รายงานการพัฒนาคุณธรรมจริยธรรมและคุณลักษณะอันพึงประสงค์ ตามหลักส
รายงานการพัฒนาคุณธรรมจริยธรรมและคุณลักษณะอันพึงประสงค์ ตามหลักสูตรแกนกลางการศึกษาขั้นพื้นฐาน พ.ศ. 2551โรงเรียนแม่พริกวิทยา สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษาลำปาง เขต 35 ครั้งนี้ มีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาการดำเนินงานการพัฒนาคุณธรรม จริยธรรม และคุณลักษณะอันพึงประสงค์ ตามหลักสูตรแกนกลางการศึกษาขั้นพื้นฐาน พ.ศ. 2551 โรงเรียนแม่พริกวิทยา และเพื่อเปรียบเทียบระดับพฤติกรรมก่อนและหลังการพัฒนาคุณธรรม จริยธรรม และคุณลักษณะอันพึงประสงค์ ตามหลักสูตรแกนกลางการศึกษาขั้นพื้นฐาน พ.ศ. 2551 โรงเรียนแม่พริกวิทยา ประชากรที่ใช้ในรายงานครั้งนี้ ประกอบด้วย ครูจำนวน 29 คน นักเรียน จำนวน 503 คน และผู้ปกครองนักเรียน จำนวน 503 คน รวมทั้งสิ้น 1,035 คน เครื่องมือที่ใช้ในการเก็บรวบรวมข้อมูลเป็นแบบสอบถามแบบมาตรส่วนประมาณค่า (Rating Scale ) 5 ระดับ และแบบสัมภาษณ์ สถิติที่ใช้ในการการวิเคราะห์ด้วยค่าสถิติ ค่าเฉลี่ย และส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน และวิเคราะห์เนื้อหาและสังเคราะห์ เพื่อเสนอผลในรูปความเรียง
ผลการรายงานสรุปได้ ดังนี้
1. ผลการดำเนินงานการพัฒนาคุณธรรม จริยธรรม และคุณลักษณะอันพึงประสงค์ ตามหลักสูตรแกนกลางการศึกษาขั้นพื้นฐาน พ.ศ. 2551 โรงเรียนแม่พริกวิทยา มีสาระสำคัญ คือ
1.1 ระดับพฤติกรรมคุณธรรมจริยธรรมและคุณลักษณะอันพึงประสงค์ ตามหลักสูตรแกนกลางการศึกษาขั้นพื้นฐาน พ.ศ. 2551 โรงเรียนแม่พริกวิทยา ผลการดำเนินงาน พบว่า 1) ระดับพฤติกรรมคุณธรรมจริยธรรมและคุณลักษณะอันพึงประสงค์ ตามหลักสูตรแกนกลางการศึกษาขั้นพื้นฐาน พ.ศ. 2551 โรงเรียนแม่พริกวิทยา จากความคิดเห็นของครู ในภาพรวมอยู่ในระดับมากที่สุด 2) ระดับพฤติกรรมคุณธรรมจริยธรรมและคุณลักษณะอันพึงประสงค์ ตามหลักสูตรแกนกลางการศึกษาขั้นพื้นฐาน พ.ศ. 2551 โรงเรียนแม่พริกวิทยา จากความคิดเห็นของนักเรียน ในภาพรวมอยู่ในระดับมากที่สุด โดยทุกรายการผ่านเกณฑ์การประเมิน และ3) ระดับพฤติกรรมคุณธรรมจริยธรรมและคุณลักษณะอันพึงประสงค์ ตามหลักสูตรแกนกลางการศึกษาขั้นพื้นฐาน พ.ศ. 2551 โรงเรียนแม่พริกวิทยา จากความคิดเห็นของผู้ปกครองนักเรียน ในภาพรวมอยู่ในระดับมากที่สุด และทุกรายการผ่านเกณฑ์การประเมิน เช่นเดียวกัน
