การพัฒนารูปแบบการเรียนการสอน วิชาเทคโนโลยีสารสนเทศ ฯ
ชื่อเรื่อง การพัฒนารูปแบบการเรียนการสอน วิชา เทคโนโลยีสารสนเทศและการสื่อสาร
โดยใช้การเรียนรู้แบบร่วมมือ เพื่อส่งเสริมทักษะกระบวนการทำงานร่วมกัน
สำหรับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 4
ผู้วิจัย ปรัชญา บุตรวงษ์
ตำแหน่ง ครู วิทยฐานะครูชำนาญการพิเศษ
สถานศึกษา โรงเรียนนาข่าวิทยาคม อำเภอวาปีปทุม จังหวัดมหาสารคาม
ปีที่พิมพ์ 2561
บทคัดย่อ
การวิจัยครั้งนี้ เป็นการวิจัยและพัฒนา (Research and Development : R&D)
มีวัตถุประสงค์ของการวิจัย ดังนี้ (1) เพื่อพัฒนารูปแบบการเรียนการสอน วิชา เทคโนโลยีสารสนเทศและการสื่อสาร โดยใช้การเรียนรู้แบบร่วมมือ เพื่อส่งเสริมทักษะกระบวนการทำงานร่วมกัน สำหรับนักเรียน
ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 4 (2) เพื่อประเมินรูปแบบการเรียนการสอน วิชา เทคโนโลยีสารสนเทศและการสื่อสาร โดยใช้การเรียนรู้แบบร่วมมือ เพื่อส่งเสริมทักษะกระบวนการทำงานร่วมกัน สำหรับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 4 (3) เพื่อเปรียบเทียบทักษะกระบวนการทำงานร่วมกันของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 4
ก่อนเรียนและหลังเรียนด้วยรูปแบบการเรียนการสอน วิชา เทคโนโลยีสารสนเทศและการสื่อสาร โดยใช้การเรียนรู้แบบร่วมมือ (4) เพื่อเปรียบเทียบผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 4 ก่อนเรียนและหลังเรียนด้วยรูปแบบการเรียนการสอน วิชา เทคโนโลยีสารสนเทศและการสื่อสาร โดยใช้การเรียนรู้แบบร่วมมือ เพื่อส่งเสริมทักษะกระบวนการทำงานร่วมกันและ(5) เพื่อศึกษาความพึงพอใจของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 4 ที่มีต่อรูปแบบการเรียนการสอน วิชา เทคโนโลยีสารสนเทศและการสื่อสาร โดยใช้การเรียนรู้แบบร่วมมือ เพื่อส่งเสริมทักษะกระบวนการทำงานร่วมกัน กลุ่มตัวอย่างที่ใช้ในการวิจัยในครั้งนี้ คือ นักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 4/1 ภาคเรียนที่ 1 ปีการศึกษา 2560 โรงเรียนนาข่าวิทยาคม อำเภอวาปีปทุม จังหวัดมหาสารคาม จำนวน 1 ห้อง จำนวน 25 คน ซึ่งได้มาโดยการสุ่มแบบกลุ่ม (Cluster Random sampling) เครื่องมือที่ใช้ในการเก็บรวบรวมข้อมูล ได้แก่ (1) แผนการจัดการเรียนรู้ที่เน้นทักษะกระบวนการทำงาน (2) แบบประเมินทักษะกระบวนการทำงาน (3) แบบทดสอบวัดผลสัมฤทธิ์ทางการเรียน มีค่าความยากระหว่าง 0.34-0.79 ค่าอำนาจจำแนกระหว่าง 0.26-0.84 และค่าความเชื่อมั่นเท่ากับ 0.87 เป็นแบบปรนัยชนิดเลือกตอบ จำนวน 40 ข้อ และ (4) แบบสอบถามความพึงพอใจ สถิติที่ใช้ในการวิเคราะห์ข้อมูล ได้แก่ ร้อยละ ค่าเฉลี่ย ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน และ ทดสอบสมมติฐานโดยใช้ t-test (Dependent Samples)
ผลการวิจัย พบว่า
