแพร่ผลงานวิจัย
ชื่อเรื่อง รายงานการพัฒนารูปแบบการเรียนการสอนตามแนวทฤษฎีคอนสตรัคติวิสต์
ที่ส่งเสริมการคิดสร้างสรรค์ โดยบูรณาการภูมิปัญญาท้องถิ่น เรื่อง เพียรเพิ่มอาชีพ
ตามวิถีพอเพียง (CEEDS Model) กลุ่มสาระการเรียนรู้การงานอาชีพและ
เทคโนโลยี สำหรับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 5
ผู้รายงาน อุษณา ป้อมลิขิตกุล
ปีการศึกษา 2563
บทคัดย่อ
การศึกษาครั้งนี้มีวัตถุประสงค์ คือ 1) เพื่อพัฒนารูปแบบการเรียนการสอนตามแนวทฤษฎีคอนสตรัคติวิสต์ที่ส่งเสริมการคิดสร้างสรรค์ โดยบูรณาการภูมิปัญญาท้องถิ่น เรื่อง เพียรเพิ่มอาชีพตามวิถีพอเพียง (CEEDS Model) กลุ่มสาระการเรียนรู้การงานอาชีพและเทคโนโลยี สำหรับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 5 2) เพื่อศึกษาประสิทธิภาพของรูปแบบการเรียนการสอนตามแนวทฤษฎีคอนสตรัคติวิสต์ที่ส่งเสริมการคิดสร้างสรรค์ โดยบูรณาการภูมิปัญญาท้องถิ่น เรื่อง เพียรเพิ่มอาชีพตามวิถีพอเพียง (CEEDS Model) กลุ่มสาระการเรียนรู้การงานอาชีพและเทคโนโลยี สำหรับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 5 3) เพื่อประเมินความพึงพอใจของรูปแบบการเรียนการสอนตามแนวทฤษฎีคอนสตรัคติวิสต์ที่ส่งเสริมการคิดสร้างสรรค์ โดยบูรณาการภูมิปัญญาท้องถิ่น เรื่อง เพียรเพิ่มอาชีพตามวิถีพอเพียง (CEEDS Model) กลุ่มสาระการเรียนรู้การงานอาชีพ สำหรับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 5 กลุ่มตัวอย่างที่ใช้ในการวิจัย คือนักเรียนระดับชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 5 จำนวน 25 คน ที่ได้มาจากการสุ่มแบบเจาะจง (Purposive Sampling) ภาคเรียนที่ 2 ประจำปีการศึกษา 2563 โรงเรียนดงดาวแจ้งพัฒนศึกษา สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษา เขต 22 เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัย 1) แผนการจัดการเรียนรู้ตามรูปแบบการเรียนการสอนตามแนวทฤษฎีคอนสตรัคติวิสต์ที่ส่งเสริมการคิดสร้างสรรค์ โดยบูรณาการภูมิปัญญาท้องถิ่น เรื่อง เพียรเพิ่มอาชีพตามวิถีพอเพียง กลุ่มสาระการเรียนรู้การงานอาชีพและเทคโนโลยี สำหรับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 5 จำนวน 5 แผน พร้อมชุดการเรียนรู้ในแต่ละแผนการเรียนรู้ รวมทั้งหมด 20 ชั่วโมง 2) แบบทดสอบผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนก่อนเรียนและหลังเรียนของนักเรียนที่เรียนโดยใช้รูปแบบการเรียนการสอนตามแนวทฤษฎีคอนสตรัคติวิสต์ที่ส่งเสริมการคิดสร้างสรรค์ โดยบูรณาการภูมิปัญญาท้องถิ่น เรื่อง เพียรเพิ่มอาชีพตามวิถีพอเพียง กลุ่มสาระการเรียนรู้การงานอาชีพและเทคโนโลยี สำหรับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 5 จำนวน 30 ข้อ 3) แบบประเมินความพึงพอใจของนักเรียนต่อการจัดการเรียนรู้ตามรูปแบบการเรียนการสอนตามแนวทฤษฎีคอนสตรัคติวิสต์ที่ส่งเสริมการคิดสร้างสรรค์ โดยบูรณาการภูมิปัญญาท้องถิ่น เรื่อง เพียรเพิ่มอาชีพตามวิถีพอเพียง จำนวน 15 ข้อ วิเคราะห์ข้อมูลโดยการหาค่าร้อยละ ค่าเฉลี่ย ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐานและการทดสอบค่าที (t-test)