1.2 ผลการสัมภาษณ์ครู นักเรียน และผู้ปกครองนักเรียน เกี่ยวกับผลการดำเนินงานคุณธรรมจริยธรรมและคุณลักษณะอันพึงประสงค์ ตามหลักสูตรแกนกลางการศึกษาขั้นพื้นฐาน พ.ศ. 2551 โรงเรียนแม่พริกวิทยา ในภาพรวม ดังนี้ 1) รักชาติ ศาสน์ กษัตริย์ พบว่า นักเรียนมีความรู้ความเป็นมาของชาติไทย มีความตั้งใจร้องเพลงชิต ตั้งใจปฏิบัติกิจกรรมหน้าเสาธงตอนเช้า ร่วมงานหรือกิจกรรมต่าง ๆ ที่ทางหมู่บ้านจัดขึ้น เริ่มไปวัดทำบุญในวันสำคัญทางศาสนา 2) ซื่อสัตย์สุจริต พบว่า นักเรียนส่วนมากพูดจาไพเราะขึ้น รู้จักกาลเทศะ ไม่พูดปด ปฏิบัติตามคำมั่นสัญญา ยอมรับในข้อผิดพลาดที่ได้กระทำ เคารพในกติกาส่วนรวมเก็บสิ่งของได้มีการนำมาแจ้งครูเพื่อหาเจ้าของ 3) มีวินัย พบว่า นักเรียนปฏิบัติตามระเบียบวินัยของโรงเรียน ตรงต่อเวลา มาโรงเรียนเช้าขึ้น รู้จักทำความสะอาดและแบ่งหน้าที่กันรับผิดชอบ มีการเข้าแถวเวลารับของ หรือซื้ออาหารที่โรงอาหาร ทิ้งขยะเป็นที่ 4) ใฝ่เรียนรู้ พบว่านักเรียนตั้งใจเรียนเพิ่มมากขั้น มีความมุมานะ ความเพียรพยายามในการเสาะแสวงหาความรู้ เริ่มเห็นความสำคัญของการศึกษาและการเรียนหนังสือ 5) อยู่อย่างพอเพียง พบว่า นักเรียนรู้จักอดออม เลือกซื้อเครื่องใช้ตามความจำเป็นกับตนเอง มีการวางแผนใช้จ่ายเงิน หรือทรัพย์สินที่หามาได้อย่างคุ้มค่า และเสียสละ 6) มุ่งมั่นในการทำงาน พบว่า นักเรียนทำงานได้สำเร็จตามที่ครูกำหนด มีความอดทนเพิ่มมากขึ้น รู้จักทำงานช่วยครูและผู้ปกครอง 7) รักความเป็นไทย พบว่า นักเรียนแต่งกายสุภาพถูกต้องตามระเบียบของโรงเรียน เดินผ่านครูยกมือไหว้ นักเรียนชายเริ่มกล้าคิดกล้าแสดงออก เป็นผู้นำในการทำกิจกรรมต่าง ๆ ในโรงเรียนเพิ่มมากขึ้น มีจิตสำนึกที่ดีต่อการอนุรักษ์และสืบสานประเพณีในท้องถิ่นของไทยไว้ให้ยั่งยืน และ8) มีจิตสาธารณะ พบว่า นักเรียนรู้จักช่วยเหลือแบ่งปันสิ่งของที่ตนเองมีอยู่ให้กับเพื่อน ๆ เห็นประโยชน์ส่วนร่วม มีน้ำใจ รู้จักดุแลและหวงแหนสิ่งที่เป็นสาธารณะสมบัติไม่ว่าจะอยู่ในโรงเรียนหรือในชุมชน รู้จักช่วยเหลือกิจการงานต่าง ๆ ทั้งในโรงเรียนและชุมชน ของตนเพิ่มมากขึ้น มีเสียงตอบรับการช่วยงานจากชุมชนไม่ว่าจะเป็นงานบุญประเพณี งานส่วนรวมอื่น ๆ เป็นอย่างดี
2. ผลการเปรียบเทียบระดับพฤติกรรมก่อนและหลังการพัฒนาคุณธรรม จริยธรรม และคุณลักษณะอันพึงประสงค์ ตามหลักสูตรแกนกลางการศึกษาขั้นพื้นฐาน พ.ศ. 2551 โรงเรียน