1. รูปแบบการเรียนการสอน วิชา เทคโนโลยีสารสนเทศและการสื่อสาร โดยใช้การเรียนรู้แบบร่วมมือ เพื่อส่งเสริมทักษะกระบวนการทำงานร่วมกัน สำหรับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 4 มี 4 องค์ประกอบ ได้แก่ 1) หลักการ 2) วัตถุประสงค์ 3) กระบวนการจัดการเรียนรู้ และ 4) การวัดและประเมินผล
2. รูปแบบการเรียนการสอน วิชา เทคโนโลยีสารสนเทศและการสื่อสาร โดยใช้การเรียนรู้แบบร่วมมือ เพื่อส่งเสริมทักษะกระบวนการทำงานร่วมกัน สำหรับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 4 มีประสิทธิภาพตามเกณฑ์ที่ตั้งไว้ 80/80
3. ทักษะกระบวนการทำงานร่วมกันของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 4 ที่ได้รับการจัดการเรียนรู้ด้วยรูปแบบการเรียนการสอน วิชา เทคโนโลยีสารสนเทศและการสื่อสาร อยู่ในระดับดี
(มีคะแนนเฉลี่ยร้อยละ 80 ขึ้นไป)
4. ผลการเปรียบเทียบผลสัมฤทธิ์ทางการเรียน ก่อนเรียนและหลังเรียนด้วยรูปแบบ
การเรียนการสอน วิชา เทคโนโลยีสารสนเทศและการสื่อสาร โดยใช้การเรียนรู้แบบร่วมมือ เพื่อส่งเสริมทักษะกระบวนการทำงานร่วมกัน พบว่า หลังเรียนสูงกว่าก่อนเรียนอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .05
5. นักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 4 มีความพึงพอใจของต่อการจัดการเรียนรู้ ด้วยรูปแบบการเรียนการสอน วิชา เทคโนโลยีสารสนเทศและการสื่อสาร โดยใช้การเรียนรู้แบบร่วมมือ
เพื่อส่งเสริมทักษะกระบวนการทำงานร่วมกัน โดยรวมอยู่ในระดับมาก
โดยใช้การเรียนรู้แบบร่วมมือ เพื่อส่งเสริมทักษะกระบวนการทำงานร่วมกัน
สำหรับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 4
ผู้วิจัย ปรัชญา บุตรวงษ์
ตำแหน่ง ครู วิทยฐานะครูชำนาญการพิเศษ
สถานศึกษา โรงเรียนนาข่าวิทยาคม อำเภอวาปีปทุม จังหวัดมหาสารคาม
ปีที่พิมพ์ 2561
บทคัดย่อ
การวิจัยครั้งนี้ เป็นการวิจัยและพัฒนา (Research and Development : R&D)
มีวัตถุประสงค์ของการวิจัย ดังนี้ (1) เพื่อพัฒนารูปแบบการเรียนการสอน วิชา เทคโนโลยีสารสนเทศและการสื่อสาร โดยใช้การเรียนรู้แบบร่วมมือ เพื่อส่งเสริมทักษะกระบวนการทำงานร่วมกัน สำหรับนักเรียน
ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 4 (2) เพื่อประเมินรูปแบบการเรียนการสอน วิชา เทคโนโลยีสารสนเทศและการสื่อสาร โดยใช้การเรียนรู้แบบร่วมมือ เพื่อส่งเสริมทักษะกระบวนการทำงานร่วมกัน สำหรับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 4 (3) เพื่อเปรียบเทียบทักษะกระบวนการทำงานร่วมกันของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 4