ผลการวิจัยพบว่า
1. รูปแบบการเรียนการสอนที่พัฒนาขึ้น ได้แก่ รูปแบบการเรียนการสอนตามแนวทฤษฎีคอนสตรัคติวิสต์ที่ส่งเสริมการคิดสร้างสรรค์ โดยบูรณาการภูมิปัญญาท้องถิ่น เรื่อง เพียรเพิ่มอาชีพตามวิถีพอเพียง (CEEDS Model) กลุ่มสาระการเรียนรู้การงานอาชีพและเทคโนโลยี สำหรับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 5 มีองค์ประกอบสำคัญ ประกอบด้วย หลักการ วัตถุประสงค์ เนื้อหา กระบวนการเรียนการสอน และการวัดและประเมินผล
หลักการของรูปแบบการเรียนการสอนที่พัฒนาขึ้นนี้เน้นผู้เรียนเป็นสำคัญ ผู้เรียนสร้างความรู้ด้วยตนเอง โดยอาศัยประสบการณ์และโครงสร้างทางปัญญาที่มีอยู่เดิม ความสนใจและแรงจูงใจภายในตนเองเป็นจุดเริ่มต้น ครูมีหน้าที่จัดการให้นักเรียนได้ปรับขยายโครงสร้างทางปัญญาของนักเรียนเอง
วัตถุประสงค์ของรูปแบบการเรียนการสอนตามแนวทฤษฎีคอนสตรัคติวิสต์ที่ส่งเสริม
การคิดสร้างสรรค์ โดยบูรณาการภูมิปัญญาท้องถิ่น เรื่อง เพียรเพิ่มอาชีพตามวิถีพอเพียง (CEEDS Model) กลุ่มสาระการเรียนรู้การงานอาชีพและเทคโนโลยี สำหรับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 5 มุ่งเน้นเสริมสร้างผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนและพัฒนาทักษะอาชีพโดยบูรณาการภูมิปัญญาท้องถิ่น ผ่านกระบวนการเรียนรู้แบบโครงงาน เนื้อหาของรูปแบบการเรียนการสอนที่พัฒนาขึ้นประกอบด้วย 5 ขั้น ได้แก่ 1) ขั้นกระตุ้นความรู้ 2) ขั้นขยายความรู้ 3) ขั้นปรับสมดุลทางปัญญา 4) ขั้นพัฒนาโดยใช้การคิดสร้างสรรค์ และ 5) ขั้นการบูรณาการเศรษฐกิจพอเพียง
การวัดและประเมินผลการเรียนรู้ตามรูปแบบการเรียนการสอนตามแนวทฤษฎีคอนสตรัคติวิสต์ที่ส่งเสริมการคิดสร้างสรรค์ โดยบูรณาการภูมิปัญญาท้องถิ่น เรื่อง เพียรเพิ่มอาชีพตามวิถีพอเพียง (CEEDS Model) กลุ่มสาระการเรียนรู้การงานอาชีพและเทคโนโลยี สำหรับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 5 ใช้แบบทดสอบวัดผลสัมฤทธิ์ทางการเรียน ทดสอบก่อนเรียนและหลังเรียนตามรูปแบบที่พัฒนาขึ้น และในระหว่างการดำเนินกระบวนการเรียนการสอนตามรูปแบบ ใช้กระบวนการเรียนรู้แบบโครงงาน ใช้แบบประเมินโครงงาน การสังเกตการณ์แสดงออกเป็นรายบุคคล การนำเสนอผลงาน เพื่อประเมินการเกิดหรือการเปลี่ยนแปลงโครงสร้างทางปัญญา แบบประเมินคุณลักษณะที่พึงประสงค์ และแบบประเมินความพึงพอใจของผู้เรียนที่มีต่อการจัดการเรียนการสอนตามรูปแบบการเรียนการสอนที่พัฒนาขึ้น
2. ผลการเปรียบเทียบผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนก่อนเรียนและหลังเรียนของนักเรียน