แม่พริกวิทยา พบว่า ระดับพฤติกรรมก่อนและหลังการพัฒนาคุณธรรม จริยธรรม และคุณลักษณะอันพึงประสงค์ ตามหลักสูตรแกนกลางการศึกษาขั้นพื้นฐาน พ.ศ. 2551 โรงเรียนแม่พริกวิทยา จากความคิดเห็นของครู นักเรียน และผู้ปกครองนักเรียน โดยรวมพัฒนาเพิ่มขึ้น โดยมีค่าเฉลี่ยอยู่ในระดับมากที่สุด
ข้อเสนอแนะ
1. ข้อเสนอแนะในการนำผลการประเมินไปใช้
1.1 การพัฒนาคุณธรรม จริยธรรมและค่านิยมอันพึงประสงค์ตามหลักสูตรแกนกลาง
การศึกษาขั้นพื้นฐาน พ.ศ. 2551 โรงเรียนแม่พริกวิทยาเป็นวิธีการที่มีความจำเป็นต่อการพัฒนาคุณธรรมจริยธรรมนักเรียน โดยเฉพาะกลยุทธ์ทำให้เป็นกิจวัตร นับว่าเป็นกลยุทธ์ที่ สามารถพัฒนาคุณธรรมจริยธรรมนักเรียนได้มาก จึงควรกำหนดเป็นปฏิทินของโรงเรียนทุกปี และกลยุทธ์อื่น ๆ ที่สามารถนำมาปรับเปลี่ยนพัฒนาให้เหมาะสมกับบริบทของสถานศึกษาเช่น กลยุทธ์เข้าค่ายพักแรมลูกเสือเนตรนารี ผู้บำเพ็ญประโยชน์ กลยุทธ์การศึกษาดูงานโรงเรียนต้นแบบคุณธรรมชั้นนำ
1.2 การพัฒนาคุณธรรม จริยธรรมและค่านิยมที่พึงประสงค์ โดยใช้กระบวนการวงจร
คุณภาพของเดมมิ่งเป็นการนำวิธีการ แนวทางที่ได้ปฏิบัติตามสภาพจริงตามบริบทของแต่ละสถานศึกษา โรงเรียนสามารถนำวิธีการนี้ไปทดลองใช้กับมาตรฐานการศึกษาด้านครูผู้สอน ด้านการบริหาร เพื่อให้สอดคล้องกับบริบทของแต่ละสถานศึกษา
1.3 การนิเทศ กำกับ ติดตาม ของผู้บริหารสถานศึกษาหรือผู้ที่เกี่ยวข้อง จะต้อง
จัดทำ อย่างต่อเนื่อง สม่ำเสมอ ในการส่งเสริมและพัฒนาคุณธรรม จริยธรรมนักเรียนโดยอาศัยการประพฤติ ปฏิบัติที่เป็นแบบอย่างที่ดีแก่นักเรียนเป็นสำคัญ
2. ข้อเสนอแนะในการรายงานครั้งต่อไป
2.1 ควรศึกษาวิธีการ หรือปัจจัยที่ส่งผลต่อการพัฒนาคุณธรรมจริยธรรมและ
คุณลักษณะอันพึงประสงค์ของเด็กและเยาวชนไทย เพื่อเป็นข้อมูลพื้นฐานในการพัฒนาเด็กและเยาวชนไทยให้เป็นคนเก่ง คนดี มีความสุข เป็นพลเมือที่ดีของสังคมไทยและสังคมโลก
2.2 ควรศึกษาการพัฒนาคุณธรรมจริยธรรมและคุณลักษณะอันพึงประสงค์กับนักเรียน
ในช่วงชั้นอื่น ๆ ต่อไป
2.3 การพัฒนาเด็กและนักเรียนในเรื่องคุณธรรมจริยธรรมถือว่าเป็นสิ่งที่สำคัญอย่างยิ่ง
ควรที่จะศึกษากระบวนการหรือวิธีการที่จะนำไปสู่การพัฒนาหลักสูตรคุณธรรมจริยธรรมควบคู่ไปกับหลักสูตรการศึกษาปัจจุบัน โดยแยกหลักสูตรด้านคุณธรรมจริยธรรมออกมาต่างหาก เพื่อให้นักเรียนได้ฝึกปฏิบัติตั้งแต่เด็กจนเกิดความเคยชินเป็นนิสัยต่อไป