ก่อนเรียนและหลังเรียนด้วยรูปแบบการเรียนการสอน วิชา เทคโนโลยีสารสนเทศและการสื่อสาร โดยใช้การเรียนรู้แบบร่วมมือ (4) เพื่อเปรียบเทียบผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 4 ก่อนเรียนและหลังเรียนด้วยรูปแบบการเรียนการสอน วิชา เทคโนโลยีสารสนเทศและการสื่อสาร โดยใช้การเรียนรู้แบบร่วมมือ เพื่อส่งเสริมทักษะกระบวนการทำงานร่วมกันและ(5) เพื่อศึกษาความพึงพอใจของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 4 ที่มีต่อรูปแบบการเรียนการสอน วิชา เทคโนโลยีสารสนเทศและการสื่อสาร โดยใช้การเรียนรู้แบบร่วมมือ เพื่อส่งเสริมทักษะกระบวนการทำงานร่วมกัน กลุ่มตัวอย่างที่ใช้ในการวิจัยในครั้งนี้ คือ นักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 4/1 ภาคเรียนที่ 1 ปีการศึกษา 2560 โรงเรียนนาข่าวิทยาคม อำเภอวาปีปทุม จังหวัดมหาสารคาม จำนวน 1 ห้อง จำนวน 25 คน ซึ่งได้มาโดยการสุ่มแบบกลุ่ม (Cluster Random sampling) เครื่องมือที่ใช้ในการเก็บรวบรวมข้อมูล ได้แก่ (1) แผนการจัดการเรียนรู้ที่เน้นทักษะกระบวนการทำงาน (2) แบบประเมินทักษะกระบวนการทำงาน (3) แบบทดสอบวัดผลสัมฤทธิ์ทางการเรียน มีค่าความยากระหว่าง 0.34-0.79 ค่าอำนาจจำแนกระหว่าง 0.26-0.84 และค่าความเชื่อมั่นเท่ากับ 0.87 เป็นแบบปรนัยชนิดเลือกตอบ จำนวน 40 ข้อ และ (4) แบบสอบถามความพึงพอใจ สถิติที่ใช้ในการวิเคราะห์ข้อมูล ได้แก่ ร้อยละ ค่าเฉลี่ย ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน และ ทดสอบสมมติฐานโดยใช้ t-test (Dependent Samples)
ผลการวิจัย พบว่า
1. รูปแบบการเรียนการสอน วิชา เทคโนโลยีสารสนเทศและการสื่อสาร โดยใช้การเรียนรู้แบบร่วมมือ เพื่อส่งเสริมทักษะกระบวนการทำงานร่วมกัน สำหรับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 4 มี 4 องค์ประกอบ ได้แก่ 1) หลักการ 2) วัตถุประสงค์ 3) กระบวนการจัดการเรียนรู้ และ 4) การวัดและประเมินผล
2. รูปแบบการเรียนการสอน วิชา เทคโนโลยีสารสนเทศและการสื่อสาร โดยใช้การเรียนรู้แบบร่วมมือ เพื่อส่งเสริมทักษะกระบวนการทำงานร่วมกัน สำหรับนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 4 มีประสิทธิภาพตามเกณฑ์ที่ตั้งไว้ 80/80
3. ทักษะกระบวนการทำงานร่วมกันของนักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 4 ที่ได้รับการจัดการเรียนรู้ด้วยรูปแบบการเรียนการสอน วิชา เทคโนโลยีสารสนเทศและการสื่อสาร อยู่ในระดับดี
(มีคะแนนเฉลี่ยร้อยละ 80 ขึ้นไป)
4. ผลการเปรียบเทียบผลสัมฤทธิ์ทางการเรียน ก่อนเรียนและหลังเรียนด้วยรูปแบบ
การเรียนการสอน วิชา เทคโนโลยีสารสนเทศและการสื่อสาร โดยใช้การเรียนรู้แบบร่วมมือ เพื่อส่งเสริมทักษะกระบวนการทำงานร่วมกัน พบว่า หลังเรียนสูงกว่าก่อนเรียนอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติที่ระดับ .05
5. นักเรียนชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 4 มีความพึงพอใจของต่อการจัดการเรียนรู้ ด้วยรูปแบบการเรียนการสอน วิชา เทคโนโลยีสารสนเทศและการสื่อสาร โดยใช้การเรียนรู้แบบร่วมมือ
เพื่อส่งเสริมทักษะกระบวนการทำงานร่วมกัน โดยรวมอยู่ในระดับมาก