ที่เรียนโดยใช้รูปแบบการเรียนการสอนตามแนวทฤษฎีคอนสตรัคติวิสต์ที่ส่งเสริมการคิดสร้างสรรค์ โดยบูรณาการภูมิปัญญาท้องถิ่น เรื่อง เพียรเพิ่มอาชีพตามวิถีพอเพียง (CEEDS Model) กลุ่มสาระการเรียนรู้การงานอาชีพ สำหรับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 5 พบว่า การทดสอบก่อนเรียนและหลังเรียนของผู้เรียนมีคะแนนเฉลี่ย เท่ากับ 9.89 และ 26.54 คะแนน และเมื่อเปรียบเทียบระหว่างเกณฑ์กับคะแนนสอบของผู้เรียน หลังเรียนพบว่า คะแนนสอบของผู้เรียน หลังเรียน สูงกว่าเกณฑ์อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .05
3. ผลการศึกษาความพึงพอใจของนักเรียนที่มีต่อพัฒนารูปแบบการเรียนการสอนตามแนวทฤษฎีคอนสตรัคติวิสต์ที่ส่งเสริมการคิดสร้างสรรค์ โดยบูรณาการภูมิปัญญาท้องถิ่น เรื่อง เพียรเพิ่มอาชีพตามวิถีพอเพียง (CEEDS Model) กลุ่มสาระการเรียนรู้การงานอาชีพและเทคโนโลยี สำหรับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 5 ในภาพรวมมีความพึงพอใจอยู่ในระดับมากที่สุด ตามเกณฑ์ของ บุญชม ศรีสะอาด (2545) โดยมีค่าเฉลี่ยเท่ากับ 4.53 ค่าเฉลี่ยของส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐานเท่ากับ 0.30 โดยที่รายการที่มีระดับความพึงพอใจมากที่สุด คือ ข้อ 6 รูปแบบการเรียนการสอนนี้สามารถทำให้นักเรียน คิดริเริ่มสิ่งแปลกใหม่ได้ และข้อ 13 รูปแบบการเรียนการสอนนี้นักเรียนสามารถเรียนรู้ได้ด้วยตนเอง
( = 4.64, S.D. = 0.49) รองลงมาคือ ข้อ 12 กิจกรรมการเรียนการสอนสามารถศึกษาได้ทั้งในห้องเรียน และนอกห้องเรียน ( = 4.61, S.D. = 0.50) และรายการที่มีระดับความพึงพอใจน้อยที่สุด คือ ข้อ 9 รูปแบบการเรียนการสอนนี้ทำให้กล้าแสดงความคิดเห็นมากขึ้น ( = 4.36, S.D. = 0.49)
ที่ส่งเสริมการคิดสร้างสรรค์ โดยบูรณาการภูมิปัญญาท้องถิ่น เรื่อง เพียรเพิ่มอาชีพ
ตามวิถีพอเพียง (CEEDS Model) กลุ่มสาระการเรียนรู้การงานอาชีพและ
เทคโนโลยี สำหรับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 5
ผู้รายงาน อุษณา ป้อมลิขิตกุล
ปีการศึกษา 2563
บทคัดย่อ
การศึกษาครั้งนี้มีวัตถุประสงค์ คือ 1) เพื่อพัฒนารูปแบบการเรียนการสอนตามแนวทฤษฎีคอนสตรัคติวิสต์ที่ส่งเสริมการคิดสร้างสรรค์ โดยบูรณาการภูมิปัญญาท้องถิ่น เรื่อง เพียรเพิ่มอาชีพตามวิถีพอเพียง (CEEDS Model) กลุ่มสาระการเรียนรู้การงานอาชีพและเทคโนโลยี สำหรับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 5 2) เพื่อศึกษาประสิทธิภาพของรูปแบบการเรียนการสอนตามแนวทฤษฎีคอนสตรัคติวิสต์ที่ส่งเสริมการคิดสร้างสรรค์ โดยบูรณาการภูมิปัญญาท้องถิ่น เรื่อง เพียรเพิ่มอาชีพตามวิถีพอเพียง (CEEDS Model) กลุ่มสาระการเรียนรู้การงานอาชีพและเทคโนโลยี สำหรับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 5 3) เพื่อประเมินความพึงพอใจของรูปแบบการเรียนการสอนตามแนวทฤษฎีคอนสตรัคติวิสต์ที่ส่งเสริมการคิดสร้างสรรค์ โดยบูรณาการภูมิปัญญาท้องถิ่น เรื่อง เพียรเพิ่มอาชีพตามวิถีพอเพียง (CEEDS Model) กลุ่มสาระการเรียนรู้การงานอาชีพ สำหรับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 5 กลุ่มตัวอย่างที่ใช้ในการวิจัย คือนักเรียนระดับชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 5 จำนวน 25 คน ที่ได้มาจากการสุ่มแบบเจาะจง (Purposive Sampling) ภาคเรียนที่ 2 ประจำปีการศึกษา 2563 โรงเรียนดงดาวแจ้งพัฒนศึกษา สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษา เขต 22 เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัย 1) แผนการจัดการเรียนรู้ตามรูปแบบการเรียนการสอนตามแนวทฤษฎีคอนสตรัคติวิสต์ที่ส่งเสริมการคิดสร้างสรรค์ โดยบูรณาการภูมิปัญญาท้องถิ่น เรื่อง เพียรเพิ่มอาชีพตามวิถีพอเพียง กลุ่มสาระการเรียนรู้การงานอาชีพและเทคโนโลยี สำหรับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 5 จำนวน 5 แผน พร้อมชุดการเรียนรู้ในแต่ละแผนการเรียนรู้ รวมทั้งหมด 20 ชั่วโมง 2) แบบทดสอบผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนก่อนเรียนและหลังเรียนของนักเรียนที่เรียนโดยใช้รูปแบบการเรียนการสอนตามแนวทฤษฎีคอนสตรัคติวิสต์ที่ส่งเสริมการคิดสร้างสรรค์ โดยบูรณาการภูมิปัญญาท้องถิ่น เรื่อง เพียรเพิ่มอาชีพตามวิถีพอเพียง กลุ่มสาระการเรียนรู้การงานอาชีพและเทคโนโลยี สำหรับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 5 จำนวน 30 ข้อ 3) แบบประเมินความพึงพอใจของนักเรียนต่อการจัดการเรียนรู้ตามรูปแบบการเรียนการสอนตามแนวทฤษฎีคอนสตรัคติวิสต์ที่ส่งเสริมการคิดสร้างสรรค์ โดยบูรณาการภูมิปัญญาท้องถิ่น เรื่อง เพียรเพิ่มอาชีพตามวิถีพอเพียง จำนวน 15 ข้อ วิเคราะห์ข้อมูลโดยการหาค่าร้อยละ ค่าเฉลี่ย ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐานและการทดสอบค่าที (t-test)
ผลการวิจัยพบว่า
1. รูปแบบการเรียนการสอนที่พัฒนาขึ้น ได้แก่ รูปแบบการเรียนการสอนตามแนวทฤษฎีคอนสตรัคติวิสต์ที่ส่งเสริมการคิดสร้างสรรค์ โดยบูรณาการภูมิปัญญาท้องถิ่น เรื่อง เพียรเพิ่มอาชีพตามวิถีพอเพียง (CEEDS Model) กลุ่มสาระการเรียนรู้การงานอาชีพและเทคโนโลยี สำหรับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 5 มีองค์ประกอบสำคัญ ประกอบด้วย หลักการ วัตถุประสงค์ เนื้อหา กระบวนการเรียนการสอน และการวัดและประเมินผล
หลักการของรูปแบบการเรียนการสอนที่พัฒนาขึ้นนี้เน้นผู้เรียนเป็นสำคัญ ผู้เรียนสร้างความรู้ด้วยตนเอง โดยอาศัยประสบการณ์และโครงสร้างทางปัญญาที่มีอยู่เดิม ความสนใจและแรงจูงใจภายในตนเองเป็นจุดเริ่มต้น ครูมีหน้าที่จัดการให้นักเรียนได้ปรับขยายโครงสร้างทางปัญญาของนักเรียนเอง
วัตถุประสงค์ของรูปแบบการเรียนการสอนตามแนวทฤษฎีคอนสตรัคติวิสต์ที่ส่งเสริม
การคิดสร้างสรรค์ โดยบูรณาการภูมิปัญญาท้องถิ่น เรื่อง เพียรเพิ่มอาชีพตามวิถีพอเพียง (CEEDS Model) กลุ่มสาระการเรียนรู้การงานอาชีพและเทคโนโลยี สำหรับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 5 มุ่งเน้นเสริมสร้างผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนและพัฒนาทักษะอาชีพโดยบูรณาการภูมิปัญญาท้องถิ่น ผ่านกระบวนการเรียนรู้แบบโครงงาน เนื้อหาของรูปแบบการเรียนการสอนที่พัฒนาขึ้นประกอบด้วย 5 ขั้น ได้แก่ 1) ขั้นกระตุ้นความรู้ 2) ขั้นขยายความรู้ 3) ขั้นปรับสมดุลทางปัญญา 4) ขั้นพัฒนาโดยใช้การคิดสร้างสรรค์ และ 5) ขั้นการบูรณาการเศรษฐกิจพอเพียง
การวัดและประเมินผลการเรียนรู้ตามรูปแบบการเรียนการสอนตามแนวทฤษฎีคอนสตรัคติวิสต์ที่ส่งเสริมการคิดสร้างสรรค์ โดยบูรณาการภูมิปัญญาท้องถิ่น เรื่อง เพียรเพิ่มอาชีพตามวิถีพอเพียง (CEEDS Model) กลุ่มสาระการเรียนรู้การงานอาชีพและเทคโนโลยี สำหรับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 5 ใช้แบบทดสอบวัดผลสัมฤทธิ์ทางการเรียน ทดสอบก่อนเรียนและหลังเรียนตามรูปแบบที่พัฒนาขึ้น และในระหว่างการดำเนินกระบวนการเรียนการสอนตามรูปแบบ ใช้กระบวนการเรียนรู้แบบโครงงาน ใช้แบบประเมินโครงงาน การสังเกตการณ์แสดงออกเป็นรายบุคคล การนำเสนอผลงาน เพื่อประเมินการเกิดหรือการเปลี่ยนแปลงโครงสร้างทางปัญญา แบบประเมินคุณลักษณะที่พึงประสงค์ และแบบประเมินความพึงพอใจของผู้เรียนที่มีต่อการจัดการเรียนการสอนตามรูปแบบการเรียนการสอนที่พัฒนาขึ้น
2. ผลการเปรียบเทียบผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนก่อนเรียนและหลังเรียนของนักเรียน
ที่เรียนโดยใช้รูปแบบการเรียนการสอนตามแนวทฤษฎีคอนสตรัคติวิสต์ที่ส่งเสริมการคิดสร้างสรรค์ โดยบูรณาการภูมิปัญญาท้องถิ่น เรื่อง เพียรเพิ่มอาชีพตามวิถีพอเพียง (CEEDS Model) กลุ่มสาระการเรียนรู้การงานอาชีพ สำหรับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 5 พบว่า การทดสอบก่อนเรียนและหลังเรียนของผู้เรียนมีคะแนนเฉลี่ย เท่ากับ 9.89 และ 26.54 คะแนน และเมื่อเปรียบเทียบระหว่างเกณฑ์กับคะแนนสอบของผู้เรียน หลังเรียนพบว่า คะแนนสอบของผู้เรียน หลังเรียน สูงกว่าเกณฑ์อย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .05
3. ผลการศึกษาความพึงพอใจของนักเรียนที่มีต่อพัฒนารูปแบบการเรียนการสอนตามแนวทฤษฎีคอนสตรัคติวิสต์ที่ส่งเสริมการคิดสร้างสรรค์ โดยบูรณาการภูมิปัญญาท้องถิ่น เรื่อง เพียรเพิ่มอาชีพตามวิถีพอเพียง (CEEDS Model) กลุ่มสาระการเรียนรู้การงานอาชีพและเทคโนโลยี สำหรับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 5 ในภาพรวมมีความพึงพอใจอยู่ในระดับมากที่สุด ตามเกณฑ์ของ บุญชม ศรีสะอาด (2545) โดยมีค่าเฉลี่ยเท่ากับ 4.53 ค่าเฉลี่ยของส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐานเท่ากับ 0.30 โดยที่รายการที่มีระดับความพึงพอใจมากที่สุด คือ ข้อ 6 รูปแบบการเรียนการสอนนี้สามารถทำให้นักเรียน คิดริเริ่มสิ่งแปลกใหม่ได้ และข้อ 13 รูปแบบการเรียนการสอนนี้นักเรียนสามารถเรียนรู้ได้ด้วยตนเอง
( = 4.64, S.D. = 0.49) รองลงมาคือ ข้อ 12 กิจกรรมการเรียนการสอนสามารถศึกษาได้ทั้งในห้องเรียน และนอกห้องเรียน ( = 4.61, S.D. = 0.50) และรายการที่มีระดับความพึงพอใจน้อยที่สุด คือ ข้อ 9 รูปแบบการเรียนการสอนนี้ทำให้กล้าแสดงความคิดเห็นมากขึ้น ( = 4.36, S.D. = 0.49)